Ŋen ŋəd̶wonaṯa
1 Đwonaṯa d̶aɽo d̶ələŋeṯa ŋen iŋi ləgəṯurṯiar, na d̶ëndia ŋen iŋi ləgəber ləgəɽwad̶aṯar ləgəseiciar. 2 Ŋen ŋanṯa Rəmwa rəŋënṯu led̶a ləpənde d̶əŋərad̶a nano ŋen ŋanṯa d̶wonaṯa ed̶en.
3 Đwonaṯad̶a ləgaləŋeṯr ṯa alo yid̶ənu olega gə-Rəmwa, nṯia ŋen iŋi ləgəseiciar ŋafo ŋid̶ənu eŋen iŋi ləgəber ləgəɽwad̶aṯar ləgəseiciar.
4 Ŋen ŋanṯa Abil gerṯo d̶wonaṯa, gënəŋu ganaico Rəmwa d̶əɽəd̶ənia d̶əŋəra d̶əməñaṯo d̶əɽəd̶ənia d̶ə-Kaiyin, na eŋen iŋi Abil gəŋënṯu gəd̶urwaṯo eŋen Rəmwa nëiñua ŋen ŋanṯa Rəmwa rəŋënṯəma ŋen ŋanṯa d̶əɽəd̶ənia gënəŋu gənaid̶o. Gënəŋu gaiyo, orn gaɽwata məldin d̶wonaṯad̶a d̶əlëɽəŋu.
5 Ŋen ŋanṯa Aknuk gerṯo d̶wonaṯa, gënəŋu gabeinu elo ṯa aŋerṯe gəbënṯia eŋəɽaiñ na gënəŋu gero gəfid̶ənia ŋen ŋanṯa Rəmwa rafo raməma. Liga gënəŋu gəmulu gəmənia ŋen ŋaləŋinu ṯa gënəŋu gid̶u Rəmwa rəŋəra nano. 6 Ed̶a gero gənəŋ gəɽwad̶aṯia gəbəd̶ia Rəmwa rəŋəra nano ndə gero d̶wonaṯa. Ŋen ŋanṯa ndə ed̶a gəborgwad̶aṯa Rəmwa nano ŋen d̶eṯəm gënəŋu aŋëndi ŋen ṯa rënəŋu rëni na ṯa rënəŋu rapəɽa led̶a ildi ləbapwaiña.
7 Rəmwa rabəɽe Nua nano eŋen iŋi ŋəmulu ŋeṯo na iŋi ŋəber ŋəseinia na Nua gano ŋen ŋanṯa gerṯo d̶wonaṯa, nəŋid̶i eɽa gəlala nəŋau nṯia gëbəru ləd̶ia na wasenanda. Gënəŋu gakəme alo ŋenŋa iŋi na gaɽo ed̶a igi gərraṯa eŋen ŋəd̶urwaṯo iŋi ŋəfo d̶wonaṯad̶a.
8 Ŋen ŋanṯa Ibrayim gerṯo d̶wonaṯa, gënəŋu gano ŋen ndə gundəd̶ənu ṯa aŋəməñe alo ilëɽəŋu na aŋënṯi alo yerto isi gid̶i aŋəneini. Gënəŋu gaməño, na nəŋaijəbeṯe ṯa gabəṯa ŋga. 9 Ŋen ŋanṯa gerṯo d̶wonaṯa, gënəŋu gaɽaŋa alo isi yëɽənṯəma ŋen ŋarno ilia, na gënəŋu lafo ekema Isagga na Yagubga, lënəŋulu ildi ŋen ŋëɽənṯəlo com. 10 Ŋen ŋanṯa gënəŋu gaṯurṯu irnuŋ igi gerṯo ad̶una isi yeɽaŋa bəɽəbəte igi Rəmwa rwad̶a na rəbəd̶ia.
11 Ŋen ŋanṯa Sara gerṯo d̶wonaṯa, ganeinu d̶wonḏəṯa nəŋwonḏaice nəŋələŋe id̶ia ŋen gəɽo ltəm na goɽra gəɽo opo, ŋen ŋanṯa gënəŋu gëndu ŋen ṯa ndə Rəmwa rëɽu ŋen, ŋen ŋəlëɽəŋu ŋid̶i aŋəfeṯe d̶eṯəm. 12 Nṯia led̶a laləŋənu lwaiña kaiñ larno ropa elo na larno ebia ged̶əbarlda igi gəber gəɽwad̶aṯa guməd̶einia naɽe Ibrayim igi goɽra gəfo ŋəɽaiñ ṯwaiñ.
