Ŋen led̶a leɽəd̶o ŋen ŋəŋələŋe ŋə-Yesu
(Maṯṯa 21:23-27Margus 11:27-33)1 Lomanəŋ iliga lakəl ndə Yesu gəfo ig-Alekəl gəbërrəŋaicia led̶a ŋen na gəɽwata eŋen ŋəŋəra ŋə-Rəmwa, nələŋ nəkana na led̶a ildi ləbërrəŋaid̶ia ŋen ŋ-Alganun, na led̶a loɽra ldəmeṯa nano 2 ldəmeiṯi ṯa, “Lwaɽəṯənde agëbəd̶ia ŋen iŋi ŋələŋeŋa ŋəsëgi? Na əsëgi gənaicaŋa ŋələŋe iŋi?”
3 Yesu nəŋəluɽəbiṯi eŋen ṯa, “Igënəñi com egandeɽəd̶ia ŋen ŋənəŋ. 4 Lwaɽəṯiñr, Rəmwa rad̶waṯo Yuanna ṯa aŋənanaid̶e mamuḏiya walla led̶a?” 5 Na lënəŋulu ṯalɽwataid̶o aləsoŋ ldaṯa, “Ndə ləgəbaṯr ṯa, ‘Rəmwa rad̶waṯo Yuanna’. Gënəŋu gid̶i aŋəndəlwaɽəṯr ṯa, ‘Ñagero ñagəbëndia ŋen ŋəlëɽəŋu ed̶a?’ 6 Orn ndə ləgəbaṯr ṯa, ‘Led̶a lad̶waṯəma’, led̶a pred̶ lid̶i aləndəməndaiyr ŋwandraŋa, ŋen ŋanṯa lënəŋulu lëɽənu d̶əñano d̶eṯəm ṯa Yuanna gaɽo nabi.” 7 Lënəŋulu lduɽəbiṯi Yesu eŋen ṯa, “Ñagaijəba ŋen ṯa əsëgi gəd̶waṯo Yuanna.” 8 Na Yesu nəŋəleiṯi ṯa, “Egaber igid̶i indəlwaɽəṯi com ṯa igëbəd̶ia ŋen iŋi ŋələŋeŋa ŋəsëgi.”
Ŋen ŋəwujənu ŋəgii gəŋətəmwa
(Maṯṯa 21:33-46Margus 12:1-12)9 Na Yesu nəŋəlwaɽəṯi led̶a ŋen iŋi ŋəwujənu nəŋaṯa, “Maje gənəŋ gawad̶o gii gəŋətəmwa nəŋənaice led̶a ṯa aɽrəmoṯe nəgabəṯa alo yenəŋ nwaldaŋ nəŋəɽaŋe tu liga lwalano. 10 Na ndə liga leṯo ləŋətəmwa ŋore maje nəŋəd̶waṯe ebai eled̶a ṯa lënəŋulu almanaice ləd̶ia ləmaṯan ləgii. Oru led̶a ldəpwr ebai ldəmad̶waṯe rerṯa. 11 Na maje nəŋəd̶waṯe ebai gwomən. Orn led̶a ldəmëpwi ldəmanaice ŋen ŋubwa com ldəmad̶waṯe rerṯa. 12 Na təŋ maje nəŋəd̶waṯe ebai gwomən. Orn led̶a ldəmëpwi rëɽra ldəmauwəṯi ndëuwər. 13 Oro maje gerṯo gii nəŋaṯa, ‘Igëbəd̶ia ṯau? Igid̶i ed̶waṯe id̶ia gəlëɽəñi gəbwaniya. Aŋgaica led̶a ndə ləseicəma lënəŋulu lid̶i almed̶əñiti!’ 14 Orn ndə ləseicu id̶ia lënəŋulu ṯalɽwataid̶o ldaṯa, ‘Fəŋu igi gid̶i aŋərraṯe elaŋge ləmaje. Almaɽiñr ṯa alarraṯr elaŋge!’ 15 Na ldəmauwəṯi ndëuwər ldəmaɽiñe.” Nṯia Yesu nəŋəleɽəd̶e ṯa, “Maje gerṯo gii gid̶i aŋəlɽaicau? 16 Gënəŋu gid̶i aŋela aŋəɽiñe led̶a lakəl na gid̶i aŋənaice led̶a lərto gii.” Ndə led̶a ləno ŋen iŋi Yesu gəɽwato ldaṯa, “Ndo, kwai kwai!” 17 Yesu nəŋəlnwane nəŋaṯa, “Orn ŋen ŋanṯau iŋi ŋəwërd̶ənu egad̶am gə-Rəmwa ṯa,
‘Lwandra ildi led̶a labijəd̶ia ləned̶o,
lënəŋu laɽo lwandra ildi ləɽənda lad̶una’.
