السبت
(مرقس 2‏:23‏-28، لوقا 6‏:1‏-5)
1 وفي تِلكَ الأيّامِ مَرّ يَسوعُ في السّبتِ وسْطَ الحُقولِ، فَجاعَ تلاميذُهُ. فأخَذوا يَقطُفونَ السّنبُلَ ويأكُلونَ. 2 فلمّا رآهُمُ الفَرّيسيّونَ قالوا لِيَسوعَ: «أُنظُرْ! تلاميذُكَ يَعمَلونَ ما لا يَحِلّ في السّبتِ». 3 فأجابَهُم يَسوعُ: «أما قَرأتُمْ ما عَمِلَ داودُ عِندَما جاعَ هوَ ورجالُهُ؟ 4 كيفَ دخَلَ بَيتَ اللهِ، وكيفَ أكلُوا خُبزَ القُربانِ، وأكْلُهُ لا يَحِلّ لهُم، بلْ لِلكهَنَةِ وحدَهُم؟ 5 أوَما قَرأتُمْ في شريعةِ موسى أنّ الكهنَةَ في السّبتِ يَنتَهِكونَ حُرمَةَ السّبتِ في الهَيكَلِ ولا لومَ علَيهِم؟ 6 أقولُ لكُم: هُنا من هوَ أعظَمُ مِنَ الهَيكَلِ. 7 ولو فَهِمتُمْ مَعنى هذِهِ الآيةِ: أُريدُ رَحمَةً لا ذَبيحَةً، لَما حَكَمتُم على مَنْ لا لَومَ علَيهِ. 8 فاَبنُ الإنسانِ هوَ سيّدُ السّبتِ».
الشفاء في السبت
(مرقس 3‏:1‏-6، لوقا 6‏:6‏-11)
9 وذهَبَ مِنْ هُناكَ إلى مَجمَعِهِم، 10 فوجَدَ رَجُلاً يدُهُ يابِسةٌ. فسألوهُ ليتّهِموهُ: «أيحِلّ الشّفاءُ في السّبتِ؟»
11 فأجابَهُم يَسوعُ: «مَنْ مِنكُم لَه خَروفٌ واحدٌ ووقَعَ في حُفرَةٍ يومَ السّبتِ، لا يُمسِكُهُ ويُخرجُهُ؟
12 والإنسانُ كم هوَ أفضلُ مِنَ الخَروفِ؟ لذلِكَ يَحِلّ عمَلُ الخَيرِ في السّبتِ». 13 وقالَ يَسوعُ لِلرّجُلِ: «مُدّ يدَكَ!» فمَدّها، فَعادَتْ صَحيحةً مِثلَ اليَدِ الأُخرى. 14 فخَرَجَ الفَرّيسيّونَ وتَشاوَروا ليقتُلوا يَسوعَ.
رجل الله المختار
15 فلمّا عَلِمَ يَسوعُ اَنصرفَ مِنْ هُناكَ. وتبِعَهُ جمهورٌ كبيرٌ، فشفَى جميعَ مَرضاهُم 16 وأمَرَهُم أنْ لا يُخبِروا أحدًا عَنهُ، 17 ليتِمّ ما قالَ النّبيّ إشعيا:
18 «ها هوَ فتايَ الّذي اَخترتُهُ،
حبيبي الّذي بِه رَضِيتُ.
سأُفيضُ رُوحي علَيهِ،
فيُعلِنُ للشّعوبِ إرادتي.
19 لا يُخاصِمُ ولا يَصيحُ،
وفي الشّوارعِ لا يَسمَعُ أحدٌ صوتَهُ.
20 قصَبَةً مَرضوضَةً لا يكسِرُ،
وشُعلةً ذابِلَةً لا يُطفئُ.
يُثابِرُ حتّى تَنتَصِرَ إرادَتي،
21 وعلى اَسمِهِ رَجاءُ الشّعوبِ».
