Ŋen Yesu gaicwad̶ənu alo yi-Beṯania
(Maṯṯa 26:6-13Margus 14:3-9)1 Ŋen ëməd̶ia gəfo ṯwaiñ gəbërnia Alfissa, ñoman ñəṯënu d̶enəŋ ldəməñe lonto, Yesu nəgabəṯa alo yi-Beṯania alo isi Liasər gəfau, igi gënəŋu gətud̶ima eŋəɽaiñ. 2 Lënəŋulu ldid̶iṯi d̶əsa alo ŋen ŋanṯa ŋu, na Mard̶a ṯaŋəliṯu ŋəmëɽria, na Liasər ldəse Yesu ŋəla. 3 Nṯia Mariam nəŋəme ŋela ŋerṯo roṯəl ŋəbërnia narḏin iŋi ŋəmwad̶a gaiñəla, ŋerṯo ilia ywaiña kaiñ, nəŋəcwad̶e Yesu rəmanəña nəŋəɽrred̶e iriya yenenda na d̶əmwad̶a nḏəfeḏe egeɽa pred̶ d̶əŋela. 4 Orn Yaud̶a Iskariyuṯi, maje igi gəɽo ṯaləmis yi-Yesu (igi gid̶i aŋəmanaid̶e) gaṯa ṯa, 5 “Ŋen ŋanṯau ŋela iŋi ŋero ŋəbəlid̶ənia algərus yarno jənei miyya d̶iɽijin na aləgərus ainaneini led̶a ildi ləɽo ləbai?” 6 Gënəŋu galwaɽo ṯia gerṯe ŋen ŋanṯa gəbwa led̶ala ləɽo ləbai, orn ŋen ŋanṯa gënəŋu gaɽo oɽom, na gënəŋu garrəpa ërrua galgərus na gaiyaməd̶aṯa etam gəlëɽəŋu. 7 Orn Yesu nəŋaṯa, “Ŋgiṯəmar! Gënəŋu garəmoṯo ŋela ŋen ŋanṯa loman ləd̶ura d̶əlëɽəñi. 8 Ñagafo led̶ala ildi ləɽo ləbai ñəgaɽaŋalda ṯaica ṯaica, orn igënəñi ləgerr ləgafiar jaica jaica.”
Ŋen ŋəd̶əgeiya Liasər
9 Led̶a lwaiña ig-Alyawuḏ ləno ŋen ṯa Yesu gwëtu alo yi-Beṯama, ldela gerṯe ṯa aləseici Yesu gonto orn ṯa aləseici Liasər igi gënəŋu gətud̶ima eŋəɽaiñ. 10 Nṯia nələŋ nəkana ṯanəɽwatad̶o eŋen ṯa anəɽiñe Liasər com, 11 ŋen ŋanṯa eŋen ŋəlëɽəŋu led̶a lwaiña ig-Alyawuḏ ləfo ləṯad̶əlo ldëndi ŋen ŋə-Yesu.
Ŋen Yesu gënṯu alo yi-Ursalim ŋaɽrwaŋa
(Maṯṯa 21:1-11Margus 11:1-11Luka 19:28-40)12 Na eloman leṯeɽe led̶a lwama ildi leṯo nëməd̶ia ndə ləno ṯa Yesu gwëtu geṯo alo yi-Ursalim, 13 ldəme iɽəṯia ldəməñe ṯa alopəd̶aid̶e Yesu ŋəla, na lafo laɽwata pəlelo, ldaṯa,
“Rəmwa arnaneini ŋaɽrwa!
Gënəŋu gabuŋənṯu igi geṯo igirəŋ g-Eləŋ Rəmwa!
Fəŋu Eləŋ galo y-Israyil!”
14 Yesu nəŋəfid̶i ŋəɽiŋgia ŋəta nəŋəborṯe, ŋen ŋarno ŋəwërd̶ənu egad̶am gə-Rəmwa ṯa,
15 “Ŋerṯe agəd̶əñialo ya irnuŋ gə-Siyun!
