Yesu Ede Mano Adravo'ba Aza te
1 Sabata alo aza si, ondro Yesu koyite ŋgaonya onyane zo Parusi 'desi aza alo roya oko, lidri rite nda ondrene kode nda kaoye e'di oyene ya. 2 Ago mano aza ikyite ndare se orivoya adravo lomvo ogaro be. 3 Ago Yesu eji miemba'bai Ota ro ndi Parusii yibe te ekye: “Inye'do Ota voro ndi ŋgye 'di edene Sabata si kode ko ya?” 4 Oko ànya zayi tadri taeji ndaro kote. Ndi Yesu ru mano ana te, ede nda te ago 'ba nda oyite. 5 Ago Yesu atate Parusii ndi miemba'bai Ota robe ri ekye: “Aba alo aza amiro ŋgwa agoro na kode 'daŋgo na ko'degwo koro ya Sabata si, inye'do mìnina ko anya ewene Sabata si ya?” 6 Oko ànya niyi kote tadri tase ono ro ozane ndäri.
Rulogo Vuru ndi vo Ŋgwazi ro Ondrebe
7 Ondro Yesu kondre rukä ŋgwazii rote vo oriro kadopara onjivoya oko, nda pe lapidri ono te ànya cini ri ekye: 8 “Ondro ka'do 'diaza kuzi mi te karama lagye roya oko, miri ko vo parandra ya. Tana azaya 'diaza para ndrani midrisi äzi kpate, 9 'dooko nda se kuzi ami be ni riti 'do ikyina 'da ago atana gwo miri ekye: ‘Nyozo orivo miro mano ono ri.’ Ago nya'dona gwo driupiro ndi nyoyi mirina gwo vose tipari 'do ya. 10 Ta'dota, ondro äzi mi te oko, nyoyi ago miri vose tipari ya, tana 'dise kuzi mibe 'do kondre mi te oko, nda ikyina 'da mire ago atana gwo miri ekye: ‘Bereazi maro, nyikyi kuru vo kado ono ya.’ Ono ozona taoro miri ŋgwazii azi cini mile. 11 Tana 'dise kabe andivo ndaro eŋgana kuru ologona 'da vuru, ago 'dise kabe andivo ndaro logona vuru eŋgana 'da kuru.”
12 Ago Yesu atate mano se kuzi nda be ana ri ekye: “Ondro ka'do nya lidri uzi ŋgaonya kitudiri ro kode tandrwedri ro onyane oko, mizi ko toto bereazii, kode ädrupii kode 'didiri miro kode 'batiazii miro se ŋgaamba be 'do aya. Tana ànya ogo uzinayi mi kpa 'da ago liti ono yasi, ŋgase miye be 'do ologona vona ndi miri. 13 Ondro nyate karama o'ba oko, mizi lemeri'bai, ànya se ciṛiciṛiro, ka'bo ndi miako'bai be 14 ago äṛuna mi 'da tana ànya ŋga ako vona logone miri. Lu logona vona 'da miri efo tu taŋgye'bai rosi ni avo ya.”
Lapidriopi Karama 'Desi ro
(Matayo 22:1-10)
15 Ondro alo aza màno se koribe ŋgaonya Yesu be ana keri ta ono te oko atate ndäri ekye: “Anya se onyana ŋga 'da karama Miri 'Bädri'ba Lu roya ni kado.”