يسوع وبعلزبول
(مرقس 3‏:20‏-30، لوقا 11‏:14‏-23؛ لوقا 12‏:10)
22 وجاءَ بعضُ النّاسِ إلى يَسوعَ بِرَجُلٍ أعمى أخرَسَ، فيهِ شَيطانٌ. فشفَى يَسوعُ الرّجُلَ حتى تكلّمَ وأبصَرَ. 23 فتَعَجّبَ الجُموعُ كُلّهُم وتَساءلوا: «أما هذا اَبنُ داودَ؟» 24 وسَمِعَ الفَرّيسيّونَ كلامَهُم، فقالوا: «هوَ يَطرُدُ الشّياطينَ بِبعلِزَبولَ رئيس الشّياطينَ». 25 وعرَفَ يَسوعُ أفكارَهُم، فقالَ لهُم: «كُلّ مملَكَةٍ تَنقَسِمُ تَخرَبُ، وكُلّ مدينةٍ أو عائِلةٍ تنقَسِمُ لا تثْبُتُ. 26 وإنْ كانَ الشّيطانُ يَطرُدُ الشّيطانَ، فيكونَ اَنقَسَمَ. فكيفَ تَثبُتُ مملكَتُهُ؟ 27 وإنْ كُنتُ بِبعلِزَبولَ أطرُدُ الشّياطينَ، فبِمَنْ يَطرُدُهُ أتباعُكُم؟ لذلِكَ همُ يحكُمونَ علَيكُم. 28 وأمّا إذا كُنتُ بِرُوحِ اللهِ أطرُدُ الشّياطينَ، فمَلكوتُ اللهِ حَلّ بَينَكُم. 29 كيفَ يقدِرُ أحَدٌ أنْ يَدخُلَ بَيتَ رَجُلٍ قويّ ويَسرِقَ أمتِعَتَهُ، إلاّ إذا قَيّدَ هذا الرّجُلَ القَويّ أوّلاً، ثُمّ أخَذَ ينهَبُ بَيتَهُ؟
30 مَنْ لا يكونُ مَعي فهوَ علَيّ، ومَنْ لا يَجمعُ مَعي فهوَ يُبدّدُ. 31 لذلِكَ أقولُ لكُم: كُلّ خَطيئةٍ وتَجْديفٍ يُغْفَرُ لِلنّاسِ، وأمّا التّجديفُ على الرّوحِ القُدُسِ فلَنْ يُغفرَ لهُم. 32 ومَنْ قالَ كلِمَةً على اَبنِ الإنسانِ يُغفَرُ لَه، وأمّا مَنْ قالَ على الرّوحِ القُدُسِ، فلن يُغفَرَ لَه، لا في هذِهِ الدّنيا ولا في الآخِرَةِ.
الشجرة وثمرها
(لوقا 6‏:43‏-45)
33 «إجعَلوا الشّجرَةَ جيّدةً تحمِلُ ثمرًا جيّدًا. واَجعَلوا الشّجرَةَ رديئةً تَحمِلُ ثَمَرًا رديئًا. فالشّجرَةُ يَدلّ علَيها ثَمَرُها. 34 يا أولادَ الأفاعي، كيفَ يُمكِنُكُم أنْ تقولوا كلامًا صالِحًا وأنتُم أشرارٌ؟ لأنّ مِنْ فَيضِ القلبِ يَنطِقُ اللّسانُ. 35 الإنسانُ الصّالِحُ مِنْ كنزِهِ الصّالِحِ يُخرِجُ ما هوَ صالِحٌ، والإنسانُ الشّرّيرُ مِنْ كنزِهِ الشّرّيرِ يُخرِجُ ما هوَ شرّيرٌ.
36 أقولُ لكُم: كُلّ كَلِمَةٍ فارِغَةٍ يقولُها النّاسُ يُحاسَبونَ علَيها يومَ الدّينِ. 37 لأنّكَ بكلامِكَ تُبرّرُ وبِكلامِكَ تُدانُ».