Nwanəd̶o, eləŋ gəlaɽəŋa gid̶i aŋela, gaborṯo ŋəɽiŋgia ŋəta.”
16 Liga ildei ṯaləmis ilëɽəŋu yaijəba ŋen iŋei, orn ndə Yesu gətud̶inu nəŋəneini ŋaɽrwa d̶əge, lënəŋulu ldəlëldəŋəd̶eini eŋen iŋi ŋəwërd̶ənu iŋu, na ṯa led̶a liṯəma ŋen iŋi. 17 Led̶a ildi lafo Yesuŋəla ŋen gundəd̶u Liasər ed̶el gətud̶ima eŋəɽaiñ, lafo laɽwataid̶ia eŋen kaiñ iŋi ŋid̶ənu. 18 Na ŋen ŋafəṯia led̶a lwaiña ldəməñe ṯa alopəd̶iad̶əlda, ŋen ŋanṯa lënəŋulu lano ṯa gënəŋu gid̶u aŋwara. 19 Ŋen ŋafəṯia Alfarisiyin ṯaiɽwataid̶o eŋen niyaṯa, “Ñagaseicia ṯa ñagaber ñagəɽwad̶aṯa ñagëbəd̶ia wagənəŋ! Liji pred̶ lamaiyəteṯa alo!”
Ŋen ŋəd̶eɽəd̶ia d̶-Alyunaniyin
20 Na led̶a lafo ləmaṯan ig-Alyunaniyin iŋulu ildi leṯo nëməd̶ia ṯa aləbuŋṯi Rəmwa, 21 ldabəṯa Filibus nano (igi geṯo alo yi-Beṯsaiḏa alo yi-Jalil) ldəmekeɽəd̶e ldaṯa, “Ya eləŋ, ñagwonaṯa ñəgaseicia Yesu.” 22 Filibus nəŋəlwaɽəṯi Anḏərawus, na Filibus na Anḏərawus ldəɽe ndəm ldəlwaɽəṯi Yesu. 23 Yesu nəŋəluɽəbiṯi eŋen ṯa, “Liga leṯo d̶əge ildi Id̶ia gə-Led̶a gəneinia ŋaɽrwa ŋoɽra. 24 Đeṯəm, d̶eṯəm, igandəlwaɽəṯia ṯa, ndə lwana lero ləbəɽiṯialo id̶ud̶a na lero ləbaiya, lid̶i aləfeṯe alsoŋ. Orn ndə laiyo lid̶i aləŋe ləd̶ia lwaiña. 25 Ed̶a igi gərəmoṯwa d̶əməṯia d̶əlëɽəŋu gënəŋu gid̶i aŋəṯwe, orn ed̶a igi gəned̶o d̶əməṯia d̶əlëɽəŋu egalo isi, gënəŋu gid̶i aŋərəmoṯe ŋen ŋanṯa d̶əməṯia d̶əbəɽəbəte. 26 Ndə ed̶a gənəŋ gwonaṯa gəñiṯia ŋəmëɽria, ŋgiṯəmar aŋaiñəteṯe na alo isi egəfau, gënəŋu gid̶i aŋaufeṯe com. Na ed̶a gənəŋ igi gəñiṯia ŋəmëɽria, Bapa gid̶i aŋəmanaice d̶amia.
Ŋen Yesu gəɽwato eŋen ŋəŋəɽaiñ ŋəlëɽəŋu
27 “Đəñid̶i usila gəlëɽəñi gagərd̶o kaiñ. Egalwaɽa ṯau? ‘Bapa, ëbəriñi iliga ildi’? Orn egeṯo ŋen ŋanṯa liga ildi. 28 Bapa naico irəŋ gəlaɽəŋa ŋaɽrwa!” Oro olia nəŋela elo nəŋaṯa, “Eganaico ŋaɽrwa d̶əge, na igid̶i enaice ŋaɽrwa təŋ.” 29 Ndə led̶a lwaiña ildi ləmaṯurwa nano ləno olia, ldaṯa, rəmwa rëbwuɽəniano, orn led̶a lwomən təŋ ldaṯa, “Malaiyəka yamaɽwatiṯia!”
