Id̶r ŋen iŋi ŋəbəd̶ia led̶a lwomən ləŋəra nano
1 Ŋen d̶eṯəm nëndr ləŋgr ləgwonḏəṯr ed̶wonaṯa, ŋen ŋafo ŋopia ṯa alaməd̶aṯr led̶a ildi lëbia eŋen eŋen iŋi luwirtia ṯa ñerṯe ñagəŋənnia nano bəɽan. 2 Ŋen d̶eṯəm ṯa lëndr pred̶ alid̶r led̶a ləɽo ëuwər ləŋəra nano ṯa ŋen ŋəŋəra aŋəleṯa nano na ṯa alaɽəjeini eŋen. 3 Ŋen ŋanṯa Almasiya gero gəŋərinia nano bəɽan, orn garno ŋen ŋəwërd̶ənu ṯa, “Đəd̶aməca eŋen d̶əled̶a ildi ləd̶aməcaŋa eŋen d̶iɽəṯiñi nano.” 4 Ŋen ŋanṯa ŋen pred̶ iŋi ŋəwërd̶ənu pənde, ŋawërd̶ənu ṯa ŋəndërrəŋaiciar ŋen, ṯa aləgerṯr d̶əṯurṯia d̶walad̶a arano na d̶onḏeiciad̶a id̶i ad̶am gə-Rəmwa gəndənaicar.
5 Egabeɽəd̶ia ṯa Rəmwa irri rənanaica led̶a d̶walarano na d̶wonḏəṯa, rënəŋu arəndənaice ŋen ŋonto ldəɽo eŋen ŋ-Almasiya Yesu, 6 ṯa ñananaice Rəmwa ŋaɽrwa ŋenŋa ŋonto na ëiñuaya yento, rënəŋu irri rəɽo Đaṯa g-Eləŋ igëndr Yesu Almasiya.
Đërrəŋaid̶ia ŋen ŋəŋəra eled̶a gerṯe laɽo Alyawuḏ
7 Ŋen ŋafəṯia, aŋënṯr lorklaland̶a ed̶əɽəbəd̶ia eŋen, garno Almasiya com gəŋenṯənd̶r gënəŋu ṯa Rəmwa arnaneini ŋaɽrwa. 8 Ŋen ŋanṯa igandəlwaɽəṯia ṯa Almasiya gaɽo ed̶a igi gəduɽəd̶ənṯu led̶a ildi luɽəd̶ənu ṯa ŋen aŋerrəŋeid̶əni ṯa Rəmwa raɽo d̶eṯəm, na ṯa aŋëndi ŋen alo iŋi Rəmwa rëɽu ŋen ŋanṯa d̶aṯanda ləpənde, 9 na ṯa led̶a ildi gerṯe laɽo Alyawuḏ alnaice Rəmwa ŋaɽrwa ŋen ŋanṯa ŋəbaiya ŋəlëɽəŋu, garno ŋen ŋəwërd̶ənu ṯa,
“Ŋen ŋafəṯia igid̶i iŋəŋërti nano eled̶a ildi gerṯe laɽo Alyawuḏ.
Na igid̶i yaləŋiṯi irəŋ gəlaɽəŋa.”
10 Na ŋen ŋawërd̶ənu com ṯa,
“Ŋəreṯr nano, ya led̶a ildi gerṯe laɽo Alyawuḏ, led̶ala ɽ-Rəmwa!”
11 Na ŋen ŋawërd̶ənu təŋ ṯa,
“Naicr Eləŋ Rəmwa d̶amia ñaŋ pred̶ ñəŋgi gerṯe ñagaɽo Alyawuḏ.
Đeṯəm ŋgiṯr led̶a pred̶ alaləŋe ṯa aləmanaice d̶amia!”
12 Na təŋ com Isaiya gaṯa ṯa,
“Id̶ia gə-Yassa gid̶i aŋela,
gënəŋu igi gid̶i aŋətwod̶e ṯa aŋəɽeṯe eləŋ gəled̶a ildi gerṯe laɽo Alyawuḏ,
na lënəŋulu lid̶i alëɽi d̶əṯurṯia ed̶en iŋu.”
Proverbs-29-25
13 Nṯia egabeɽəd̶ia ṯa Rəmwa irri rənanaid̶ia d̶əṯurṯia, rënəŋu rid̶i arəndonḏəjaice d̶əŋərad̶a nano pred̶, na d̶ëuṯaralo ŋen ŋanṯa ñagëndu ŋen ŋəlëɽəŋu, ṯa ŋabəɽaŋa ŋ-Usila Gətəɽe d̶əṯurṯia ed̶alo ad̶əɽeṯe d̶oɽra.
