1 Na Sawul gamed̶əño id̶əɽiñənia d̶-Isṯəfanus.
Ŋen Sawul gənaico kanisa ŋen ŋubwa
Na eloman lakəl ŋen ŋatwod̶o ŋubwa kaiñ ŋəgeiya led̶a ləkanisa id̶i d̶əfo alo yi-Ursalim, na led̶a pred̶ ldələldëd̶əni alo, alo Yuḏiya, na alo yi-Saməra, illi led̶a ləd̶weinu. 2 Na led̶a ləd̶əñia Rəmwa luru Isṯəfanus ṯalmarṯo kaiñ. 3 Orn Sawul ṯaŋwonaṯo gəgera kanisa kaiñ, na gabërnṯia eneɽa pred̶ ṯaŋəkëndu led̶a lərrwa na əɽəlda nəŋələkëɽi isijən.
Đërrəŋaid̶ia ŋen alo yi-Saməra
4 Led̶a ildi lëndu ŋen lalaldëd̶ənu alo ṯalakaldaico alo pred̶ ṯalërrəŋaid̶u ŋeu ŋəŋəra ŋə-Rəmwa. 5 Na Filibus nəŋirəwuṯi alo yi-Saməra nəŋërrəŋaici led̶a ŋen ŋ-Almasiya. 6 Na led̶a lwaiña ṯalnaṯo Filibus araga gonto, ndə ləno ŋen ŋəlëɽəŋu na ləseicu aŋwara gid̶u. 7 Ŋen ŋanṯa nusila neicia naməño led̶a nano lwaiña ildi ləfo lerṯəlo nano, nərəjaice olia pəlelo, na lwaiña lwuma na ləɽo ləbəco leid̶inu. 8 Nṯia d̶əŋəra nano nḏəfeṯe d̶waiña alo isei.
9 Orn maje gənəŋ gəbërnia Siman gafo gid̶u ŋen ŋoɽra kaiñ alo yakəl ŋajəbinṯu led̶a pred̶ lalo yi-Saməra ldirəwano kaiñ, fəŋu gaṯa gaɽo ed̶a goɽra. 10 Led̶a lanaṯəma pred̶ na led̶a lərra na loɽra com ldaṯa, “Maje igi gaɽo ŋabəɽa ŋə-Rəmwa iŋi ŋënəjinu ‘Ŋabəɽa ŋoɽra’.” 11 Na lanaṯəma ŋen ŋanṯa liga lwalano gid̶u ŋen ŋajəbinṯəlo. 12 Orn ndə lənaṯo Filibus ndə gërrəŋaicəlo ŋen ŋame ŋəŋələŋe ŋə-Rəmwa na ŋirəŋ gə-Yesu Almasiya ldëndi ŋen ldənaneini mamuḏiya, lərrwa na əɽəlda com. 13 Na Siman fəŋu com gëndu ŋen na ndə gəneinu mamuḏiya d̶əge ṯaŋəteṯo Filibusga alo, na ndə gəseicu ŋen ŋoɽra na aŋwara isi Filibus gid̶u nəŋirəwano.
