Yesu Zo 'Butenjidrieri Foritu te
1 Ono vosi Opi nji lidri azaka 'butenjidrieri foritu te ago lozo ànya te ba ritu ritu, oyine nda mile 'ba'desi cini yasi ago vose andivo ndaro ka oyebe oyine kigyesi yasi. 2 Nda atate ànyari ekye: “Jalia orivoya ŋga be amba, oko losi'bai toto orivoya fereŋwa kala ŋgana ro kotone. Nyä̀mätu kuzupi jalia ro ri tana nda kezo losi'bai robe ŋga jalia ro ndaro kalana kotone. 3 Nyòyi! Ma ami ozo tesi oso timele ihwii lako ronye. 4 Mìru kpäkä kode gbolo drilämi'bai ro ko, ca mvokai, nyèdre ko mede oyene 'diaza ri liti dri. 5 Ondro nyàte oci zo ya oko, nyàta käti mìkye: ‘Taliatokpe ka'do zo ono be.’ 6 Ondro mano taliatokpe lu ro ka ori lau, mì'ba mede amiro taliatokpe ro kori nda dri, ondro i'do, mìru mede amiro taliatokpe ro kovole. 7 Mìri zo gi alo ana ya, mìnya ago mìmvu ŋgase ànya kozobe ämiri 'do, tana beṛo päläti losi'ba ro ozone ndäri. Nyùgu loci ko zo yasi zo yasi. 8 Ondro nyàte oyi 'ba'desi yasi ago iŋbi ami te oko, mìnya ŋgase a'babe ami kandra 'do, 9 nyède adravo se 'ba'desi ana ya, ago nyàta lidri lau ri mìkye: ‘Miri 'Bädri'ba Lu ro ro ikyite ti amire.’ 10 Oko ondro nyàte oci 'ba'desi ya ago iŋbi ami kote, nyòyi litiŋwa drisi ago nyàta mìkye: 11 ‘Ca durufu ni 'ba'desi amiro yasi se kabe lebe pa amaro ya màyona ndi ami lomvo. Oko ämiri tana oyine anjioko Miri 'Bädri'ba Lu ro ro ikyite ti amire!’ 12 Endaro mata ämiri ono Tu Vure rosi Lu ka'dana yauni ndra Sodomo ri ndrani 'ba'desi se ana ri.
'Ba'desii se Lidri na Taomaako ana
(Matayo 11:20-24)13 “A'dona 'da rritiro miri Korazina! A'dona kpa rritiro miri Betesaida! Ondro ka'do talaro ro se ayebe ami ya kwoi ayegwo Tura ndi Sidona be ya, lidri lau ana aba rite kyeno vuru, soyi boŋgo guniya rote, ago fofoyi torofo te andivo ànyaro lomvosi, ka'daza anjioko ànya etayidrite ni takozi ànyaro yasi! 14 Lu ka'dana yauni ndra Tu Vure rosi Tura ndi Sidona be ri ndrani ämiri. 15 Ago mi Kaperenauma! Inye'do mile andivo miro eŋgane vo'buyakuru ya ya? Evona mi 'da vuru gehena ya!”
16 Yesu atate taeri'bai ndaro ri ekye: “Nda se kabe ta amiro erina ka ta maro erina; nda se kabe ami ogazo ka ma ogazo; ago nda se kabe ma ogazo ka nda se kezo mabe ogazo.”
Ego 'Butenjidrieri Foritu ro
17 Lidri 'butenjidrieri foritu egoyite riyä amba be, atayite ekye: “Opi, ca demonai royi ama te ondro màta ànya te ävuru miro si owo!” 18 Yesu zatadri ànyaro te ekye: “Mandre Satani te ka e'de oso 'busi ronye ni vo'buyakuru yasi. 19 Nyèri! Mozo drikaca te ämiri, tana mìni robe abane inii drisi ndi kitonii be ago mbara cini Kyila'baazi ro opeza ṛe, ago ŋga aza oyena ami ko koziro. 20 Oko nyà'dona ko yai'dwesi tana torii undiro kabe ami oro ono ro; oko nyà'dona yai'dwesi tana ävuru amiro egyite vo'buyakuru ya.”