الفريسيون يطلبون آية
(مرقس 8‏:11‏-12، لوقا 11‏:29‏-32)
38 وقالَ لَه بعضُ مُعلّمي الشّريعَةِ والفَرّيسيّينَ: «يا مُعلّمُ، نُريدُ أنْ نرى مِنكَ آيَةً». 39 فأجابَهُم: «جِيلٌ شرّيرٌ فاسِقٌ يَطلُبُ آيةً، ولن يكونَ لَه سِوى آيةِ النبيّ يونانَ. 40 فكما بَقِيَ يونانُ ثلاثَةَ أيّامٍ بِلَياليها في بَطنِ الحُوتِ، كذلِكَ يَبقى اَبنُ الإنسانِ ثلاثَةَ أيّامٍ بلَياليها في جوفِ الأرضِ. 41 أهلُ نينَوى سَيَقومونَ يومَ الحِسابِ معَ هذا الجِيلِ ويَحكمونَ علَيهِ، لأنّ أهلَ نينَوى تابوا عِندَما سَمِعوا إنذارَ يونانَ، وهُنا الآنَ أَعظمُ مِنْ يونانَ. 42 ومَلِكَةُ الجَنوبِ سَتَقومُ يومَ الحِسابِ معَ هذا الجِيلِ وتحكُمُ علَيهِ، لأنّها جاءَتْ مِنْ أقاصي الأرضِ لتسمَعَ حِكمَةَ سُليمانَ، وهُنا الآنَ أعظمُ مِنْ سُليمانَ.
عودة الروح النجس
(لوقا 11‏:24‏-26)
43 «إذا خرَجَ الرّوحُ النّجِسُ مِنْ إنسانٍ، هامَ في الصّحارى يَطلُبُ الرّاحَةَ فلا يَجِدُها، 44 فيقولُ: أرجِعُ إلى بَيتي الّذي خرَجتُ مِنهُ. فيَرجِعُ ويَجدُهُ خاليًا نَظيفًا مُرتّبًا. 45 فيَذهَبُ ويَجيءُ بسبعَةِ أرواحٍ أخبثَ مِنهُ، فتدخُلُ وتَسكُنُ فيهِ. فتكونُ حالُ ذلِكَ الإنسانِ في آخِرها أسْوأَ مِنْ حالِهِ في أوّلِها. وهكذا يكونُ مَصيرُ هذا الجِيلِ الشّرّيرِ».
أم يسوع وإخوته
(مرقس 3‏:31‏-35، لوقا 8‏:19‏-21)
46 وبَينَما يَسوعُ يُكلّمُ الجُموعَ، جاءَتْ أمّهُ وإخوَتُهُ ووقَفوا في خارِجِ الدّارِ يَطلُبونَ أن يُكلّموهُ. 47 فقالَ لَه أحَدُ الحاضِرينَ: «أُمّكَ وإخوتُكَ واقفونَ في خارجِ الدّارِ يُريدونَ أنْ يُكلّموكَ».
48 فأجابَهُ يَسوعُ: «مَنْ هيَ أُمّي، ومَنْ هُمْ إخْوَتي؟» 49 وأشارَ بيدِهِ إلى تلاميذِهِ وقالَ: «هؤُلاءِ هُمْ أُمّي وإخوَتي. 50 لأنّ مَنْ يعمَلُ بمشيئةِ أبي الّذي في السّماواتِ هوَ أخي وأُختي وأُمّي».
Ṯɔṯalɔ ṯǝthi Sǝbiṯ.