14 Ndə led̶a ləd̶weinu ildi ləfo alo yi-Ursalim lano ŋen ṯa led̶a lalo yi-Saməra laŋënṯu ŋen ŋə-Rəmwa, ldələd̶weiṯi Buṯrus na Yuanna, 15 ndə ɽrəmaṯo alo yi-Saməra ldeɽəd̶e Rəmwa ŋen ŋanṯa led̶a ildi lëndu ŋen alneini Usila Gətəɽe, 16 ŋen ŋanṯa Usila Gətəɽe gafo gamulu girəwuṯu led̶a nano, illi lënəŋulu lənaneinu mamuḏiya igirəŋ g-Eləŋ Yesu. 17 Ld̶əleɽi rəŋ nano na ldəneini Usila Gətəɽe. 18 Ndə Siman gəseicu ŋen ṯa laneinu Usila Gətəɽe ŋenŋa ŋərəŋ rəled̶a ləd̶weinu ndə reɽənu led̶a nano, ṯaŋwonaṯo gəlnaica gərus, 19 nəŋaṯa, “Naicəñrn com ŋabəɽa iŋi ṯa ndə igëɽu ed̶a gənəŋ rəŋ nano rəlëɽəñi aŋəneim Usila Gətəɽe.” 20 Orn Buṯrus nəŋəmeiṯi ṯa, “Faḏḏa elaɽəŋa ñagid̶i ñaldəgəmənded̶əni ŋen ŋanṯa agaṯa d̶ənaica məɽəməɽeñ d̶ə-Rəmwa d̶abəlid̶ənia algərusya. 21 Agero eŋen ŋəŋəmëɽria eŋaiñ iŋi kwai kwai ŋen ŋanṯa ara gəlaɽəŋa gero gəfia ŋopia Rəmwa nëiñua. 22 Ŋen ŋafəṯia ṯad̶o ŋen iŋi ŋeicia ŋəlaɽəŋa, na eɽəd̶o Rəmwa ndə rəɽwad̶aṯa ṯa ŋen iŋi ŋəfo egare gəlaɽəŋa aŋgeim. 23 Ŋen ŋanṯa igaŋəseicia agəfo eŋen ŋeɽe. Na agëndənu eŋen ŋcicia kaiñ.” 24 Na Siman nəŋəmuɽəbiṯi eŋen ṯa, “Ṯurṯr Rəmwa ŋen ŋanṯañi ṯa ŋen iŋi agəlwaɽo aŋerṯe ŋeṯəñe nano.” 25 Ndə ləɽwato ŋen ldërrəŋaici led̶a ŋen ŋ-Eləŋ ldoɽəbaṯe alo yi-Ursalim, ṯalërrəŋaicu led̶a ŋen ŋəŋəra ŋə-Rəmwa irnuŋ gwaiña alo yi-Saməra.
Ŋen ŋa-Filibus na ŋed̶a galo y-Ad̶iyupia igi gəɽo d̶əmwaɽe
26 Orn malaiyəka d̶-Eləŋ Rəmwa d̶eiṯu Filibus ṯa, “Twod̶o ŋirəwi ed̶ad̶ d̶əməña alo yi-Ursalim d̶abəṯa alo yi-Gasa.” (Đad̶ id̶i d̶atəɽe ano). 27 Nəŋətwod̶e nəgabəla. Na maje gənəŋ galo y-Ad̶iyupia igi gəɽo d̶əmwaɽe gaɽo ed̶a goɽra egeɽa geləŋ gəɽəbwa gəled̶a lalo y-Ad̶iyupia, garəmoṯwa laŋge pred̶ egeɽa geləŋ, na geṯo alo yi-Ursalim ŋen ŋanṯa aŋəbuŋṯi Rəmwa, 28 ndə goɽəbəd̶ia gafo alkaroya yilëɽəŋu isi emərṯa gəbərlded̶a, gəɽaŋau ṯaŋëgəri ad̶am gənabi Isaiya. 29 Na Usila gə-Rəmwa galwaɽəṯu Filibus ṯa, “Mbu alkaro nano.” 30 Na Filibus gobəd̶aṯəma nano na nəŋəne gəbëgəria ad̶am gənabi Isaiya, na galwaɽəṯəma ṯa, “Agaləŋeṯo ŋen iŋi agəbëgəria?” 31 Na maje nəŋaṯa, “Egaləŋeṯa ṯau, ndə ed̶a gənəŋ gero gəñamad̶aṯa?” Nəŋəlwaɽəṯi Filibus ṯa, “Abəṯwaŋ alɽaŋe.” 32 Na alo isi yad̶am gəwëgəria yabaṯa ṯa,
“Garno d̶aŋala d̶ëɽənṯu ŋəɽaiñ,
walla garno ŋaŋala ŋgəleinia wala ŋəbwaiña ŋəma,
nṯia com gënəŋu gabwaiño ŋəma.
33 Eŋen ŋubwa ŋəlëɽəŋu gero gəfid̶ia ŋen ŋəd̶urwaṯo igasəria ilëɽəŋu.
Na əsëgi gaɽwad̶aṯa gəɽwata ŋen ŋəled̶a ləliga lakəl əllëɽəŋu ṯa laɽo ṯau?