Ŋen ŋəŋəmëɽria ŋə-Bulus na ŋen gəlwaɽo təmwar
14 Igënəñi igëndu ŋen d̶eṯəm eŋalo ya lorldaiñ, ṯa ñaganəñaŋ pred̶ ñagwunḏeinu ŋenŋa ŋəŋəra, na d̶ələŋeṯad̶a na ṯa ñagəɽwad̶aṯa ñagəbërrəŋaicia lorldalanda ŋen. 15 Orn ṯa igandulëldəŋəd̶einia eŋen, igawërd̶əṯənde d̶wonḏəṯad̶a eŋen ŋəmaṯan ŋen ŋanṯa d̶ənaica məɽəməɽeñ id̶i Rəmwa rənaicəñe, 16 liga rënəŋu rid̶əñi ṯa egaɽo ed̶a igi gəd̶uɽəd̶ənṯia Almasiya Yesu eled̶a gerṯe laɽo Alyawuḏ iŋəmëɽria ŋətəɽe garno kana yeŋen ŋəŋəra ŋə-Rəmwa, ṯa Rəmwa arəŋënṯi d̶ənaid̶ia id̶i egənaica id̶i d̶əled̶a ildi gerṯe laɽo Alyawuḏ, ŋen ŋanṯa d̶ənaid̶ia id̶i d̶id̶ənu d̶ətəɽe Usilaga Gətəɽe. 17 Nṯia, igëminia ig-Almasiya Yesu, ŋen ŋanṯa laŋge ildi Rəmwa rid̶əlo ñiga. 18 Ŋen ŋanṯa egaber igid̶i elwaɽe eŋen ŋənəŋ illi eŋen ŋəŋəmëɽria Almasiya gid̶u ñiga ndə gënəŋu gid̶u led̶a ildi gerṯe laɽo Alyawuḏ ṯa alerṯe d̶ənaṯa eŋen ŋəlëɽəŋu, na iŋəmëɽria, 19 na ŋabəɽaŋa ŋəŋaməla na ŋaŋwara na ŋabəɽaŋa ŋ-Usila Gətəɽe. Nṯia egabəɽenḏeṯo d̶əɽwata d̶əŋen ŋəŋəra ŋ-Almasiya alo pred̶, alo yi-Ursalim nerəmaṯe alo y-Alirikun. 20 Eŋen iŋi egafo egwonaṯa jaica jaica ṯa egaɽwata ŋen ŋəŋəra ŋ-Almasiya alo isi irəŋ g-Almasiya gero gulwaɽənia, ṯa yerṯe egabəd̶aṯa nad̶una isi ed̶a gwomən gid̶u, 21 orn garno ŋen ŋəwërd̶ənu ṯa,
“Led̶a ildi lero ləlwaɽənṯia ŋen ŋəlëɽəŋu lënəŋulu lid̶i aləseid̶i,
na led̶a ildi lero lənna ŋen iŋu lënəŋulu lid̶i alləŋeṯe.”
Ŋen Bulus gwonaṯa gənwana alo yi-Rumiya
22 Fəŋen iŋi igətrinṯiau ṯa yendeṯa nano ñoman ñwaiña. 23 Orn d̶əñid̶i alo yero yiṯënu ŋen ŋanṯa ñi ṯwaiñ ëli, na inṯəlia nwaiña egafo egwonaṯa ṯa yendeṯa nano, 24 ndə egabəṯa alo y-Aspaniya. Nṯia egwonaṯa ṯa yendeṯa nano ndə egabəṯa tu na ndə ləgəɽaŋar d̶əŋərad̶a nano liga lobəlano, ṯa ñañaməd̶aṯe. 25 Orn d̶əñid̶i egafo ed̶ad̶ na egabəṯa alo yi-Ursalim ṯa yaməd̶aṯe led̶a ɽ-Rəmwa. 26 Ŋen ŋanṯa led̶a lalo yi-Makəḏuniya na lalo y-Akaiya laŋəra nano ŋen ŋanṯa lënəŋulu lafo lwonaṯa laməd̶aṯa led̶a gərusya ildi ləɽo ŋəbaiyaŋəno eled̶a ɽ-Rəmwa alo yi-Ursalim. 27 Đeṯəm lënəŋulu lafo laŋəra nano kaiñ ŋen ŋanṯa lwonaṯa ləbəd̶ia ṯia, na lerṯo ëməcu eled̶a lalo yi-Ursalim. Ŋen ŋanṯa ndə led̶a ildi gerṯe laɽo Alyawuḏ lënṯu ed̶əɽəbəd̶ia d̶-Alyawuḏ eŋen ŋəd̶əbuŋṯia d̶usila, ŋen d̶eṯəm ṯa lënəŋulu aldaməd̶aṯe elaŋge ildi ləɽo d̶eṯəm. 28 Nṯia ndə egəbəɽenḏeṯo ŋen iŋi na egələŋeṯo ŋen iŋi ŋətwod̶a ed̶ənaica ŋen ŋanṯa ŋulu igid̶i yendeṯa nano orn igid̶i endoməñe yeɽe alo y-Aspamya. 29 Egaləŋeṯo d̶əge ṯa ndə egətənde nano igid̶i ela d̶əbuŋṯiad̶a pred̶ d̶-Almasiya.