(Mɔrgus 2:23-28Luuga 6:1-5)
1 Ki-lɔɔmɔr-la kila nǝ Yǝcu ele rɔrɔny-ri-na ki-laamin lǝni Sǝbiṯ mindaŋ nǝ yaaŋwɔ yee ṯalaamiiza ṯuuŋwun, nǝr aari ibṯǝḏi ethi undu gemeh-ya ethi daawi. 2 Laakin mǝsi Lifirriisiiyyiin ese ŋɔ, nǝr-ǝccǝŋw, “Iisati ṯalaamiiz ṯɔɔŋwa ṯotho ṯǝrrǝ ŋiɽaŋali ŋɔrtɔŋw ŋǝṯi-ŋi Sherii@a aarɔŋw ethisi ere ǝrri ki-laamin-la lǝthi? Sǝbiṯ mac.” 3 Nɔŋwsǝccǝŋw, “Ŋiti ŋimǝsi ɔrti mac ŋa ŋǝrrǝsi Ḏaawḏ kinaŋw niithi yaaŋwɔ, nǝ kila tok linaanir-li, 4 mɔŋgwɔ ǝnḏi ki-dɔɔnɔ kwǝthi Allah mindaŋ nɔŋw yee ethneya wirllicǝr Allah-lɔ ter, witi wir shere@i mac ethi yee nǝ kila tok linaanir-li, kaka nɔrɔ-ŋgwɔ wǝthi kahana dak? 5 Alla ŋiti ŋimǝsi ɔrti mac ki Sherii@a-na ǝṯi kahana ǝnḏi ki Heikal-na ki-laamin lǝthi Sǝbiṯ mindaŋ ǝṯir ki Sherii@a-na kwǝthi Sǝbiṯ, laakin ǝtireere oro kaṯṯi mac-a? 6 Nyii kwɔŋǝsi andaci, kwomne ŋgwɔ kwette kɔnɔŋw kwɔthǝmthi Heikala-la. 7 Eŋgisi elŋe ŋɔ ŋaarɔŋw, ‘Nyii kwɔnaŋna-ŋǝsi ethoro limɽi, ninyeere naŋni kiraama mac’, ǝŋgiseere ruusi kila lisaaw kaṯṯi mac. 8 Kaka nɔrgwɔ Tɔr ṯǝthi Kwizigwunǝŋ Kweeleny kwǝthi Sǝbiṯ.”
Kwɔr kwɔnḏathɔ ṯii.
(Mɔrgus 3:1-6Luuga 6:6-11)
9 Nǝ Yǝcu ɔrlacci ǝzir wa ŋwɔḏoŋw nɔŋweele nɔŋw ǝnḏi ki-majma@-na kweeŋen. 10 Nǝ kwɔr naani kwette kinaŋw kwɔndathɔ ṯii. Nǝr uṯicǝlɔ nǝrǝccǝŋw, “Ŋir shere@i ethi sǝwi ki-laamin-la lǝthi Sǝbithǝ?” Mindaŋ ǝŋgir ruusi kaṯṯi. 11 Nɔŋwsǝccǝŋw, “Mǝ kweere daŋgal-na ǝthi kaaŋali, mindaŋ mɔŋw iidǝthi ki-ṯill-na ki-laamin-la lǝthi Sǝbiṯ, e-ta ŋweere alla mac-a? 12 Nǝ kwizigwunǝŋ kwuthǝmthi-pǝ kaaŋali-la pur-pur. Ŋwɔṯaŋw nǝr oro shere@i ethisi ǝrri ŋisaaw ki-laamin-la lǝthi Sǝbit” 13 E-ta nɔŋwɔccǝ kwɔɔrɔŋw, “Ǝlli ṯii-na.” Nǝ kwɔr alla ṯii-na, nɔŋw aaɽathi nɔŋworo kaka ṯithaathɔ. 14 Laakin Lifirriisiiyyiin-tǝ, nǝr ruu nǝreele nǝraaɽathi dɔŋw nǝrsi mɔmri-la ŋǝni ŋuuŋun ethi kiirasalɔ.
Khaḏaam kicca Allah-na.
15 Mǝsi Yǝcu liŋthathana ŋɔ nɔŋwsi ɔrlacci ŋwɔḏoŋw kinaŋw. Nǝr kwaathitha littǝzir, nɔŋwsi sǝwi kila tatap luumǝ, 16 mindaŋ nɔŋwsi inḏǝthǝ waamira etheere iṯithi ŋiɽaŋali-la ŋǝni ŋundu mac. 17 Ǝŋgir-mǝ rattathi ŋɔ ŋandinna kwiɽii-ŋgi kwǝni Isha@ya ŋaarɔŋw,
18 “Khaḏaam kiinyi kirṯa ŋgɔ, kiccanyina,
kamɽanyii, nǝ kaaminy-gina tok.
Nyii ɔɔsi Ṯigɽimǝ ṯiinyi duŋgwun-nǝ,
mindaŋ ŋwɔsi ruwǝcci Umama-lɔ ŋirllalɔ.
19 Ŋweere ɔppathalɔ kwizi-gi kweere mac,
wala ethi allasi lǝwǝlǝ leere,
wala ethi attasi kenyjera ki-raay-la.