Ŋen ŋanṯa d̶əməṯia d̶əlëɽəŋu d̶aŋgaṯo alo.”
34 Na maje gəɽo d̶əmwaɽe nəŋeiṯi Filibus ṯa, “Lwaɽəṯiñi, nabi galwaɽo ŋen iŋi ŋəsëgi, ŋəlëɽəŋu walla ŋed̶a gərto?” 35 Oro Filibus nəŋəpəlad̶e ëiñuano nəŋəlwaɽe eŋen iŋi ananoŋ nəŋəmaɽwatiṯi ŋen ŋame ŋə-Yesu. 36 Na ndə ləfo ed̶ad̶ ldərəmaṯe alo eŋawa na maje gəɽo d̶əmwaɽe nəŋaṯa, “Nwano ŋawa ŋëni ëli, ŋen ŋëni ŋənəŋ ŋaiñid̶ərna igəneinia mamuḏiya?” [ 37 Na Filibus nəŋaṯa, “Ndə agëndu ŋen araga gonto agaɽwad̶aṯa agəneinia mamuḏiya.” Na maje nəŋəmuɽəbiṯi eŋen ṯa, “Igëndu ŋen ṯa Yesu gaɽo Id̶ia gə-Rəmwa.”]
38 Na maje nəŋəd̶uri alkaro ldirəwəṯi eŋau ndəm, na Filibus nəŋəmanaice mamuḏiya. 39 Ndə labwoṯo eŋau Usila g-Eləŋ Rəmwa nəŋabate Filibus alo yerto na maje gəɽo d̶əmwaɽe gero gəmaseicia təŋ, na gabəla ed̶ad̶ gəŋəra nano kaiñ. 40 Orn Filibus nəŋəfid̶əni alo y-Asḏuḏ nəŋakaldaice nəŋəməñe irnuŋ ṯaŋërrəŋaicu led̶a ŋen ŋəŋəra ŋə-Rəmwa na nəŋərəmaṯe alo yi-Gaisariya.
Shaawul mɔŋgwɔ ǝwɽi kǝniisǝ yǝy-lɔ.
1 Nǝ Shaawul ǝni kwǝmminǝ ŋiɽany ŋǝthi Isṯifaanuus. Nǝ ki-laamin-la ṯǝ kila, nǝ ṯurvǝ ṯɔppa ṯǝthi ṯǝwɽǝ yǝy-lɔ ǝndiṯhǝ kǝniisǝ Urshaliim, nǝ kila lǝthi ṯǝmminǝ tatap avri nǝr faathalɔ faṯ-faṯ, laakin yaavɔr tǝ nǝrtǝ naanalɔ kinnǝni ŋundu-ŋǝ, nǝ lizi faathitha muḏiiriiyyǝ naanɔ kwǝthi Yahuuḏiiyyǝ-ŋw, nǝ kwǝthi Saamira-ŋw tok. 2 Nǝ lokwo kila lǝṯiɽi Allah-na aanitha Isṯifaanuus-ŋwɔ, mindaŋ nǝr aaritha ŋwundǝ-ŋwundǝ ŋwal-ŋi. 3 Ǝṯi Shaawul kette ŋɔma tig-tig ethi kiirasi kǝniisǝ-lɔ, mindaŋ ǝṯɔŋw ǝnḏinḏi ki-yiŋna-na ǝṯɔŋw mɔmlɔtta lɔɔrɔ-ŋwɔsi laaw-li ǝṯɔŋwsi kaṯṯɔ ki-sijin-nǝ.
Lizi mǝr-gwɔ aari bǝshirǝ Inyjiilǝ Saamira-na.
4 Nǝ lizi kila lǝthi ṯǝmminǝ limǝ faathi, nǝreele ǝzir naana tatap ethaari bǝshirǝ ŋiɽaŋali ŋǝthi Allah. 5 Nǝ Fiilibbus ele ki-mǝḏiinǝ-nǝ kwɔppa kwǝthi Saamira-ŋw, nɔŋwɔccǝ lizi bǝshirǝ Kwɔrɔstɔ-ŋgi. 6 Nǝ ŋwɔdɔŋw kettice ŋiɽaŋali yǝy ŋa ŋandisasi Fiilibbus, nǝ kinaŋw nigittar yǝni ethi niŋnaci, nǝr iisacci ŋilima ŋǝrrǝ-ŋwsi. 7 Nǝ rigɽim rigii ruuthǝ ki-lizi-nǝ littǝzir raarɔ kwɔɔla ŋɔmmaŋi, nǝ yiborkon-ŋǝ yomsoŋ-yi yittǝzir sǝwinni. 8 Mindaŋ nǝ ṯinyiŋlana ṯɔppa ǝnḏithǝ mǝḏiinǝ ŋgwa.