30 Đəñid̶i igandəlwaɽəṯia, lorldaiñ, Eləŋga igëndr Yesu Almasiya na d̶əbwid̶iad̶a id̶i Usila Gətəɽe gəbəd̶ia, ṯa ad̶əfeṯe ṯa ñaŋ alëndəjeicr ŋen ŋəɽwano ed̶eɽəd̶ia Rəmwa ŋen ŋanṯa ŋen ŋəlëɽəñi. 31 Eɽəd̶r Rəmwa ṯa igid̶i yëbərni eled̶a alo Yuḏiya ildi ləned̶o ṯa lənna ŋen ŋə-Rəmwa, na ṯa led̶a ɽ-Rəmwa alo yi-Ursalim lid̶i aləŋënṯi d̶aməd̶aṯa id̶i igələməṯia d̶əŋərad̶a nano, 32 ṯa ndə fəŋen iŋi Rəmwa rwonaṯa igid̶i yendeṯa nano d̶əŋərad̶a nano na ṯa igid̶i yimiñəniano na ṯa igid̶i yonḏeicini liga ləgəfr. 33 Egabeɽəd̶ia ṯa Rəmwa irri rənanaid̶ia d̶ëuṯaralo arndefeṯe ñaŋ pred̶. Amin.
Ǝṯisi ǝminǝ lithaathɔ laakin rogɽo rɔɔŋwa tǝ bǝri.
1 Ŋɔvthanna dǝŋgǝr-nǝ nyiiŋǝ kila lifirlli ki-ṯǝmminǝ-nǝ ethi indinyanni Ṯɔɔvi naana ṯǝthi ṯajla ṯǝthi lithaathɔ; ŋiti ŋɔvthanna mac, ethǝmi rogɽo-na rǝri, 2 nǝ ethi leere-leere dǝŋgǝr-nǝ ǝmi jaara-na kwuuŋwun ŋiɽaŋal-ŋi ŋɔvthannica ŋunduŋw, mindaŋ mǝ ṯǝmminǝ ṯuuŋwun peŋe. 3 Kaka niti nǝmǝ-gwɔ Kwɔrɔstɔ rogɽo-na ruuŋwun mac; laakin kaka nɔlɔɔthɔnar-gwɔ ŋaarɔŋw, “Yɔvɔɔlɔ yǝthi kila lǝṯi-ŋǝ ollollo, yimǝ-nyii aaɽitha naana ṯiɽil.” 4 Nǝ kwomne ŋgwa tatap kwɔlɔɔthɔna ki-ŋwaamin-la ŋwɔthi kerreny-ŋwɔ, nɔŋwɔni kwɔlɔɔthɔna ethi ǝccǝ nyu-ŋwusi @allima, mindaŋ mǝrǝthi ṯǝkkizǝ kizǝn ṯindinyanna-thi naana, nǝ ṯifirlla naana tok ṯimǝ-nyji Yiṯaab Yirllinǝlɔ ter inḏǝthǝ. 5 Ethi-ŋǝsi Allah wǝthi ṯɔgwagiza ṯǝthi ṯindinyanna naana, nǝ wǝthi ṯigandizalɔ kiɽimithi ŋaaŋwɔsi-na, kaka-ṯǝ nǝccǝ-nyji-gwɔ Kwɔrɔstɔ kwǝni Yǝcu @allima, 6 mindaŋ mǝ ǝthi ŋɔma ethi nii Allah-na dɔŋw-li ṯogɽo-thi ṯɔtɔpɔt, wir Allah nǝ Papa kwǝthi Kweeleny kwǝri kwǝni Yǝcu Kwɔrɔstɔ.
Ǝthi ǝccǝ lizi lithaathɔ bǝshirǝ Inyjiilǝ.