20 Lɔvɔɔrɔ lɔgwɔdmana ŋweere agrithalɔ mac,
ŋweere iɽinyatha lombo linḏi ethi ai mac,
ŋwɔ kwɔrmɔṯanni mindaŋ a kila lirllalɔ ǝthi
ŋɔma ethi illazi kwomne kii tatap,
21 mindaŋ mǝ Umam tatap kittatha naanɔ-ŋgwɔ.”
Yǝcu nǝ Ba@l-zabuul.
(Mɔrgus 3:20-30Luuga 11:14-23)
22 Nǝr mɔlca kwɔɔrɔ kwette kwǝthi ṯigɽimǝ-nǝ ṯigii, kwir kwunduŋ, kwanninna ṯiŋla-lɔ, mindaŋ nɔŋw sǝwi. Nǝ kwunduŋw kwanninna ṯiŋla-lɔ avri yǝynǝ, mindaŋ nɔŋw aami andasiŋw tok. 23 Nǝ lizi tatap linaanɔ kinaŋw liŋɽi, nǝraarɔŋw, “Kworo ŋarna Tɔr ṯǝthi Ḏaawḏ rac-a?” 24 Laakin mǝ Lifirriisiiyyiin neŋne ŋiɽaŋali ŋɔ nǝraarɔŋw, “Kwǝṯi allilla rigɽimǝ rigii, kaka nǝti-gwɔ kweeleny kweeŋen kwǝni Ba@l-zabuul inḏǝthǝ ŋunduŋw ŋɔma ethisi-ŋi ǝrri.” 25 Nǝsi Yǝcu liŋthatha ŋiɽaŋal-na bir ŋurtutunǝr-ŋinǝ, mindaŋ nɔŋwsǝccǝŋw, “Mǝ bǝlǝḏ kweere undǝnninǝ mindaŋ mǝr ṯɔgthathisi-na tǝ, ŋweere nannitha tɔttɔṯ kwokwony mac. Na mǝ mǝḏiinǝ kweere alla dɔɔnɔ kweere mɔŋw uṯǝnninǝ ethi ṯɔgthathisi-na, ŋweere nannatha kwokwony mac laakin ŋwernene. 26 Na mǝ Shiiṯaan ṯɔgthathisi-na Shiiṯaan-gi ŋwɔni kwɔmǝ-ṯǝ uṯǝnninǝŋw, e-ta ǝmǝ Ŋeeleny ŋuuŋun rilli aŋgwɔrɔ? 27 Ŋaaŋa laarɔŋw kwǝṯi allilla rigɽimǝ rigii kaka nǝti-gwɔ Ba@l-zabuul inḏǝthǝ ŋɔma ethisi ǝrri. E-ta ǝyǝ kwinḏǝthǝ lizi laalɔ ŋɔma ŋǝthisi-ŋi alla kithaay? Ŋwɔṯaŋw nǝrṯǝ oro ŋundu-ŋǝ lette-lette linḏi-ŋǝsi ethi ǝccǝ haakima ŋiɽaŋal-ŋi ŋaalɔ. 28 Laakin mǝnyii rutti rigɽimǝ rigii kithaay ŋɔma-ŋi ŋǝthi Ṯigɽim ṯǝthi Allah, ṯaŋw a Ŋeeleny ŋǝthi Allah ǝni ŋimǝ iila daŋgal-na. 29 Kwizi kwǝnḏi ki-dɔɔnɔ kwǝthi kwɔr kwɔfirlli aŋgwɔrɔ ethi kiṯatha ŋunduŋw, mɔŋweere kǝkki kwɔɔrɔ kerreny mac, e-ta ethi-mǝ urṯǝthǝ dɔɔnɔŋw kwuuŋwun.