13 Ed̶wonaṯa led̶a ildi pred̶ laiyo. Lënəŋulu lero ləneinia ŋen iŋi ŋëɽənu orn laseicu ŋen iŋi nëiñua nwaldaŋ ldəŋënṯi, nṯia lënəŋulu laṯa laɽo ilia na led̶a liŋamia alo. 14 Led̶a ildi ləɽwata ṯia ləbërrəŋaid̶ia ŋen ṯa labapwaiña alo ṯa alid̶i esen. 15 Gəbanṯa lënəŋulu lwonaṯa loɽəbaṯa alo isi ləməñau ṯa alerṯe liga ṯa aloɽəbaṯau. 16 Orn d̶eṯəm lënəŋulu labapwaiña alo yeŋəra kaiñ yeməñaṯo alo isi, na alo isi ləbapwaiña yafo elo. Ŋen ŋafəṯia Rəmwa raber rirəwano ṯa arënəjəni Rəmwa eren, ŋen ŋanṯa rënəŋu raṯoɽaṯo irnuŋ ŋen ŋanṯa ŋulu.
17 Ŋen ŋanṯa Ibrayim gerṯo d̶wonaṯa, gënəŋu ganaid̶o Isag gəɽo d̶əɽəd̶ənia ŋen ginḏeinu. Gënəŋu igi ŋen ŋëɽənṯəma gamed̶əño ṯa aŋənaid̶e id̶ia gəlëɽəŋu gonto gəɽo d̶əɽəd̶ənia, 18 gënəŋu igi Rəmwa rəlwaɽəṯəma ṯa, “Isagga agid̶i ŋerṯe d̶ələŋəd̶ia d̶waiña.” 19 Ibrayim gëndu ŋen ṯa Rəmwa raɽwad̶aṯa rətud̶ia led̶a eŋəɽaiñ. Nṯia gënəŋu guɽəbeintu Isag eŋəɽaiñ ŋen ŋarno sura.
20 Ŋen ŋanṯa Isag gerṯo d̶wonaṯa, gënəŋu gabuŋṯu Yagub na Isu eŋen ŋəŋəra iŋi ŋid̶i aŋela. 21 Ŋen ŋanṯa Yagub gerṯo d̶wonaṯa, ŋen gəmulu gəbaiya gënəŋu gəbuŋṯu ləd̶ia ləɽijan lə-Yusif ŋen gəd̶ərintu ləfrala alo nəŋəbuŋṯi Rəmwa. 22 Ŋen ŋanṯa Yusif gerṯo d̶wonaṯa, ŋen gəɽiñad̶aṯo ŋuṯwëɽia d̶əge gaɽwato eŋen ŋəd̶əməña led̶a l-Israyil alo yi-Masr na nəŋəlwaɽəṯi led̶a eŋen ŋaŋəno ilëɽəŋu ṯa lid̶i alɽaicau.
23 Ŋen ŋanṯa ləŋgen na eṯen Musa lerṯo d̶wonaṯa, lënəŋulu laləbicəma nubwa niɽijin ŋen ŋanṯa laləŋeṯo ṯa id̶ia gaŋəra kaiñ na lero ləd̶əñia alganun yeləŋ.
24 Ŋen ŋanṯa Musa gerṯo d̶wonaṯa ŋen goɽra d̶əge, gënəŋu ganed̶o gəbënəjənia id̶ia gəŋere ŋə-Fərawon, 25 gënəŋu gaṯa ŋen ŋaŋəra lənaneinia ŋcn ŋubwa ŋeicia led̶ala ɽ-Rəmwa ŋaməñaṯo ŋen ṯa gananeinia d̶əŋəra nano eŋen ŋeicia id̶i d̶əməndëd̶ənia taltal. 26 Gënəŋu gëndu ŋen ṯa ŋen ŋubwa ŋeicia ŋənaneid̶ənu ŋen ŋanṯa Almasiya ŋaŋəra kaiñ ŋaməñaṯo laŋge pred̶ ləŋəra lalo yi-Masr, ŋen ŋanṯa gënəŋu galəŋeṯo d̶əpəɽa.
27 Ŋen ŋanṯa Musa gerṯo d̶wonaṯa, gënəŋu gaməño alo yi-Masr na gero gəd̶əñia d̶eiciano d̶eləŋ ŋen ŋanṯa gaɽiñaṯa ŋen garno gəseicia Rəmwa jaica jaica irri led̶a lero ləɽwad̶aṯia ləseicia. 28 Ŋen ŋanṯa gerṯo d̶wonaṯa, gënəŋu gid̶u ŋen ŋ-Alfissa na nəŋəfərijəd̶i ŋəfəniŋa inëuwər ṯa malaiyəka id̶i d̶id̶i ad̶ela ad̶əɽiñe ñere ñəɽo ŋəɽwa ad̶ələŋgiṯi.