Yesu Riyä ro
(Matayo 11:25-27Matayo 13:16-17)21 Tu gi ana si Yesu a'dote twi riyä be Tori Alokado si ago atate ekye: “Täpi, Opi vo'buyakuru ndi 'bädri be ro! Maye aro'boya miri tana nyaka'da ŋgase nyada'dobe ni tavouni'bai ndi tauni'bai be ri ono te tauniako'bai ri. Owo, Täpi, tase ono tana si mi ni a'done inye.
22 “Täpi maro ozo ŋga cini te märi. 'Diaza ni ko Ŋgwa ni a'di e'be gialo Täpi, ago 'diaza ni ko Täpi ni a'di e'be gialo Ŋgwa ago ànya se Ŋgwa kabe onjina nda ka'dane 'do.”
23 'Dooko Yesu zamite taeri'bai re ago atate ànyari iṛero ekye: “Ami kandrakado be ŋgase nyàbe ondrena ono ondrene! 24 Mata ämiri ono nebii amba ndi 'bädri'bai be leyite ŋgase nyàbe ondrena ono ondrene, oko ànya ndreyi kote, ago ŋgase nyàbe erina ono erine, oko ànya eriyi kote.”
Lapidriopi Samaria'ba Kado ro
25 Miemba'ba Ota ro ikyite ago ojote Yesu ojone. Nda ejitate ekye: “Miemba'ba, beṛo märi e'di oyene a'done adri äduako be ya?”
26 Yesu zatadri ndaro te ekye: “Taegyi ata ekye e'di ya? Nyabe tazevona edre eŋwanye ya?”
27 Mano ana zatadrite ekye: “Nyulu Opi Lu miro ya cini miro si, lindri cini miro si, mbara cini miro si, ago tauni cini miro si; ago nyulu oriazi miro oso nyulu andivo miro be ronye.” 28 Yesu logotate ekye: “Ta miro ŋgye; miye 'do te 'dooko mirina ndi.”
29 Oko miemba'ba Ota ro lete andivo ndaro ka'dane, ndi nda eji Yesu te ekye: “Oriazi maro ni a'diya?” 30 Yesu zatadrite ekye: “Mano aza alo kate ugu oyi ni Yerusalema yasi le Yeriko ya 'dooko ŋgatopa'bai gota nda te, topayi ŋga ndaro te, ago 'biyi nda te, e'beyi nda te ti odrane, 31 ta ono ka'dote oko kohani aza kate ugu oyi liti ana drisi, oko nda ndre mano ana te, nda abate litibiṛi telesi yasi. 32 Liti gialo ana yasi Lewe'ba ikyi kpate nasi, ikyite ndrevote mano ana dri, ago 'dooko abate litibiṛi telesi yasi. 33 Oko Samaria'ba se kabe ugu aba liti ana yasi ikyite mano ana dri, ago ondro nda kondre mano ana te oko, ya ndaro ni tawi. 34 Nda oyite nda dri, da ido te ndi vino be laza ndaro yasi ago vu anya te, ago nda 'ba mano ana te doŋgyi modo ndaro ro dri ago ugu nda te zo loli roya ago lau nda ndrevo ndaro te. 35 Ago kyenonosi, tu kinjo si nda ru mo'di kaciro ritu te ago ozote zo voondre'ba ri, atate zo voondre'ba ri ekye: ‘Mindrevo ndaro ago ondro megote nosi oko, ŋgase nyozobe ndäri mologona vona 'da miri.’ ”
36 Yesu nde ta ono te taeji si ekye: “Nyusu miro be, 'dise nätu kwoi lakosi a'di ye ta ni oriazi ronye mano se ŋgatopa'bai gotabe ono riya?”
37 Miemba'ba Ota ro zatadrite ekye: “Nda se yana kunibe nda lomvo ana owo.”
Yesu logotate ekye: “Ka'do inye, nyoyi, ago miye kpa inye.”
Yesu Täkyi Marata ndi Maria be te
38 Yesu ndi taeri'bai ndaro be oyiyite liti ànyaro drisi, nda ikyite 'baŋwa aza ya se toko se äzibe Marata ana kuru nda be 'ba anyaro ya ana ya. 39 Anya endreŋwa be äzite Maria, se rite vuru pa Opi roya ago ka ugu ŋgaemba ndaro erina. 40 Marata milo'bebe ta losi se cini anyari oyene rota ago anya ikyite ago atate ekye: “Opi, inye'do endreŋwa maro e'be mabe losi cini oyene iṛe ono miti tana ko ya? Nyata anyari ikyine ma opane.”