30 “Mǝnyii-gi ere oro kweere kildɔŋw mac tǝ, kwundǝr-ṯǝ kwɔdirnathiny-lɔ, nǝ kweere kwiti kwǝnyii-gi luuvǝzi mac tǝ, kwunder-ṯǝ kwǝṯi fǝthǝlɔ. 31 Nǝ sǝbǝb-gi tǝ ŋgwɔ ŋǝsi ǝccǝŋw, lizi lǝrsi fivrici ŋikiyaŋi ŋeere nyithak, ya ŋiɽaŋali ŋeere nyithak ŋigii ŋǝṯirsi andasi; laakin kweere nyithak kwollo Ṯigɽimǝ Ṯirllinǝlɔ t er, ǝrseere fivrici ḏuṯ. 32 Kweere nyithak kwandisasa Ṯɔɔrɔ naana ṯǝthi Kwizigwunǝŋ ŋiɽaŋali ŋigii, ǝrsi fivrici; laakin kweere mɔŋw andisasa Ṯigṯimǝ naana Ṯirllinǝlɔ ter ŋiɽaŋali ŋigii, ǝrseere fivrici ḏuṯ, ki-ṯurmun-nǝ kɔthɔ alla ki-lɔɔmɔr-la kila linḏi ethiila.
Kwaaɽi-ŋa nyɔr-nyi nyuuŋwun.
(Luuga 6:43-45)
33 “Ǝṯi aŋraci kwaaṯi ethi daɽimatha naana, mindaŋ ŋwɔmǝ riiɽi nyɔǝrǝ nyisaaw; mǝthi kwaaɽi kwiti kwɔdaɽimathir naana mac, ŋwɔ riiɽi nyɔɔrɔ nyigii. Kwaaɽi kwǝṯi elŋethine nyɔr-nyi nyuuŋwun.
34 “Ŋaaŋa lir nyɔr nyǝthi yimǝw, a lǝthi ŋɔma ethi andasi ŋiɽaŋali ŋisaaw-ŋisaaw aŋgwɔrɔ, ɔrŋa-ma lizi ligii? Kaka nǝti-gwɔ ṯuunyu andasi ŋiɽaŋali ŋa ŋuurǝnnǝ ṯɔgwori. 35 Ŋgwa kwisaaw ǝṯɔŋwsi-tǝ allisa ŋǝwinnǝ ki-ṯɔgwor-na ŋisaaw; nǝ ŋgwa kwigii, ǝṯɔŋwsi-tǝ allisa ŋa ŋǝwinnǝ ki-ṯɔgwor-na ŋigii.
36 “Ilŋithirsi ŋɔ rerrem, ethaarɔŋw, ŋeere nyithak ŋǝtisi kwizi ṯǝmsǝlɔ mirec-mirec, ǝrŋi mithici hɔkwɔma ki-laaminda lǝthi kwaathan-ŋwɔ. 37 Ŋiɽaŋal ŋɔɔŋa ŋir ŋinḏi-ŋǝ ethi suuɽi, ya ǝrŋǝ ǝccǝ haakima ŋiɽaŋal-ŋi ŋɔɔŋa.”
Lifirriisiiyyiin nɔṯɔrgwɔ-lɔ ŋilim-ŋi.
(Mɔrgus 8:11-12Luuga 11:29-32)
38 E-ta nǝ mɔ@allimiin kwokwo kwǝthi Sherii@a nǝ Lifirriisiiyyiin tok, ǝccǝŋw, “Yaa mɔ@allim, nyiiŋǝ linaŋna etheese ŋilima ŋeere naaniŋa gwɔ.” 39 Nǝsi Yǝcu ǝŋnici nɔŋwsǝccǝŋw, “Lizi lǝthi lɔɔmɔr kɔlɔ lirmba ligii, nǝ liira ṯǝmminǝ-gǝ. Ŋaaŋa luṯucǝny-lɔ ŋilim-ŋiya? Bǝri-mǝ! Laakin ŋilim ŋǝthisi baaŋaci ŋaaŋwɔsi, nǝroro ŋǝthi kwiɽii kwǝni Yuunaan.