18 Ed̶a gənəŋ igi gəbəɽəṯia ldwandr lakəl gënəŋu gid̶i aŋgəre aŋəno kaiñ, orn ndə lwandra liɽəṯu ed̶a nano gənəŋ lid̶i almwad̶e ano ṯrṯəriñ.”
Ŋen ŋəd̶eɽəd̶ia eŋen ŋəd̶ənaid̶ia ṯolba
(Maṯṯa 22:15-22Margus 12:13-17)19 Led̶a ildi ləbërrəŋaid̶ia ŋen ŋ-Alganun na nələŋ nəkana lafo lwonaṯa ṯa labëndia Yesu iliga lakəl d̶urri, ŋen ŋanṯa lënəŋulu laləŋeṯo ṯa gënəŋu gaɽwato ŋen ŋəwujənu ŋəgeiyalo, orn ldəd̶əñiṯi led̶a. 20 Nṯia lënəŋulu ṯalbapwaiño liga ṯa almëndi, na ldəmad̶weiṯi led̶a ləɽo naməɽa ildi lid̶ənu bəɽan ləd̶urwaṯo eŋen larno ɽ-Rəmwa ṯa alëndi Yesu ŋenŋa ŋənəŋ iŋi gəɽwata ṯa almanaid̶e eŋələŋe ŋeləŋ goɽra gə-Roma. 21 Lënəŋulu ldəmeɽəd̶e ṯa, “Ya Ed̶a gəbërrəŋaid̶ia ŋen ñagaləŋeṯo ṯa ŋen agəɽwata na agəbërrəŋaid̶ia ŋaɽo d̶eṯəm na agëbəd̶ia led̶a pred̶ ləɽəwaṯo, na agəbërrəŋaicia led̶a d̶ad̶ d̶ə-Rəmwa ŋenŋa ŋəd̶eṯəm. 22 Alganun yabaṯa ṯa ŋen ŋëpi ndə ñagənanaid̶ia ṯolba ŋen ŋanṯa eləŋ goɽra gə-Roma walla ŋen ŋafo mənna?” 23 Yesu nəŋələŋeṯe ŋad̶əna eŋen nəŋəleiṯi ṯa, 24 “Aŋaiciñr gərus yarno alkairia. Sura yəsëgi na ŋwëɽiña ŋəsëgi?” Lënəŋulu ldəmuɽəbiṯi eŋen ṯa, “Ŋeləŋ goɽra gə-Roma.” 25 Yesu nəŋəleiṯi ṯa, “Nṯia naicr eləŋ goɽra gə-Roma laŋge ildi əllëɽəŋu na naicr Rəmwa laŋge ildi əllëɽəŋu.” 26 Na lënəŋulu lderṯe ləɽwad̶aṯia ləmëndia ŋenŋa ŋənəŋ ŋəlëɽəŋu led̶a nëiñua. Ldirəwano ŋen ŋanṯa ŋen gukuɽəbiṯəlo ldəbwaiñe ŋəma.