41 Opi zatadri anyaro te ekye: “Marata, Marata! Nyolo'be mite ago mi rritiro ta ŋgaamba rota, 42 oko ale toto ŋga alodi ayani. Maria nji ŋga kado te, ago äruna ko ni anya rigyesi.”
Ŋen Yesu gəd̶waṯo ṯaləmis ered̶ia d̶enəŋ nalo ered̶ia gəɽijan na ndəjan
1 Orn Eləŋ Yesu gwoṯo led̶a lwomən ləɽo ered̶ia d̶ənəŋ nalo ered̶ia gəɽijan na ndəjan, nəŋələd̶waṯe nëiñua ləɽijan ləɽijan alo pred̶ isi gënəŋu gwonaṯa gwoməña. 2 Gënəŋu nəŋəleiṯi ṯa, “Ŋwana ŋaləŋo ŋwaiña kaiñ orn led̶a ildi lwanḏa lətëfr. Ŋen ŋafəṯia eɽəd̶r ed̶a gerṯo ŋwana ṯa aŋəd̶waṯe led̶a alɽe alwanḏe ŋwana ŋəlëɽəŋu. 3 Mbər egandəd̶waṯa ñagarno yaŋala isi yefo igalkəraiñ iligano. 4 Ñerṯe ñagapa gərus walla ërrua walla nḏəbina, na ñerṯe ñagənna ed̶a ëiñua ed̶ad̶. 5 Na eɽa gənəŋ ñagënṯiau, lwaɽr ananoŋ, ‘Ṯa d̶ëuṯaralo ad̶əfeṯe egeɽa igi’. 6 Ndə ed̶a gəfo gəŋënṯu d̶ëuṯaralo ed̶alo, ŋgiṯr d̶ənna ëiñua d̶əd̶ëuṯaralo ed̶alo ad̶əmafeṯe nano na ndə ed̶a gero gəbəŋënṯia d̶ëuṯaralo, d̶ənna ëiñua d̶əd̶ëuṯaralo ed̶alo d̶id̶i ad̶əndoɽəbaṯe nano. 7 Na ɽaŋr egeɽa gakəl ñase na ñəṯi laŋge led̶a lənaicəndəlo, ŋen ŋanṯa ŋen ŋaŋəra ṯa ed̶a gəbəd̶ia ŋəmëɽria aŋəneini d̶əpəɽa. Ñerṯe ñagəbəṯa eɽa gwomən təŋ. 8 Na alo pred̶ isi ñagwërnəṯia na led̶a ləndəŋënṯia sər ŋəsa iŋi lënəŋulu lənaicənde. 9 Akeid̶r led̶a lwuma lalo yakəl ñəlwaɽəṯi led̶a ṯa, ‘Ŋələŋe ŋə-Rəmwa ŋeṯənde ṯwaiñ’. 10 Orn alo pred̶ isi ñagwërnəṯia na led̶a ləber ləndəŋënṯia, mbər ed̶ad̶ ñəlwaɽəṯi ṯa, 11 ‘Abəɽətua igi gëndu rəmanəña eraiñ galo esalo ñagaməndəd̶einia na ŋen iŋi ŋaɽo ŋaməla ŋəgeiyande. Orn ləŋeṯr ṯia ṯa ŋələŋe ŋə-Rəmwa ŋeṯənde ṯwaiñ!’ 12 Igandəlwaɽəṯia ṯa eloman lakəl ɽ-Rəmwa d̶akəmia d̶alo yakəl d̶id̶i ad̶oɽreṯe d̶əməñaṯo d̶akəmia d̶alo yi-Səḏum.
Ŋen ŋirnuŋ igi gero gəbëndia ŋen ŋə-Rəmwa
(Maṯṯa 11:20-24)13 “Ya alo yi-Kurisin! Agid̶i ŋaneini ŋen ŋubwa, na ya alo yi-Beṯsaiḏa! Agid̶i ŋaneini ŋen ŋubwa, gəbanṯa aŋwara yoɽra isi yid̶ənu eñaŋ yafo yid̶ənu alo yi-Sur na alo yi-Siḏa, ṯa led̶a lalo yakəl laŋgiṯu ŋen eŋen ŋeida ram ldəɽaŋe egobwan ldëɽəni suwal nano, ldoɽəbaṯe Rəmwa nano. 14 Na eloman ildi Rəmwa rid̶i arwakəme alo, d̶akəmia ed̶alo d̶id̶i ad̶oɽreṯe d̶əməñaṯo d̶akəmia d̶alo yi-Sur na d̶alo yi-Siḏa. 15 Na aganəŋa, ya alo yi-Kafrnawum! Ŋəŋgi agabeinu elo, agid̶i ŋiruweicəni alo yeled̶a laiyo.” 16 Yesu nəŋeiṯi ṯaləmis ṯa, “Ed̶a gəndənaṯa gënəŋu gaiñənaṯa, na ed̶a gəndəned̶a, gënəŋu gaiñəned̶a na ed̶a gəned̶əñe gënəŋu ganed̶o Rəmwa irri rəd̶waṯəñe.”