9 Nǝ kwǝr naani kwette kinaŋw kwǝni Sim@aan ki-mǝdilnǝ-nǝ ŋgwa kwǝṯi ǝrri ŋilima baayil-gi, mindaŋ ǝṯɔŋw liŋɽi lizi lǝthi Saamira-ŋw, kaka nuruusǝ-ŋgwɔ rogɽo ruuŋwun kwizi kwette kwɔppa ŋɔɔrɔ, 10 ǝṯir kettice ŋiɽaŋali ŋuuŋun yǝy, kila lir ŋɔɔrɔ ŋokɔɽony nǝ lɔppa ŋɔɔrɔ tok, ǝṯiraarɔŋw, “Kwɔr-ŋgwɔ kwir-mi ŋɔma ŋǝthi Allah ŋǝṯir-ŋi aarɔŋw, ‘Ŋǝni Ŋɔma Ŋɔppa’.” 11 Ǝṯir kegittice yǝni kaka nǝṯɔŋwsi-ŋwɔ liŋɽilɔ kinaŋw tuk ŋilim-ŋi ŋuuŋun ŋǝṯɔŋwsi ǝrri-ri 12 Laakin mǝr ǝmmini ŋiɽaŋali ŋisaaw ŋǝccǝsi-ŋi Flilibbus bǝshirǝ ŋǝthi Ŋeeleny ŋǝthi Allah, nǝ ŋǝthi yiriny yǝthi Yǝcu Kwɔrɔstɔ tok, nǝraari @ammiḏa lir lɔr nǝ lir laaw tok. 13 Mindaŋ nǝ Sim@aan ǝmmini tok; mindaŋ mɔŋw aari @ammiḏa tǝ, nɔŋw naanasi Fiilibbus-ŋwɔ keṯṯok, mindaŋ ǝṯɔŋw liŋɽi mɔŋwseese ŋir ŋwundǝ-ŋwundǝ, nǝ ŋir ŋilim ŋɔppa-ŋɔppa ŋǝrrinǝ tok.
14 Mǝ yaavɔr neŋne yinaanɔ Urshaliim ethaarɔŋw lizi lǝthi Saamira-ŋw limǝmmini ŋiɽaŋali ŋǝthi Allah, nǝrsi usici Bɔṯrɔs-ŋwɔsi Yuhanna-gi. 15 Mǝr ɔppathi tǝ, nǝr ǝrici lizi kiyiiriny kila limǝmmini, ethaavi Ṯigɽimǝ Ṯirllinǝlɔ ter. 16 Kaka niti mǝgwɔ Ṯigɽim Ṯirllinǝlɔ ter ere dappitha kinnǝ kwizi-lǝ kweere mac; kaka naarir-gwɔ @ammiḏa yiriny-yi yǝthi Kweeleny kwǝni Yǝcu ṯɔɽɔk. 17 E-ta nǝsi Bɔṯrɔs-ŋǝ Yuhanna-gi kette rii ŋwɔɽa-la ŋweeŋen, mindaŋ nǝr aavi Ṯigɽimǝ Ṯirllinǝlɔ ter.
18 Nǝ mǝ Sim@aan ese Ṯigɽimǝ ṯimǝr inḏǝthǝ lizi lǝthi ṯǝmminǝ kinaŋw mǝsi yaavɔr kette rii reeŋen ŋwɔɽa-la ŋweeŋen. Ŋwɔṯaŋw mindaŋ nɔŋw alla gwuruushǝ nɔŋw naŋni ethi inḏǝthǝ Bɔṯrɔs-ŋwɔsi Yuhanna-gi, 19 nɔŋwsǝccǝŋw, “Nḏǝthǝr-nyii ŋɔma ŋɔ tok, mindaŋ mǝnyii kette rii riinyi tok kwizi-lǝ kweere nyithak, ŋwaavi Ṯigɽimǝ Ṯirllinǝlɔ ter.”