Ŋen ŋəd̶eɽəd̶ia eŋen ŋəd̶ətwod̶a eŋəɽaiñ
(Maṯṯa 22:23-33Margus 12:18-27)27 Led̶a ləmaṯan i-Saḏḏugiyin, isi yebaṯa ṯa d̶ətwod̶a eŋəɽaiñ d̶ero, ldeṯa Yesu nano ldəmeɽəd̶e, ldaṯa, 28 “Ya Ed̶a gəbërrəŋaid̶ia ŋen, Musa gawërd̶əṯənde ŋen ṯa, ‘Ndə orəba ged̶a gənəŋ gerṯo wasen orn nəŋaiye ñere ñero, ed̶a igi gid̶i aŋəme wasen aŋələŋəṯi orəba ñere’. 29 Ldaṯa, lorəba lafo d̶enəŋ ldəməñe ləɽijan. Orəba gənëiñua garno wasen orn nəŋaiye ñere ñero. 30 Na orəba gwomən nəŋərraṯe igwuji orn nəŋaiye ñere ñero. 31 Na orəba gwomən nəŋərraṯe igwuji təŋ, nṯia com lorəba pred̶ ldəmalad̶e igwuji orn ldaiye ñere ñero. 32 Oro nḏurṯu alo wuji nəŋaiye com. 33 Ndə lënəŋulu lid̶i lətwod̶o eŋəɽaiñ, wuji gid̶i aŋəɽeṯe wasen gəsëgi? Ŋen ŋanṯa lënəŋulu lamama pred̶.” 34 Yesu nəŋəluɽəbiṯi eŋen ṯa, “Led̶a ləliga ildi lamaməd̶ia na lamamənia, 35 orn led̶a ildi lafid̶ənu lərəjad̶aṯo eŋen ṯa alënṯi ed̶əməṯia d̶əbəɽəbəte iliga ildi lid̶i alela na altwod̶e eŋəɽaiñ, lënəŋulu laber lid̶i almaməd̶e na laber lid̶i almaməni. 36 Đeṯəm lënəŋulu laber ləɽwad̶aṯia lid̶i alaiye təŋ ŋen ŋanṯa lid̶i alarneṯe malaiyəka, na laɽo ñere ñə-Rəmwa ildi lid̶i altwod̶e eŋəɽaiñ. 37 Orn Musa gërrəŋaid̶u ŋen ṯa led̶a laiyo lid̶i altud̶ini. Ndə gəwërd̶u ŋen ŋuɽi igi goɽo isiano orn nəŋerṯe gəməndëd̶ənia. Gënəŋu galwaɽo ṯa Eləŋ Rəmwa raɽo Rəmwa r-Ibrayim na raɽo Rəmwa r-Isag na raɽo Rəmwa rə-Yagub. 38 Rəmwa rero rəɽia Rəmwa rəled̶a ildi laiyo orn raled̶a ildi ləməṯia, ŋen ŋanṯa nëndr pred̶ ləgaməṯiar iŋu.” 39 Na led̶a ləmaṯan ildi ləbërrəŋaid̶ia ŋen ŋ-Alganun ldəmuɽəbiṯi eŋen ṯa, “Ya Ed̶a gəbërrəŋaid̶ia ŋen agalwaɽo ŋopia!” 40 Na led̶a ldəmëd̶əñiṯi lderṯe ləmeɽəd̶ia ŋen ŋənəŋ təŋ.
Ŋen ŋəd̶eɽəd̶ia eŋen ŋ-Almasiya
(Maṯṯa 22:41-46Margus 12:35-37)41 Yesu nəŋeɽəd̶e led̶a ṯa, “Ŋen ŋanṯa ñagəbaṯa ṯa Almasiya gaɽo id̶ia gə-Ḏawuḏ? 42 Ŋen ŋanṯa Ḏawuḏ gënəŋu galwaɽo egad̶am gəmasamir ṯa,
‘Eləŋ Rəmwa ralwaɽəṯu Eləŋ gəlëɽəñi ṯa,
ɽaŋalo nḏəŋ d̶əŋaicəba d̶əlëɽəñi,
43 ŋen igəmulu igəbëɽia led̶a ildi ləŋageiya aləfeṯe erəmanəña rəlaɽəŋa’.
44 Ndə Ḏawuḏ gəbenəcia Almasiya Eləŋ, ŋen ŋafo ṯau Almasiya gəɽia id̶ia gə-Ḏawuḏ?”
Ŋen Yesu gəgəriñaṯo led̶a eŋen ŋəɽiano ŋəled̶a ildi ləbërrəŋaid̶ia ŋcn ŋ-Alganun
(Maṯṯa 23:1-36Margus 12:38-40)45 Ŋen led̶a pred̶ lənna ŋen ŋə-Yesu, gënəŋu nəŋeiṯi ṯaləmis ilëɽəŋu ṯa, 46 “Rəmojəd̶r eled̶a ildi ləbërrəŋaid̶ia ŋen ŋ-Alganun ildi ləbakaldaica ndreniana nano nwala, ldəbwiṯi ŋenŋa ṯa led̶a ṯaldənano ëiñua nəsuk, ldəbwiṯi aloya yeŋəra emajma na alo yeɽənda inëməd̶ia. 47 Lënəŋulu lasa laŋge na neɽa ləliji ildi lṯëd̶ənialo, na ndə ləbeɽəd̶ia Rəmwa ṯalɽwaṯo ŋen ŋwalano ṯa led̶a aldənaice d̶amia. Lënəŋulu lid̶i alakəməni kaiñ!”
Liji lothaijo Yasuuⓐuŋw galo, alaici, Ŋeleny ŋuŋa ŋidhi na?