Ŋen led̶a loɽəbəd̶o ildi ləd̶weinu
17 Oro led̶a ildei ered̶ia d̶enəŋ nalo ered̶ia gəɽijan na ndəjan ldoɽəbəd̶e d̶əŋərad̶a nano ldaṯa, “Ya Eləŋ, nusila neicia com nanaṯənde igirəŋ gəlaɽəŋa!” 18 Yesu nəŋəlwaɽəṯi ṯa, “Igaseicu Seṯan yiɽu elo garno rəmwa rəso. 19 Nṯia egandənaica ŋələŋe ṯaiñarldad̶aṯo imwa alo na ñogəɽar na ŋabəɽa pred̶ ŋə-Seṯan na yënəŋulu yaber yid̶i aiyəndəɽaice ŋen ŋənəŋ ŋeicia. 20 Orn ñerṯe ñagəŋəra nano ŋen ŋanṯa nusila neicia nid̶ənu nandənaṯa, orn ŋəreṯr nano ŋen ŋanṯa ndrəŋ enalo nawërd̶ənu elo Rəmwa nano.”
Ŋen Yesu gəŋërṯu Rəmwa nano
(Maṯṯa 11:25-27Maṯṯa 13:16-17)21 Iliga ildei Yesu nəŋəreṯe nano ig-Usila Gətəɽe nəŋaṯa, “Bapa igaŋërṯiaŋa nano, ŋəŋgi agəɽo Eləŋ gelo na galo ŋen ŋanṯa agaləbəjaico led̶a ŋen iŋi ildi lələŋeṯo ŋen nəsi na lwaiña ŋəṯəɽa orn agërrəŋaicu ñere ñərra ŋen. Đeṯəm Bapa ŋen ŋanṯa ŋen ṯia ŋafo ŋalaɽəŋa. 22 Bapa gəlëɽəñi ganaicəñe ŋen pred̶ na ed̶a gero gənəŋ gələŋeṯo ṯa əsëgi gəɽo Id̶ia, illi Đaṯa na ed̶a gero gənəŋ gələŋeṯo ṯa əsëgi gəɽo Đaṯa, illi Id̶ia na led̶a ildi Id̶ia gwonaṯa gəlëŋainia.”
23 Yesu nəŋəred̶eṯe ṯaləmis nano ilëɽəŋu nəŋəlwaɽəṯi aləsoŋ ṯa, “Isi yaŋəra nano isi yiseicia ŋen ñagəseicia! 24 Ŋen ŋanṯa igandəlwaɽəṯia ṯa anəbiya ywaiña na nələŋ nwaiña ləfo lwonaṯa ləseicia ŋen iŋi ñagəseicia, orn lero ləseicia, na lafo lwonaṯa lənna ŋen iŋi ñagənna orn lero lənna.”
Ŋen ŋəwujənu ŋed̶a gəŋəra galo yi-Saməra
25 Na ed̶a gənəŋ gatwod̶o igi gəbërrəŋaid̶ia ŋen ŋ-Alganun nəŋinḏeici Yesu nəŋaṯa, “Ya Ed̶a gəbërrəŋaid̶ia ŋen, igëbəd̶ia ṯau ṯa yerṯe d̶əməṯia d̶əbəɽəbəte?” 26 Yesu nəŋəmeiṯi ṯa, “Ŋen ŋanṯau ŋəwërd̶ənu ig-Alganun? Agəbëgəria ŋen ŋanṯau ig-Alganun?” 27 Ed̶a nəŋəmuɽəbiṯi eŋen ṯa, “Fəŋen iŋi ṯa, ‘Bwiṯu Eləŋ Rəmwara rəlaɽəŋa araga pred̶, na usilaga pred̶, na ŋabəɽaŋa pred̶, na ŋəṯəɽaŋa pred̶, na ŋabwiṯi ed̶aga igi gəɽo ëuwər garno etam gəlaɽəŋa’.” 28 Yesu nəŋəmeiṯi ṯa, “Agalwaɽo ŋopia. Id̶u ŋen iŋi na agid̶i ŋaməṯe.” 29 Orn ed̶a gwonaṯa gəbəd̶ənia gəd̶urwaṯo eŋen, nəŋeɽəd̶e Yesu təŋ ṯa, “Ǝsëgi gəɽo ëuwər yilëɽəñi?”