20 Laakin nǝ Bɔṯrɔs ǝŋnici nɔŋwɔccǝŋw, “Nḏi gwuruush-gi kwɔɔŋa ki-jahannam-nǝ, kaka nigittathi-ŋa-gwɔ ethaarɔŋw haḏiiyyǝ wǝthi Allah wǝṯiri iila gwuruushǝ! 21 A kwiti kwǝthi lɔɔɽɔŋi leere ki-ŋothɽor-na ŋǝri ḏuṯ, kaka niti nirilli-gwɔ ṯɔgwor-lɔ ṯɔɔŋwa mac kiyǝnǝ yǝthi Allah. 22 Ŋwɔṯaŋw urlǝ ṯɔgwor-lɔ fikir-gi kwɔɔŋa kwigii, mindaŋ aari Kweelenyi kiyiiriny ethi fivrici ŋaaŋwɔ ŋiɽaŋali ŋǝthi ǝfkǝr wir kaka wɔ. 23 Kaka niisaŋa-gwɔ kwuurǝnnǝ ŋǝsuuthǝ-nǝ deddep ŋiɽii cer-cer, nǝ noro musjuun kwǝthi ŋikiya tok.” 24 E-ta nǝ Sim@aan ǝccǝ Bɔṯrɔs-ŋwɔsi Yuhanna-gi ŋwɔ, “Min fǝḏilkwɔm, ǝricǝr-nyii Kweelenyi kiyiiriny mindaŋ mǝ kwomne-ŋgwɔ kwandisa-ŋa ere ǝrrinici nyuŋwɔ kweere mac.” 25 Mǝ Bɔṯrɔs-ŋǝ Yuhanna-gi ruwǝzi shahaaḏa-lɔ kweeŋen, mindaŋ mǝr andasi ŋiɽaŋali ŋǝthi Kweeleny tok tǝ, nǝr aaɽitha Urshaliim. Nǝ kinaŋw ninḏir ki-thaay-la nǝr aaritha bǝshirǝ-lǝ Inyjiilǝ ki-ŋwilli-na ŋwittǝzir ŋwɔthi Saamira-ŋw.
Fiilibbus mɔŋgwɔ ǝccǝ wǝziirǝ @immiḏa wǝthi Athiyuubiyǝ-ŋw.
26 Nǝ meleka kwǝthi Kweeleny ǝccǝ Fiilibbus-ŋwɔ, “Diiɽu iilatha jǝnuub-ŋgi, mindaŋ a mithǝ ṯaay-lɔ kidar ṯuruuthu Urshaliim tinḏi etheele Ghaza.” Nǝ ṯaay kɔthɔ ǝni ṯiti ṯǝṯir-thi ele kwokwony kirem mac. 27 Ṯaŋw nǝ Fiilibbus diiɽi nɔŋweele. Nǝ kǝrcu kette kir Athiyuubii, kir wǝziir wǝthi mǝlika kwǝthi Athiyuubiyǝŋw, kwimthi khazna, nɔŋw iila kwinḏi ethaaɽitha dɔɔnɔ. Nɔŋw naana Urshaliim-ŋgi kwɔgwɔcca Allah-lɔ, mindaŋ nɔŋw aaɽa kwǝllithi karrɔ-la ethaaɽitha dɔɔnɔ. 28 Nǝ kinaŋw ninḏiŋw karrɔ-gi ki-thaay-la, nɔŋw ɔrtatha kiṯaab-la kǝthi kwiɽii kwǝni Isha@ya. 29 Nǝ Ṯigɽim Ṯirllinǝlɔ ter ǝccǝ Fiilibbus-ŋwɔ, “Nḏi a ḏɔŋgwatha keṯṯok naanɔ-gwɔ karrɔ.” 30 Nǝ Fiilibbus avri nɔŋweele naanɔ-ŋgwɔ, mindaŋ nɔŋw niŋnaci kwɔrtɔ kiṯaabi kǝthi kwiɽii kwǝni Isha@ya. Mindaŋ nɔŋw uṯicǝlɔ nɔŋwɔccǝŋw, “Ŋa ŋilŋithi-ŋǝsi ŋa ŋɔrtɔ-ŋǝsi-a?”