1 Lamun leta dina alimiyuŋw lijo gi hekal, ŋwulabiŋaijo Dhuŋuna dhina Dhiŋir, a leleny la gusus a jathib alela dugun liji lai lina lurun. 2 Alabiŋaijo, alaici, Abiŋaijije, ŋa gwathapai dhuŋuna ibidha ŋeleny ŋai ŋirau? i eibi gwidhedhaŋa ŋelenya ibiŋa? 3 Ŋwulabiŋaijo, ŋwulaici, Nyi ko gwajothaije galo dhuŋun dhai dheta. Abiŋaijinyilo. 4 Maⓐmuudiiya gwa Yuuẖanna gwa Sama, i gwa liji? 5 Alabiŋini gi dugor ganu degen, alarnu, Ada alimarnu, Gwa Sama; gwaji gwarnu, Kworaŋ athanyabi uminyu no? 6 Abi ada alimarnu, Gwa liji; a liji peth laji lajaice nyol nyai; luminyu darnu Yuuẖanna gwiro nebi. 7 Alarnu gwati gwiliŋidhilgwai kaloŋa no. 8 Al Yasuuⓐ abiŋaijo, ŋwulaici, Nyi ko gwati gwajaŋajo ŋelenya ŋina ŋathinyiŋapai dhuŋuna ibidha no.
Odaije gwa dhiruiny dha dhugur
9 Ŋwari ŋwabiŋaijo lijo odaije gwai ibigwa, ŋwulaici, Kwiji gweta gwikwui dugura gi dhiruiny ganu dugun, ŋwugathani lijo lina lathapai ŋiro gi dhiruiny ganu, ŋwela gi len leta lina lolaŋ ganu, ŋwari gwanje ŋwamun ŋwoinyadho. 10 A ma kalo ro dhura, ŋwukeje gadham gi liji lina lathapai ŋiro gi dhiruiny ganu, ŋwari gwaldhedha fruuta coŋ gwa dhiruiny dhuŋun; albipi, aldhiŋa dogo, athuŋw apo ŋida no. 11 Ŋwari ŋwukeje gadham giter manaŋ, alpi ko, allure ŋina, aldhiŋa dogo, athuŋw apo ŋida no. 12 Ŋwukeje giter manaŋ; alrice ko, aldhiŋa por. 13 A kweleny gwa dhiruiny abiŋini, ŋwarnu, Nyi gwapaŋa? Nyi gwukeje ŋare ŋiny ŋina ŋuminyiny gwuleny. Udubidi ada ŋimalaŋa ŋati ŋalmuna ganu no. 14 Abi maji ma liji la dhiruiny aŋa, alabiŋaijiye, alarnu, Ŋari ŋuŋun ŋiro ibiŋa ŋina ŋiro lira; alela alrinya, abi ŋidi ŋuŋun peth ŋaji ŋaro ŋega. 15 Aldhiŋa dhuwa por gwai, alrinya. Gi dhuŋun ibidha, kwiji gwina gwuthi dhiruiny gwaji gwapaŋa? 16 Gwaji gwila, gwarinya lijo ibile, gwadhedha lijo liter dhiruiny. A mal diŋini, alarnu, Athi dhuŋun ibidhe uthi je ganu no. 17 Ŋwultejo je, ŋwulaici, Abi dhuŋun dhiro dhaŋ dhina dhulinu minoŋ, ŋwarnu, Kol gina gidoinyo liji lina laico duna gimaji ŋwununi gi ŋwubil peth. 18 Kwiji gwina gwide kol alaŋ ibige gwaji gwurtudhini ganu; abi gwina gwa kol acaiji galo gwaro gwudumunaŋ.