30 Yesu nəŋəluɽəbiṯi eŋen ṯa, “Olia igi geṯo gerṯe ŋen ŋanṯa ñi, orn ŋen ŋanṯa ñaŋ. 31 Alo isi yakəmənia d̶əñid̶i, eləŋ galo isi gawujənia ndëuwər, 32 ndə igënəñi igapənu alo niyabeini elo, igid̶i ibəlid̶ini led̶a pred̶ ñi nano.” ( 33 Gënəŋu galwaɽo ṯia ṯa aŋələŋaici ŋen gid̶i aŋaiye ṯau.)
34 Led̶a ildi lərraid̶o ldəmuɽəbiṯi eŋen ṯa, “Ñagano eŋen ŋ-Alganun ṯa, Almasiya gafia bəɽəbəte, na fəṯau agabaṯa ṯa, Id̶ia gə-Led̶ad̶eṯəm gabeinia elo? Ǝsëgi gəɽo Id̶ia gə-Led̶a?” 35 Yesu nəŋəleiṯi ṯa, “Arrerre gid̶i ñafeṯəlda iliga lobəlano. Erldr ŋen ŋanṯa ñagerṯo arrerre ṯa ŋərəm aŋerṯe ŋəndeṯa nano. Ed̶a igi gəbərlda iŋərəm gaijəba ṯa gabəṯa ŋga. 36 Aŋënṯr ŋen ŋarrerre ŋen ŋarno ñagerṯo ṯa ñaɽeṯe ləd̶ia larrerre.” Ndə Yesu gəlwaɽo ṯia nəŋəloməñe nəŋələbəjeini.
Ŋen ŋəled̶a lero ləbëndia ŋen alo Yuḏiya
37 Gënəŋu gafo gid̶u aŋwara ywaiña ŋulu nëiñua orn lderṯe ləbëndia ŋen ŋəlëɽəŋu, 38 ṯa ŋen ŋənabi Isaiya aŋəɽiñəd̶eini iŋi gəlwaɽo ṯa,
“Ya Eləŋ, əsëgi gëndu ŋen eŋaiñ?
Na əsëgi gəneinu d̶əŋ d̶wonḏəṯo kaiñ d̶-Eləŋ Rəmwa?”
39 Ŋen ŋafəṯia lënəŋulu lero ləɽwad̶aṯa ləbëndia ŋen, ŋen ŋanṯa Isaiya galwaɽo təŋ ṯa,
40 “Rəmwa rid̶u isi esen irəmiṯu
na ndrid̶i ŋəṯəɽa eŋen ŋəɽo təgətəg
ndrid̶i nare enen nəbɽwaŋəno
ṯa alerṯe ləɽwad̶aṯa ləseid̶ia isiya
na alerṯe lələŋeṯa enare enen ṯa aləñoɽəbaṯe nano ṯa ileid̶i.”
41 Isaiya galwaɽo ṯia ndə gəseicu ŋaɽrwa ŋəlëɽəŋu, nəŋəlwaɽe eŋen ŋəlëɽəŋu. 42 Orn d̶eṯəm led̶a lwaiña enələŋ ldëndi ŋen ŋəlëɽəŋu orn lero ləɽwata pəlelo ŋen ŋanṯa lad̶əñia Alfarisiyin, ṯa lid̶i alətərinṯi emajma. 43 Ŋen ŋanṯa lwonaṯa ṯa led̶a aldənanaice d̶amia d̶əməñaṯo d̶amia d̶ə-Rəmwa.