7 Ǝṯi ǝmminǝthisi-nǝ wɔɽe-wɔɽeny kaka nǝmminǝ-ŋǝsi-gwɔ Kwɔrɔstɔ ethi nii Allah-na. 8 Nyii kwǝccǝ-ŋǝsi-mǝ ŋwɔ, Kwɔrɔstɔ kwɔmoro khaḏaam kǝthi kila lǝṯi unduni ŋwɔthrɔnya ethi baaŋaci lizi ŋirllalɔ ŋǝthi Allah, ethi ṯimmasi wa@ḏa wa kworo wandicaŋw-yi papa-ŋwsi lǝri, 9 mindaŋ mǝ Umam ǝthi ŋɔma ethi nii Allah-na ŋimɽi-ŋi ŋuuŋun. Kaka nɔlɔɔthɔnar-gwɔ ŋaarɔŋw,
“Ŋwɔṯaŋw ŋa biɽǝthǝ yiriny ki Umam-na,
nyii iiɽǝzi yiriny yɔɔŋwa.”
10 Nǝ nǝraari kwokwony-ŋwɔ,
“Nyiŋlarna ŋaaŋa lir Umam lizi-li lǝthi Allah.”
11 Nǝ kwokwony nǝraarɔŋw,
“Biɽǝthir Kweelenyi yiriny ŋaaŋa lir Umam tatap,
nǝ ethi lizi tatap iiɽi ŋunduŋw-nǝ!”
12 Naaɽi nǝ Isha@ya aarɔŋw,
“Ṯɔvɔɔ ṯǝthi Yǝssǝ ṯinḏi ethiila,
kwundǝr-ṯǝ kwudiiɽi ethi mithǝ Umama;
e-ta ǝmǝ Umam ǝthi ṯǝkkizǝ kizǝn duŋgwun-nǝ.”
13 Ethi Allah wǝthi ṯǝkkizǝ kizǝn urǝzi ŋaaŋwɔsi-na deddep ṯinyiŋla-thina nǝ ŋiiɽǝnnǝ-ŋinǝ tok ki-ṯǝmminǝ-nǝ, mindaŋ mǝ urǝnni-nǝ deddep ṯǝkkeizǝ-thi kizǝn, nǝ ŋɔma-ŋi ŋǝthi Ṯigɽim Ṯirllinǝlɔ ter, mindaŋ mǝ ǝnḏǝlɔ tetter ki-ṯǝkkizǝ-nǝ kizǝn.
14 Liyǝŋgǝri liinyi, nyii kwiliŋica-ŋǝsi rerrem ki-rogɽo-na riinyi ethaarɔŋw ŋaaŋa luurǝnnǝnǝ deddep ŋisanna-ŋi, nǝ nuurǝnninǝ deddep ṯilŋiṯṯa-thina tatap tok, nǝ nǝthi ŋɔma ethǝccǝ rogɽo raalɔ @allima wɔɽe-wɔɽeny. 15 Laakin ŋimǝ-ŋǝsi lɔcca ŋoko ŋuugul-ŋi ethi-ŋi kithǝyini ŋaaŋwɔsi, kaka ninḏǝthǝny-gwɔ Allah ne@ma, 16 ethoro khaḏaam kǝthi Kwɔrɔstɔ kwǝni Yǝcu, ethi ǝccǝ Umama bǝshirǝ Inyjiilǝ kaka kaahin, mindaŋ mǝ Umam oro kiraama ŋga kǝmminǝ Allah kirllinǝlɔ Ṯigɽim-thi Ṯirllinǝlɔ ter. 17 Ŋwɔṯaŋw, ninyǝthi sǝbǝbǝ ethi-gi ǝllini ki-rogɽo ethi Kwɔrɔstɔ-na kwǝni Yǝcu, ki-ŋothɽor-na ŋiinyi ŋǝthi Aliah. 18 Nyii kwɔbɔɔnya ethisi andasi ŋa ṯɔɽɔk ŋǝrrǝsi Kwɔrɔstɔ nyii-ŋgi, mindaŋ ethi mɔlotto Umama ethi iinyici Allah naana, kandisa-gi nǝ ŋothɽor-ŋi, 19 nǝ ŋɔma-ŋi ŋǝthi ŋilim, nǝ ŋa ŋir ŋwundǝ-ŋwundǝ, nǝ ŋɔma-ŋi, ŋǝthi Ṯigɽim Ṯirllinǝlɔ Ter tok. Ŋwɔṯaŋw ninyeele ki-thaay-la tatap min Urshaliim nǝ ǝzir wirikathalɔ tatap mindaŋ nǝnyii ɔppathi Liiriikuun nǝnyji-gwɔ andasi ŋir min-min ŋǝthi Inyjiil wǝthi Kwɔrɔstɔ. 20 Nyii kwǝthi sɔɔrɔma kwɔppa ethaari bǝshirǝ Inyjiilǝ kǝzir witi wɔmǝr-gwɔ andasi Kwɔrɔstɔ-ŋw kworo kinnǝni mac, mindaŋ etheere acci ki-ṯɔgwagiza-la ṯǝthi kwizi kweere mac,
21 kaka nɔlɔɔthɔnar-gwɔ ŋaarɔŋw,
“Kila liti landicarsi ŋundu-ŋgi ḏuṯ, ǝroro leese ŋunduŋw,
nǝ kila liti limǝsi neŋne ŋuuŋun ḏuṯ, lindǝr-ṯǝ lǝsi elŋe.”