29 Ŋen ŋanṯa led̶a l-Israyil lerṯo d̶wonaṯa lduɽəd̶i egalbar ibërnia Albar Yore garno nḏud̶a d̶wonḏəṯo, orn ndə led̶a lalo yi-Masr linḏeinu ṯa lëbəd̶ia ṯia lënəŋulu ldaiyeṯe eŋau.
30 Đwonaṯad̶a uṯa igi gad̶aid̶o alo y-Ariya giɽu ndə led̶a l-Israyil lakad̶eid̶o ñoman d̶enəŋ nəñəməñe ñəɽijan. 31 Ŋen ŋanṯa Reyab igi gəɽo alaiñ gerṯo d̶wonaṯa, gënəŋu gero gəbaiya led̶ala ildi ləɽo ndul, ŋen ŋanṯa gënəŋu gəŋënṯu led̶a ləd̶weinu ŋaməɽa.
32 Na egabaṯa ṯau təŋ? Ŋen ŋanṯa liga lero egəɽwala eŋen ŋə-Jiḏawun na ŋə-Barag na ŋə-Samsun na ŋə-Yafṯa na ŋə-Ḏawuḏ na ŋə-Samwil na ŋalanəbiya. 33 Ŋen ŋanṯa led̶a ildi lerṯo d̶wonaṯa lënəŋulu lad̶amo ŋələŋe ɽetəɽeteo na lid̶u ŋen ŋəd̶urwaṯo na laneinu ŋen Rəmwa rëɽəṯəlo. Lënəŋulu landijəd̶u yëbia ëiñua, 34 na laɽiñaṯo ŋabəɽa ŋisia, ldəməñe eŋəɽaiñ ŋəyoperriya. Id̶ëbia lënəŋulu lafid̶u d̶wonḏəṯa kaiñ, na ldid̶əni loɽra lonḏəṯo ed̶əbwaiñəd̶ia na ldid̶i led̶a ləd̶əñialo ildi ləgiyelo. 35 Liji əɽəlda laneinu led̶a elden ildi laiyo lətud̶inu eŋəɽaiñ. Led̶a ləmaṯan laneinu ŋen ŋubwa egaŋəno, ŋen ŋanṯa laned̶o lëbəria ŋen, ṯa alneini d̶ətwod̶a d̶əŋəra d̶əməñaṯo lorəba. 36 Led̶a ləmaṯan lad̶amənu eŋen, na ləmaṯan lëpənu na ləmaṯan lakasənu urid̶aga na ləmaṯan ləkëɽənu isijən. 37 Lënəŋulu laməndeinu ŋwandraŋa ləmaṯan, na ləmaṯan lagələd̶əniano, na ləmaṯan laɽiñənu yoperriaya. Lënəŋulu lakaldaico lëɽənu erna nano eyaŋala na yoɽo, lënəŋulu lero laŋge na laginu na lad̶amənu. 38 Alo yero yerijad̶aṯa ŋen ŋanṯa led̶a ildi. Lënəŋulu lakaldaico ed̶əñwa na naiyən ldəfeṯe enəbwa na ejəṯo alo.
39 Rəmwa rəŋënṯu led̶a ildi pred̶ ŋen ŋanṯa d̶wonaṯa ed̶en, orn lënəŋulu lero ləneinia ŋen Rəmwa rëɽəṯəlo, 40 ŋen ŋanṯa Rəmwa rëɽəṯəndr ŋen ŋəŋəra ŋəməñaṯo orəba, ṯa lënəŋulu alerṯe ləbəd̶ənia ləɽiñəd̶einu aləsoŋ nëndr ləgerr.