16 Ago Yesu atate ndäri ekye: “Tu alo si mano aza 'ba karama 'desi te se nda läzi lidri amba te. 17 Ondro tu karama oyero kesate oko, nda zo ruindu'ba ndaro te ta itine ŋgwazii ndaro ri ekye: ‘Nyìkyi, ŋga cini te nja.’ 18 Oko ànya cini etoyi atate kala ogasi azivoazivo. Se käti ana atate ruindu'ba ri ekye: ‘Magye lowo te ago beṛo märi oyine ondrene. Molo'baru miri, miletadri taeji maro ro.’ 19 Ago aza atate ekye: ‘Magye 'daŋgo nji akpa akparo te yau, ago ma ukyi ànya ojone. Molo'baru miri, miletadri taeji maro ro.’ 20 Ago aza ata ro ekye: ‘Magye toko te yau, ta'doro mänina ko ukyine.’ 21 Ago ruindu'ba ana egote kovole ago iti tase cini ono tana te 'desi ndaro ri. Ago 'desi a'dote kyilaro ago atate ruindu'ba ndaro ri ekye: ‘Nyoyi tesi ndrindri litii 'desi ndi litii giṛiŋwa 'bakici robe yasi, ago nyezi lemeri'bai, ciṛiciṛi'bai, miako'bai ndi ka'boi be.’ 22 Ndri oko, ruindu'ba ekye: ‘'Desi ota miro ayete, oko vo drigba dri orivoya.’ 23 Ago 'desi atate ruindu'ba ri ekye: ‘Nyoyi tesi litii 'desi ndi litii giṛiŋwa 'baŋwà ro yasi, ago mi'ba lidri kikyi, tana zo maro ka'do robe twi. 24 Mata ämiri ono, alo aza lidri se äläzi be kai ro unina ko ŋgaonya maro karama ro tembene.’ ”
Lagye A'doro Taeri'ba Yesu ro
(Matayo 10:37-38)
25 Tu alo aza si, ondro lowa tomoyo kate ugu oyi Yesu be oko, nda za mite ago atate ànyari ekye: 26 “Nda se kabe ikyi mare, unina ko a'done taeri'ba maro, e'be gialo nda luna ma ndra ni nda kulu täpi ndaro ndi endre ndaro be, ago toko ndi ŋgwai ndaro be, ago ädrupii ndaro ndi endreŋwà ndaro be ndi andivo ndaro be drisi. 27 Nda se kuŋgyi taka andivo ndaro ro kote ago keso kote mavo, unina ko a'done taeri'ba maro.
28 “Ondro alo aza amiro ka tavo ora zowiṛa ro obene, käti ono nda ka ori vuru oti lagyena ro unine ondreza kode nda gindi parata be amba losi na ondeza. 29 Ondro nda koye kote inye, nda unina ko obe zowiṛa ro ondene, zevona o'ba vosi ago 'dise cini kabe ondrena ugunayi nda ndi ekye: 30 ‘Mano ono eto zo obete, oko ni kote losina ondene.’
31 “Ondro ka'do 'bädri'ba aza ka oyi tesi lidri kutu 'butealo (10,000) be kyila oyene 'bädri'ba aza se kikyi nda dri lidri kutu 'buteritu (20,000) be, nda kaoye orine käti vuru tavo orane kode nda gindi mbara be kyila oyene 'bädri'ba kinjo ana be. 32 Ondro mbara ndaro kojo kote, nda ozona lazo'bai 'da 'bädri'ba ana re taejine ta taliatokpe rota, 'dooko nda drigba lozo.” 33 Ago Yesu atate ekye: “Kpa oso inye, alo aza amiro unina ko a'done taeri'ba maro e'be gialo nda e'bena ŋgase cini nda be sina ono lutu.
Täyi se te Losiako
(Matayo 5:13Marako 9:50)
34 “Täyi orivoya kado, oko ondro ka'do täyi kije oci iro te, ago a'bana anya ocine to'di eŋwanye ya? 35 A'do kote kado gyini ri ca tamo ri, ago adate cowa ayani. Dia, nyèri ondro ka'do nyà'do gi bi be owo.”
Ŋen ed̶a geid̶inu e-Loman ləd̶əmiñəniano igi gwuma gəɽo bwod̶əbwod̶ aŋəno
1 Ndə Yesu gënṯu egeɽa gəmaje gənəŋ gəɽo eləŋ g-Alfarisiyin ṯa aŋəse e-Loman ləd̶əmiñəniano na led̶a ṯaləmarəmoṯo. 2 Na maje gafo gənəŋ Yesu nëiñua gwuma, gəɽo bwod̶əbwod̶ aŋəno, 3 na Yesu nəŋeɽəd̶e led̶a ildi ləbërrəŋaid̶ia Alganun na Alfarisiyin, nəŋaṯa, “Alganun yaṯa ṯa ŋen ŋaŋəra ed̶a gəbəkeid̶ia e-Loman ləd̶əmiñəniano walla ŋen ŋëd̶əñinu?” 4 Orn lënəŋulu ṯaləbwaiño ŋəma. Yesu nəŋëndi maje nəŋəmeid̶i nəŋəmad̶waṯe. 5 Na Yesu nəŋeiṯi Farisiyin ṯa, “Ǝsëgi eñaŋ ndə id̶ia gəlëɽəŋu walla ŋənḏəri ŋəlëɽəŋu liɽəṯu iləbu gënəŋu aŋerṯe gəbəla taltal aŋəlabəce e-Loman ləd̶əmiñəniano?” 6 Yënəŋulu niyerṯe yeɽwad̶aṯia yimuɽəbiṯia eŋen iŋi.