40 “Kaka-ṯǝ a-naanɔ-gwɔ Yuunaan kaari-na kǝthi kwɔm kwɔppa, ǝṯǝ Tɔr ṯǝthi Kwizigwunǝŋ naani ki-wurǝyu-nǝ lac, ŋwaamin ṯoɽol nǝ yulŋǝ ṯoɽol tok. 41 Ki Laamin-la lǝthi Hɔkwɔm, a lizi diiɽǝ lǝthi Niiniwǝ-ŋw, mindaŋ ǝrŋǝsi kette kaṯṯi, kaka mǝr-gwɔ urlǝ rɔgwor-lɔ kinaŋw nǝccǝsi Yuunaan bǝshirǝ, nǝ nyii kwɔŋǝsi andǝɔi ŋiɽaŋali ŋɔ kwomne ŋgwɔ kwette kɔnɔŋw kwuthǝmthi Yuunaan-ŋwɔla! 42 Mǝlika kwǝthi Januub-ŋwɔ kwɔdiiɽǝ ki Laamin-la lǝthi Hɔkwɔm, ŋwɔ kette ŋaaŋwɔsi katṯi, kaka ninḏi-ŋgwɔ bǝlǝḏ-ŋgi kwuuŋwun kwɔɔlɔna dɔddɔl ethi neŋne ṯa@liima ṯǝthi yǝnǝ, ṯǝthi mǝlik kwǝni Sulemaan; ṯaŋw ŋǝsi andaci rerrem, lwomne ŋgwɔ kwette kɔnɔŋw kwuthǝmthi Sulemaan-ŋwɔla!
Aaɽi kwǝthi ṯigɽim ṯigii kwizigwunǝŋ-nǝ.
(Luuga 11:24-26)
43 “Mǝ ṯigɽim ṯeere ṯigii ruu kwizi-nǝ kweere, mindaŋ mɔŋweele tuk, ǝṯɔŋw iirǝrǝlɔ kǝzir wɔnḏalɔ ethi kaṯṯasi ǝzir wǝthi-gwɔ kaṯṯɔ Wǝŋ, mindaŋ mɔŋweere inḏa weere mac tǝ 44 ǝṯɔŋwaarɔŋw, ‘Nyii kwaaɽitha ki-yiŋna-na yiinyi kiya yuruhthiny-gwunǝ’. Mindaŋ mɔŋw aaɽi, ŋwɔ kaṯṯasi yiŋna yinaanɔ domony, yifirṯinǝlɔ tuc, yidaɽiminnalɔ dar. 45 Ṯaŋw, ŋwaaɽi pɔdɔk mindaŋ ŋwɔ mɔlthanna rigɽimǝ dɔvokwɔɽony rigii beṯten ethi duŋgwun-lǝ. Ǝriila ǝrnanni kinaŋw. Mindaŋ mǝr raiiathi ŋɔ tatap, a kwizi ŋgwa kiyathalɔ cil-cil ethi kerreny-ŋwɔla. Ŋindǝr ṯǝ ŋinḏi ethi ǝrrinici lizi ligii rɔgwori lǝthi lɔɔmɔr kɔlɔ.”
Lǝnyin kwǝthi Yǝcu-ŋǝ liyeŋgen-li.
(Mɔrgus 3:31-35Luuga 8:19-21)
46 Nǝ kinaŋw nandica-ŋwtǝ kinnǝni lizi, nǝ lǝnyin-ŋǝ iila liyeŋgen-li nǝr rilli parŋgila, nǝr naŋni ŋunduŋw ethi-li andasi. 47 Nǝ kwette kwɔnaanɔ kinaŋw andṯṯci nɔŋwɔccǝŋw, “Laanyalɔ-ŋǝ liyaŋgalɔ-li kilala par linaŋna-ŋa ethi-li andasi.” 48 Nǝ Yǝcu ǝŋnici nɔŋwɔccǝŋw, “Lǝnyǝri kwundǝr kwǝndu? Nǝ liyǝŋgǝri lindǝr lǝndu?” 49 Ŋwɔṯaŋw nɔŋw kittasi ṯii ṯalaamiiza ṯuuŋwun naana, nɔŋwaarɔŋw, “Lindǝr-ṯǝ kɔlɔ lir lǝnyǝr-ŋǝ nǝ liyǝŋgǝri tok! 50 Kaka mǝ kwette nyithak ǝrri ŋiɽaŋali ṯɔgwor-thi ṯǝthi Papa kwiinyi kwǝṯi nanni ki-leere-na, kwundǝr-ṯǝ kwir ǝŋgǝri, nǝ ǝŋgǝri kwir kwaaw, nǝ lǝnyǝri tok.”