31 Nǝ wǝziir ǝŋnici nɔŋwɔccǝŋw, “Ŋǝnyji elŋe aŋgwɔrɔ mǝnyji kwizi kweere ere uppucinǝ mac?” Nɔŋw andaci Fiilibbus-ŋwɔ ethi dallɔ ethi-gi aɽɔmaṯṯi ndǝndǝk karrɔ-la. 32 Nǝ ŋa ŋɔrtɔ-ŋwsi ŋinaanɔ Kiṯaab-na Kirllinǝlɔ ter nǝroro ŋɔ:
“Kwir kaka kaaŋal kiilǝr ethi uɽu kworo,
nɔŋworo kaka tirany titi tǝṯi ɔvi kworo mac,
mǝr fiyǝŋthǝ yaala-lɔ yuuŋwun,
nɔŋwseere andasi ŋeere mac.
33 Ki-ṯǝjlinǝ-nǝ ṯuuŋwun nǝ ŋirllalɔ tok, nǝr-tǝ dirnathalɔ
tɔttɔr.
Nǝ ǝyǝ kwɔrɔ kwǝthi ŋɔma ethisi andasi ŋǝthi ŋwɔɔla
ŋwuuŋwun,
kaka mǝgwɔ ŋimiitha ŋuuŋun ernene kɔnɔŋw kwurǝyu-lu.”
34 Nǝ wǝziir uṯici Fiilibbus-ŋwɔ-lɔ nɔŋwɔccǝŋw, “Andica-nyii-ṯi kwiɽii kwandisj ŋiɽaŋali ŋǝthi ǝyǝ? Ŋǝthi rogɽo ruuŋwun ŋirii, alla ŋǝthi kwɔthaathɔ ŋir?” 35 E-ta nǝ Fiilibbus aari ibṯǝḏi ethi andasi, mindaŋ nɔŋw andaci ŋiɽaŋali ŋinaanɔ Kiṯaab-na Kirllinǝlɔ ter, ŋir ŋiɽaŋal ŋisaaw ŋǝni Yǝcu. 36 Mǝreele ki-thaay-la mindaŋ mǝr ɔppathi kǝzir wǝthi ŋaaw tǝ, nǝ wǝziir ǝccǝŋw, “Ŋaaw ŋirpa-ŋɔ kɔnɔŋw. Aatha kwɔrɔ kwǝnyii ṯiinyini ethaari @ammiḏa?” [ 37 Nǝ Fiilibbus ǝccǝŋw, “A kwǝthi ŋɔma ethaari @ammiḏa mǝmmini ṯɔgwor-thi ṯɔɔŋwa min-min.” Nɔŋw-ǝŋnici nɔŋwɔccǝŋw, “Aw nyii kwǝmminǝ Yǝcu Kwɔrɔstɔ-ŋw kwir Tɔr tǝthi Allah.”]
38 Nǝ wǝziir rilli karrɔwa, mindaŋ nǝ Fiilibbus-ŋǝ ŋundu-gi ɔɽi ŋaaw-na, nǝgwɔ Fiilibbus ǝccǝ ŋunduŋw @ammiḏa. 39 Mǝr dallithalɔ ŋaaw-na tǝ, naǝ Ṯigɽim ṯǝthi Kweeleny dimmi Fiilibbus-ŋwɔ kithaay nyettec. Mindaŋ nǝ wǝziir ere ese ŋunduŋw kwokwony mac, laakin nɔŋw-tǝ ele ki-thaay-la ṯuuŋwun dɔṯṯɔk, kwɔmǝ urǝnni-nǝ ṯinyiŋla-thina deddep. 40 E-ta nǝ Fiilibbus inḏa rogɽo ruuŋwun Ashḏuuḏ, nɔŋw aarithala bǝshirǝ Inyjiilǝ muḏunǝ naana tatap mindaŋ nɔŋw ɔppathi Gaysariiyyǝ.