Liji lina libur nono gi imaan
1 Abi imaan gwiro uminyi gwa ŋidi ŋina ŋidhunijinu, a liŋini momaŋ gwa ŋidi ŋina ŋati ŋaŋinu no. 2 Gi dhuŋun ibidha liji lina lurun lina lijo kwereny luthi shahaada gwina gwiŋir. 3 Imaan gwai anaŋa liliŋidhi darnu gidhila gigitinu dhuŋun dhai dha Kalo, a minoŋ ŋidi ŋina ŋaŋinu ŋigitinu gi ŋidi ŋina ŋati ŋaŋinu no. 4 Imaan gwai Haabiil gwidhedhi Kaloŋa kwoiny gwadhi dhuge gwina gwiŋiranu gi kwoŋ gwa Gaayin, a gi dhuŋun ibidha ŋwuthi shahaada darnu ŋeda gwiŋir, a Kalo dhedha shahaada gi dhedha tur gwuŋun; ŋeda gwimai, abi imaan gwai gwuŋun gwoma gwathabiŋi. 5 Imaan gwai Akhnuukh gwimupini kabo dathuŋw aŋudhi aiuŋw; a athuŋw bujinu no, ŋinena ma Kalo apai. Kwereny nanaŋ gwati gwupinu no gwuthi shahaada ibigwa darnu gwiŋiriyo Kaloŋa dhugore. 6 Abi ada imaan gwati gwimaje no liji lati luthi ŋoma liŋiriye Kaloŋa dhugore no. Gwiŋir di kwiji gwina gwara gwila di Kalo duŋwuminyi darnu Kalo go a ŋeda gwathidhedha lijo mukaafa lina lathibupe ŋeduŋw. 7 Imaan gwai, dina ma Kalo abiŋaijo Nuuẖuŋw gi dhuŋun dha ŋidi ŋina ŋoma ŋati ŋaŋinu no, ŋwudeŋinaijo Kaloŋa, ŋwugeta felluuka duŋwun gilaŋiye lijo la dunu gwuŋun; a gi imaan gwuŋun ŋwakimiye gidhileo a ŋwuthi ŋelenya gi dhuŋun dhina dhiŋir dhina dhathila gi dhuŋun dha imaan. 8 Imaan gwai dina ma Kalo urnie Ibraahiimuŋw, ŋwuthejo kuni duŋwtu kalo gina gaji guŋwun apai ŋelenya; ŋwutu, athuŋwbi liŋidhi darnu gwadhela na no. 9 Imaan gwai ŋwuje gwiro ŋinena gwirin gi len lina labiŋaijolai Kalo, lina lati liro len luŋun no, athuŋwje gi khiyaam Isẖaag gwai a Yaⓐguub, lina lapillai ŋelenya gi dhuŋun ibidha dhina dhabiŋaijidhai Kalo. 10 Ŋinena athuŋw dhunijo mediina gwina gwuthi dugul, gwina gwigeto dhuŋuna dhadhigeta mediina a gwina gwigeto mediina gwan Kalo. 11 Imaan gwai Saara ko gwina gwiro ludum gwimapai ŋoma duŋwje kari gai; ŋinena liŋidhuŋw darnu gwina gwabiŋaijo dhuŋuna ibidha gwuthi dhuŋuna dhina dhiro titiganu. 12 A minoŋ ko ŋwulaŋ ŋwimatu ŋwoinyadho di gweta gwina gwiro ŋinena kwiji gwina gwijo githo dai, ŋwiro ŋinena ŋwudum ŋwa Sama a amur ina yo kimumu ga baẖr ina yati yuthi ŋoma yadhuredhini no.
13 Gi dhuŋun dha imaan liji ibila peth limai, ŋediŋa lati lapo dhuŋuna dhina dhabiŋaijildhai Kalo no, albaŋa kalo gina golaŋ ganu, aluminyi alteje galo darnu ŋediŋa liro lirin a liji la kalo giter kidhila. 14 A liji lina lathabiŋi dhuŋuna dhiro minoŋ lathaŋiye dhuŋuna momaŋ darnu lathibupe lena legen. 15 A titiganu ada limaŋidhani lena ibile lina lituina laiuthi lamun lina liŋir ladhaura. 16 Abi ŋinena ŋediŋa lo lidhi momaŋ dela gi len lina liŋiranu, a dhuŋun ibidha dhuthi maⓐna gwan, len la Sama. A minoŋ Kalo gati guthi dhara degen duŋw urnini kalo gegen no, ŋinena jarimejuŋwulo mediina.