Ŋen ŋəd̶əta egare na ŋəd̶ënəcia led̶a eneɽa
7 Yesu nəŋəseici ŋen ŋəled̶a ildi lundəd̶einu egeɽa ləpwaiña alo yeŋəra loɽaŋa, nṯia nəŋəlwaɽəṯi ŋen ŋənəŋ ŋəwujənu, 8 nəŋaṯa ṯa, “Ndə ed̶a gənəŋ gəŋundəd̶ia ṯa ŋeṯa nḏəsa d̶əd̶əma ŋerṯe agaɽaŋa alo yeɽənda yeŋəra, ŋen ŋanṯa aŋgaica ed̶a gundəd̶ənu igi goɽrəṯiaŋa, 9 na ed̶a igi gundəd̶əndi gid̶i aŋəlwaɽəṯi ṯa, ‘Ŋgaiṯu maje igi alo isi’. Orn agid̶i ŋirəwano na ŋatwod̶e ŋaɽaŋe alo yinḏurṯu. 10 Orn ndə agundəd̶ənu mbu ŋaɽaŋe alo yinḏurṯu ṯa, ndə ed̶a geṯo igi gundəd̶iaŋa gënəŋu gid̶i aŋəlwaɽəṯi ṯa, ‘Oraiñ elaŋ ŋaɽaŋe alo yeɽənda’. Orn led̶a pred̶ ildi ñagaɽaŋəlda lid̶i alŋanaice d̶amia. 11 Ŋen ŋanṯa ed̶a igi goɽrinia bəɽan gënəŋu gid̶i aŋid̶əni gəta, na ed̶a igi gəbəd̶ənia gəta bəɽan gënəŋu gid̶i aŋoɽrini.”
12 Yesu nəŋəlwaɽəṯi maje com igi gundəd̶əma nəŋaṯa, “Ndə agəbəd̶ia d̶əsa d̶oɽra ŋerṯe agundəd̶ia led̶a ləɽo rappa walla lorldalo walla ləmad̶alanda walla led̶a ləɽëuwər ildi lwaiña laŋge, ŋen ŋanṯa aŋgaica lënəŋulu lomanəŋ lid̶i aləŋundəd̶i, nṯia ŋen ŋid̶i aŋərraṯe egworəb eŋen iŋi agid̶u. 13 Orn ndə agəbəd̶ia d̶əsa d̶oɽra undəd̶u led̶a ləɽo ŋəbaiyaŋəno na ləɽo ləbəco na ildi laijəba ləbərlda na ildi ləŋəlisi. 14 Nṯia agid̶i ŋaŋəreṯe nano ŋen ŋanṯa lënəŋulu laber ləɽwad̶aṯia ləŋapəɽa. Rəmwa rid̶i arəŋapəɽe eloman ildi led̶a ləd̶urwaṯo eŋen lutud̶inia eŋəɽaiñ.”
Ŋen ŋəwujənu ŋəd̶əsa d̶əd̶əma
(Maṯṯa 22:1-10)
15 Ndə ed̶a gənəŋ igi ləɽaŋo Yesuga alo ed̶əsa gəno ŋen iŋi gënəŋu nəŋəmalwaɽəṯi ṯa, “Ed̶a gaŋəra nano igi gid̶i aŋəse eŋələŋe ŋə-Rəmwa.” 16 Orn Yesu nəŋəmeiṯi ṯa, “Ed̶a gənəŋ gid̶u d̶əsa d̶oɽra kaiñ nəŋundəd̶i led̶a lwaiña. 17 Na iliga d̶əsa d̶əṯuɽəd̶einu maje nəŋəd̶waṯe ebai ṯa aŋəlwaɽəṯi led̶a lundəd̶ənu ṯa, ‘Elar ŋen ŋanṯa laŋge pred̶ laṯuɽeinu!’ 18 Orn lënəŋulu pred̶ lafo eŋen ŋonto lërkəd̶eid̶ia ŋen. Ed̶a gananoŋ gaṯa, ‘Igilid̶u gii na d̶eṯəm egabəla enwane Egaŋeɽəd̶ia ṯa ŋaiñəŋgiṯi’. 19 Ed̶a gwomən nəŋaṯa, ‘Igilid̶u ñənḏəñ red̶ na egabəla yilənḏeici. Egaŋeɽəd̶ia ṯa ŋaiñəŋgiṯi’. Ñənḏəri ñəlaɽa 20 Ed̶a gwomən nəŋaṯa, ‘Egaməd̶o maijən nṯia egaber egəɽwad̶aṯa egeṯo’.