30 Yesu nəŋəmuɽəbiṯi eŋen ṯa, “Ed̶a gənəŋ gaməño alo yi-Ursalim gwonaṯa gəbəṯa alo y-Ariya, ŋen gəfo ed̶ad̶ ndom nəmëndi, nəmabaṯe ndrenia nəmëpwi nabəla nəməŋgiṯi gəfo ŋəɽaiñ ṯwaiñ. 31 Na kana yenəŋ yaməño ed̶ad̶ d̶akəl na ndə yiseicu ed̶a niyered̶eṯe alo yerto niyabəla. 32 Na ed̶a gənəŋ gəɽo Lawi nəŋəməñe ed̶ad̶ id̶ei com, nəŋarəmaṯe alo yakəl nəŋela ṯaŋəseicu ed̶a, orn nəŋəməñe alo yerto nəgabəla. 33 Orn ed̶a gənəŋ gə-Samariyin nəŋəməñe ed̶ad̶ id̶ei com nəŋəfid̶i ed̶a. Ndə gəseicəma nəŋəmaɽəṯe ŋəbaiyaŋəno. 34 Gënəŋu nəŋəmaɽe nano nəŋəmacwad̶e ŋela na ŋawa ŋenəb irëɽi nəŋəmakase ndreniana, nəŋəmape ŋəɽiŋgiaŋa ŋəlëɽəŋu ldabəṯa alo egeɽa guwəndrnia ṯaŋəmarəmoṯo. 35 Na ulaldiṯano gënəŋu nəŋəme gərus yarno riyal nəŋənaice maje gerṯo eɽa guwəndrnia nəŋəmeiṯi ṯa, ‘Rəmoṯo ed̶a igi na ndə gərus isi yeta yero yeɽwad̶aṯia elaŋge ildi agamalnanaica, igid̶i iŋëɽijiṯi algərus ndə egoɽəbəd̶o’.” 36 Yesu nəŋeɽəd̶e maje ṯa, “Ǝsëgi eled̶a ildi liɽijin gəɽo ëuwər gəmaje igi ndom nëndəma nəmëpwi?” 37 Na maje nəŋaṯa, “Fəmaje igi gəgeiyacəma ŋəbaiya nano.” Yesu nəŋəmeiṯi ṯa, “Mbu ŋid̶i ṯia.”
Ŋen Yesu gəbəɽo egeɽa gə-Mard̶a na Mariam
38 Ŋen Yesu na ṯaləmis ləbəla ed̶ad̶ nəŋarəmaṯe irnuŋ gənəŋ na wuji gənəŋ gəbërnia Mard̶a nəŋəmënəci egeɽa gəlëɽəŋu. 39 Na Mard̶a gerṯo orəba gəbërnia Mariam igi gəɽaŋo erəmanəŋ rə-Yesu ṯaŋəno ŋen gënəŋu gəɽwata. 40 Orn Mard̶a gafo iŋəmëɽria ŋwaiña ŋaijəbima ŋen. Gënəŋu geṯo nəŋaṯa, “Ya Eləŋ ŋen ŋaŋəraŋa nano ṯa oraiñ gəñəŋgitia yid̶i ŋəmëɽria ñi gonto? Lwaɽəṯəma ṯa aiñaməd̶aṯe.” 41 Na Eləŋ Yesu nəŋəmuɽəbiṯi eŋen ṯa, “Mard̶a, Mard̶a! Agagərd̶o elaŋge lwaiña. 42 Illi ŋen ŋëni ŋonto ŋəɽo d̶eṯəm. Mariam gwoṯo ŋen iŋi ŋəŋəra, iŋi ŋəber ŋid̶i aŋəmameini.”