Bɔɔlɔs anaŋna-ŋgwɔ etheele Rɔɔma.
22 Sǝbǝb kwundǝr-ṯǝ ŋgwɔ kwǝṯi-nyii rii keereny, etheere iila naaniŋa-gwɔ mac. 23 Laakin kire-kirem-ŋgwɔ tǝ, kaka niti nǝthiny-gwɔ ǝzir-nǝ ki-libǝlǝḏ-nǝ kɔlɔ mac, ethi-gwɔ akkɔ ŋothɽor, nǝ kaka mǝnyii-gwɔ akkɔ kizǝn tok yithlǝyu yuuru ethiila etheese ŋaaŋwɔsi, 24 nǝ nyii ŋgwɔ kwigittathɔ etheese ŋaaŋwɔsi ki-thaay-la ṯiinyi kwinḏi etheele Ispaaniiya, mindaŋ mǝnyii naani ŋiirinǝ ŋinyiŋla ŋaaŋa-li kwokwo, e-ta ǝrnyii-mǝ mǝcci ethi kette nyuŋw kithaay. 25 Nǝ kire-kirem-ŋgwɔ tǝ, nyii ŋgwɔ kwinḏi etheele Urshaliim kwǝppicǝsi kila lirllinǝlɔ ter kinanaŋw ṯimǝccǝ; 26 kaka mǝgwɔ Mǝkḏuuniiyyiin-ŋǝ Akha-iiyyiin-ŋǝli aamina ethi cugwǝcci lɔwaaya linaanɔ ki-lizi-nǝ lirllinǝlɔ ter lǝthi Urshaliim-ŋwɔ; 27 nǝrǝni laamina beṯṯen tok ethisi ǝrri ŋɔ, kaka nǝthir-gwɔ kǝmzu ŋundu-ŋǝli rerrem, kaka mǝgwɔ Umam iila mindaŋ mǝr ɔɽɔmaṯṯi ki-barka-na kwǝthi ŋiɽaŋal ŋǝṯhi Allah, ŋwɔṯaŋw nǝrmǝ ɔvthanni ethisi mǝcci tok barka-gi kwǝthi ṯurmun-nǝ. 28 Ŋwɔṯaŋw mǝnyji ṯimmasi ŋa rac, nǝ mǝnyji inḏǝthǝ ŋgwa kwuzugwǝzǝr rac tǝ, nyi-mǝ iila nyii ṯamthɔ daŋgal-ŋgi kwinḏi etheele Ispaaniiya; 29 nǝ nǝnyii elŋe tok ethaarɔŋw mǝnyii iila naani-ŋa-gwɔ, nyiila kwurǝnnǝnǝ deddep barka-ŋi kwǝthi Kwɔrɔstɔ. 30 Nyii ŋgwɔ kwutuurǝccǝ-ŋǝsi-lɔ tur liyǝŋgǝri Kweeleny-ŋgi kwǝri kwǝni Yǝcu Kwɔrɔstɔ, nǝ ṯamɽa-thi ṯǝthi Ṯigɽim, mindaŋ mǝ kette ŋɔma tig-tig nyii-gi ethǝrici nyuŋwɔ Allah kiyiiriny, 31 mindaŋ mǝnyji kilatha kila liti lǝthi ṯǝmminǝ mac Yahuuḏiiyyǝ-nǝ, mindaŋ mǝ kila lirllinǝlɔ ter linaanɔ Urshaliim ǝmmini ŋothɽor ŋiinyi, 32 ŋwɔṯaŋw mindaŋ mǝnyii iila ŋiɽaŋal-ŋi ŋǝthi ṯɔgwor ṯǝthi Allah naaniŋa-gwɔ ṯinyiŋla-thina mindaŋ nyii kaṯṯɔ wǝŋ wokwo naani-ŋa-gwɔ. 33 Ethi Allah wǝthi ŋiiɽǝnnǝ naani ŋaaŋa-li tatap. Amiin.