21 “Na ebai nəgabəla nəŋəlwaɽəṯi ed̶a gerṯəma ŋen iŋi, orn ed̶a nəŋəciṯano nəŋəlwaɽəṯi ebai ṯa, ‘Mbu taltal irnuŋ gəndëuwər ŋamama led̶a ildi ləɽo ŋəbaiyaŋəno na ildi ləɽo ləbəco na ildi ləŋəlisi na ildi laijəba ləbərlda’. 22 Orn ebai nəŋaṯa, ‘Ya eləŋ igid̶u ŋen agəlwaɽəṯiñi orn alo yaṯënu məldin’. 23 Na ed̶a nəŋəlwaɽəṯi ebai ṯa, ‘Mbu erad̶ na ed̶əñwa ŋamama led̶a ŋabəɽa ṯa eɽa gəlëɽəñi aŋunḏeini. 24 Igandəlwaɽəṯia ṯa ed̶a gero gənəŋ eled̶a ildi ləfo lundəd̶ənu ananoŋ gid̶i aŋənaṯe ŋəsa ŋəlëɽəñi!’ ”
Ŋen ŋəled̶a ləteṯa Yesu
(Maṯṯa 10:37-38)
25 Led̶a lwaiña kaiñ ləbəɽo Yesu ŋəla na gënəŋu nəŋəred̶ialo nəŋəlwaɽəṯi ṯa, 26 “Ndə ed̶a gənəŋ geṯo ñi nano na gero gəned̶a ləŋgen na eṯen na wasen na ñere ñəlëɽəŋu na lorlden na etam gəlëɽəŋu, gënəŋu gaber gəɽwad̶aṯia gaiñəteṯa. 27 Ed̶a igi gəber gəɽwad̶aṯa garrəpa d̶uɽi d̶əlëɽəŋu ṯa aŋaiñəteṯe gënəŋu gaber gəɽwad̶aṯa gaiñəteṯa.
28 “Ǝsëgi eñaŋ ndə gwonaṯa gwad̶a eɽa igi gwala gəd̶aŋəṯa elo, gaber gəɽaŋalo ananoŋ aŋinḏeici ŋen ŋəgərus, ṯa an gerṯəlo ywaiña ŋen ŋanṯa ŋəmëɽria iŋi? 29 Ŋen ŋanṯa aŋgaica ndə guraṯo ad̶una oro aŋerṯe gəɽwad̶aṯa gəbəɽenḏeṯa eɽa, led̶a pred̶ ildi ləseicu lid̶i aləmad̶aməce eŋen, 30 ṯalaṯa, ‘Ed̶a igi guraṯo ad̶una oro nəŋerṯe gəɽwad̶aṯa gwad̶a!’ 31 Walla ndə eləŋ gənəŋ gəbəṯa ed̶əbwaiñəd̶ia eləŋga gwomən, gaber gəɽaŋalo ananoŋ nəŋinḏeici ŋen ndə led̶a əllëɽəŋu ildi ləɽo aləf red̶ ləɽwad̶aṯa ləd̶ama led̶a lëləŋ gwomən ildi ləɽo aləf ered̶ia gəɽijan? 32 Ndə ləber ləɽwad̶aṯa, eləŋ gid̶i aŋəd̶waṯe led̶a ləmaṯan ndə gënəŋu gəfo nwaldaŋ məldin ṯa aleɽəd̶e eləŋ gwomən alərreid̶i ŋen d̶əbwaiñəd̶ia d̶ero. 33 Nṯia com, ed̶a gənəŋ eñaŋ igi gero gəŋgiṯia laŋge pred̶ əllëɽəŋu gaber gəɽwad̶aṯa gaiñəteṯa.
Ŋen ŋəŋərraɽa ŋeicia
(Maṯṯa 5:13Margus 9:50)
34 “Ŋərraɽa ŋaŋəra orn ndə d̶əd̶əña d̶ero ñagid̶i ñid̶i ŋəd̶əña ṯau təŋ? 35 Ŋero ŋeniano d̶əge na ŋaber ŋaməd̶aṯa d̶ud̶a d̶əlëɽənia. Na led̶a lauwəṯa d̶əge. Ed̶a gerṯo nënəñia ṯa aŋəliyene, ŋgiṯəmar aŋəne.”