Othaije galo gwan dimeje
19 A leleny la gusus a jathib alari gwannimuthudha ganu; albi dhenya lijo; liliŋidhi darnu gwodadhaijo degen gwai. 20 Athil ethadhe, alukeje lijo lina lathugejiye lina latharnu liŋir, albari labuje dhuŋuna dugun dhina dhike dilmutha alodhadha di mudiir gwina gwuthi ẖukm gi doi duŋun. 21 Alothaije galo, alaici, Muⓐallim gwai, anaŋa liliŋidhi darnu ŋa gwathabiŋaijo lijo dhuŋuna dhina dhiŋir, athaŋalalimiye dhuŋuna dhina dhaudhi gi je ganu, athaŋa uminyunu kwijo gweta gi kwiji gwiter no, ŋabalimiye dhuŋuna dha dhai dha Kalo dhina dhiro titiganu. 22 Gwaudhi gi dhuŋun dha naamuus danimejo Ges̱aruŋw, i gwati gwaudhi no? 23 Ŋwubiliŋa dhuŋuna dhegen ŋinena bebrilo, ŋwulaici, Kworaŋ nyilbi ugeje? 24 Aŋajinyilo rubu gweta. Gwuthi s̱uura a jiriny ja dhei? Alarnu, Ja Ges̱ar. 25 Ŋwulabiŋaijo, ŋwulaici, Dhedhul Ges̱aruŋw ŋida ŋa Ges̱ar, nya dhedha Kaloŋa ŋida ŋa Kalo. 26 Lati luthi ŋoma labuje dhuŋuna dhuŋun dha dhugejie gi liji ganu no; alali galo dir gi dhuŋun dhuŋun, alje jigwoiny.
Othaije galo gwan didire dai
27 A S̱adduugiyiin coŋ ela dugun, lina lathidoinya dhuŋuna dha dhidire dai; alothaije galo, 28 alaici, Muⓐallim gwai, Muusa gwulijije dhuŋuna ibidha, ŋwarnu, Ada megen gwa kwiji gweta gwimai gwina gwuthi kwaio, ada gwimai athuŋwbuthii keleŋa no, aram megen gwago kwaio gwuŋun, ŋwuliŋijo keleŋa. 29 Liji lijo kworoŋo‐thiril lina liro ŋimega. Gwina gwiro lira gwago kwaio, ŋwai, athuŋw uthii keleŋa no. 30 A gwina gwigwodhaijo ago kwaio gwuŋun, ŋwai, athuŋw uthii keleŋa ko no. 31 A gwina gwigwodhaijo ago; a minoŋ alago kworoŋo‐thiril, athil uthii keleŋa no, alai. 32 A kwa aji ŋwai ko. 33 Maji ma liji dire lina laio, kwa ibigwe gwaro gwa dhei? gwago liji kworoŋo‐thiril. 34 A Yasuuⓐ abiŋaijo, ŋwaici, Liji la gidhila ibiga lathago laio, athi la ela gi loma. 35 Abi liji lina lathil Kalo arnu liŋir dela kidhila ibige a dire dai, liji ibile lati lathago laio no, athathi la iludhi gi loma no. 36 Athiluthii ŋoma lai manaŋ no; alubie malaayka lai, alro keleŋa ga Kalo a ga dire dai. 37 Ji Muusa aŋajo ko darnu liji lina limai laji ladire manaŋ, dina uluŋw dhuŋuna dha kwari, ŋwarnu, Kalo giro Kalo ga Ibraahiim, a Kalo ga Isẖaag, ŋwuro Kalo ga Yaⓐguub. 38 Gati giro Kalo ga liji lina limai no, ŋwubiro Kalo ga liji lina limidho; ŋinena athi liji peth midhe dugun. 39 A jathib coŋ abiŋaijo, alaici, Muⓐallim gwai, ŋa gwimabiŋi momaŋ. 40 A liji aji aldhenya ko dothaije galo dhuŋun dhai dheda manaŋ no.
Al Masiiẖ gwiro ŋari ŋa Daawud a?
41 Ŋwulbothaije galo, ŋwulaici, Liji latharnu al Masiiẖ gwiro ŋari ŋa Daawud akwai? 42 Daawud gi dhugor dhuŋun gwulo kitham ga mazaamiir, ŋwarnu, Kweleny gwabiŋaijo Kwelenya gwiny, ŋwaici, Jalo gi dhoi dhiny dhina dhiro dhiŋir, 43 di minyi ruje lijo gidhur ga ŋwora ŋwuŋa lina likianyalai. 44 A minoŋ Daawud gwihedhi jiriny jan Kweleny. Ŋwubiro ŋari ŋuŋun akwai?
Aŋidhaniye gi dhuŋun dha jathib
45 Ŋwari ŋwabiŋaijo calmiz juŋun a liji peth diŋini, ŋwulaici, 46 Ethadhul jathib galo jina jathari jelila galo ciraŋ jai jina jolaŋ, athil uminyi dil liji mira gi suug, athiluminyi dijalo kalo gina giŋiranu gi majaamiⓐ a gina giŋiranu kimure. 47 Jina jatheny ŋida ŋa la lina liro linina, athil mirejo Kaloŋa galo gwuleny; alari jal liji aŋa. Liji ibile laji lapai jiza jina jinunu.