17 Imaan gwai Ibraahiim gwidhedhi Kaloŋa Isẖaaguŋw, dina idhejinuŋw, ŋeda gwina gwuminyu dhuŋuna dhina dhabiŋaijidhai Kalo ŋwudhedha Kaloŋa ŋare ŋuŋun ŋina ŋiro ŋetipo, 18 gwina gwaicinu, Gi Isẖaag gwathilaici ŋwulaŋ ŋwuŋa. 19 Dina ireyuŋw je galo darnu Kalo guthi ŋoma duŋwdireye dai ko; a gi dhuŋun dha dhai Kalo gapo dhuŋuna ibidha ko gi dhuŋun dhina dhiro ŋinena s̱uura. 20 Imaan gwai Isẖaag gwibarikiyo Yaⓐguubuŋw a ⓐiisa gi dhuŋun dha ŋidi ŋina ŋaji ŋila. 21 Imaan gwai dina ma Yaⓐguub je githo dai, ŋwubarikiye keleŋa peth ga Yuusuf; ŋworthadha Kaloŋa, gwidhirininadhi gi lura luŋun. 22 Imaan gwai dina ma Yuusuf je githo dai, ŋwaŋidhani tuŋw gwa keleŋa ga Israayiil; a ŋwulabiŋaijo dhuŋuna dhan ŋwui ŋwuŋun. 23 Imaan gwai dina maji ma Muusa liŋini, a babo gwuŋun nana gwai gwuŋun gilibice luweo thiril, ŋinena aŋudhilo ŋare diŋir; athil dhenyo amr gwa malik no. 24 Imaan gwai dina ma Muusa biŋa, ŋwudoinya duŋw urnini ŋari ŋa ŋera ŋa Firⓐuun; 25 gwuminyu gwoinyadhanu dilumi ŋiya liji lai la Kalo, duŋwuthi iŋiruŋw gwa ŋidi ŋina ŋike ŋwamun coŋ; 26 ŋwudhura dhara dhina dhapa al Masiiẖ darnu dhuthi ŋida ŋoinyadho dhinunu gi ŋidi ŋina ŋauwadhinu gi Mas̱r, ŋinena athuŋw datiŋa gi mukaafa gwina gwaji gwuŋwuthi. 27 Imaan gwai gwigathanu Mas̱ruŋw, athuŋw dhenyo gi kadhugore gwa malik; ŋinena buruŋw nono gwiro ŋinena muŋwaŋa ŋeduŋw gwina gwati gwaŋinu no. 28 Imaan gwai ŋwugeta Ŋidwa ŋa dh’Abrico, a ŋwujigeje dirabila ŋin ŋai, a minoŋ dathil gwina gwathi rinya ŋediŋaije lina liro ŋwura minu no. 29 Imaan gwai a liji mure gi Baẖr gwina Gwure a baẖr ro ŋinena kwiyaŋ gwina gwudho galo; a dina man liji la Mas̱r idheje dilmure alidethe. 30 Imaan gwai a laribainy la Ariiẖa ide, dina ma liji ladhaije galo ŋwamun kworoŋo‐thiril. 31 Imaan gwai Raaẖaab gwina gwiro gwidhir gwati gwimalai liji lai lina lati luthejo nyuni, dina uminyuŋw lijo lina lukejinu diliŋedha dhuŋuna dhina dhuthi liji la len ibile audhaijiye gwai galo no. 32 A nyi gwarakwai manaŋ? Ŋinena athiny uthi lamun ladhi abiŋi dhuŋuna dha Jidⓐuun, a dha Baaraag, a dha Shamshuun, a dha Yif taaẖ; a dha Daawud ko, a dha Samwiil a nebiŋa no. 33 Lina lidhinyu ŋelenya ŋa maluuk, algeta dhuŋuna dhina dhiŋir, alapai dhuŋuna dhina dhabiŋaijildhai Kalo, allaŋithe ŋwinyu ŋwa ŋwima imaan gwai, 34 alrinya ŋoma ŋa iga, algilaŋ gi ŋin ŋa kalala, albur nono gi mule nono, aluthuni ŋoma gi ŋoŋor, alruce ejigur ya ŋwen ŋwiter. 35 A la limapai lijo legen lina laio dire gwai dai; a liji liter lurinu ŋina, athilbi uminyu gilaŋuŋw no; dilapai diruŋw dai gwina gwiŋiranu. 36 A liter lidhejinu ake gwai juma alpini ŋwaical ŋwai, a ko algukini jijir jai algitini gi sijn. 37 Alucini nyol nyai, alurtini nono manaashiir gwai, alidhejini, alrinyini jalala jai; alelila galo jurna jai ja jaŋal a ja jur, athilbuthi ŋida ŋa dheny i ŋidi ŋiter no, aluthi kuŋw dugore, alurini ŋina; 38 (gidhila gati giŋiradho degen no;) athilelila galo gi leba a gi ŋwen alaŋ, athilje gi nyimu ganu a gi ŋwubiro ŋwa kwiyaŋ. 39 A liji ibila peth lina luthi shahaada gwina gwiŋir gi imaan lati lapo dhuŋuna dhina dhabiŋaijildhai Kalo no. 40 Ŋinena gitijije Kalo ŋida ŋina ŋiŋiranu kwerkwereny, dathi liji ibila rui didima kwereny nanaŋ anaŋa lati limaje ŋediŋa lai no.