Ŋen iŋi Yesu gërrəŋaicu led̶a
44 Yesu galwaɽo pəlelo nəŋaṯa ṯa, “Ed̶a gëndu ŋen ŋəlëɽəñi gerṯe fəṯa gëndu ŋen ŋəlëɽəñi təldaŋ orn com gëndu ŋen ŋəlëɽəŋu igi gəd̶waṯəñe, 45 na ed̶a gaiñondaṯa gamwondaṯa com igi gəd̶waṯəñe. 46 Egeṯo alo egəɽo arrerre ṯa ed̶a igi gëndu ŋen ŋəlëɽəñi aŋerṯe gəfia iŋərəm. 47 Ndə ed̶a gənna ŋen ŋəlëɽəñi na gəber gəbëndia gerṯe fiñi egəmakəmia, ŋen ŋanṯa egero egeṯo ṯa yakəme alo orn ṯa yëbəri alo. 48 Ed̶a gəned̶əñe na gəber gəbëndia ŋen ŋəlëɽəñi, gënəŋu gerṯo ŋen iŋi ŋəmakəmia. Fəŋu olia egəɽwato, gid̶i aŋəmakəme eloman ildi lənḏurṯu alo. 49 Ŋen iŋi ŋad̶eṯəm ŋen ŋanṯa egero egəɽwata bəɽan, orn Đaṯa igi gəd̶waṯəñe gënəŋu galwaɽəṯiñi ŋen ṯa eɽwate ṯia. 50 Na egaləŋeṯo ṯa ŋen ŋəlëɽəŋu ŋaɽo d̶əməṯia d̶əbəɽəbəte. Ŋen ŋafəṯia ŋen egəɽwatau, egaɽwata ŋen ŋarno Đaṯa gəlwaɽəṯiñi.”
aza 12
Yecu ma gwu maryam oraḏa beyṯanya
1 ki ŋwamin ŋwir nyirlil, iti ṯimayina kinna mac lomur ledi kuruu keni ṯiṯamḏa ŋiɽany, iid yi, na Yecu ila beyṯanya nani gwu liazar kwumɔŋw diɽa ki ŋiɽany-na. 2 ner gwu ketize ŋirina ŋizaw; na marṯa ogwumicelu, na liazar orɔ kwete kwinḏiraḏir gi keḏneya la. 3 na maryam dimi ŋila ŋifirli yiili ŋeni nardiin, ŋir minmin, roṯla wete. nuŋw zi enji Yecuŋw ŋwara nana, nuŋw firṯizi ŋwara nana owɽu yi, na wəŋ weḏi ŋila ipelu kufu-kufuk kiininy. 4 lakin na kwete kweḏi limeḏgen, kweni yahuuza izkaryuuṯi, ŋgwa kwinḏi eḏi bɔŋwḏi, andaci nuŋw zi eca ŋwu: 5 ŋila ŋu ŋɔḏɔ ŋiti ŋiliṯir zi kwuruuza kwitezir eḏinḏeda luwaya? 6 ŋandizaŋwzi ŋu, ŋiti ŋinaŋnaŋw ŋi ŋeḏi ŋi aŋraci luwaya mac, lakin urŋw gwu keni kwoɽam kweṯapi jizlana, eṯuŋw nyimi kwɔmne kweṯir imezi. 7 nezi Yecu eca ŋwu: duŋgwecer; ŋerraŋw zi ŋu eḏorɔ ŋeḏi lamin leḏi ṯaniḏa ṯinyi. 8 luway leṯinanni ŋaŋa li dɔk dɔk, ne nyi ta, nyiti kwunanni ŋaŋa li dɔk mac.
9 na yahuuḏ elŋece litezir, ner ari, ŋgwana gwu; ner ere ilizi Yecuŋw eḏeze ŋunduŋwu ṯuɽuk mac; linaŋna eḏeze liazarŋw tɔk, kwudiɽaŋw ki ŋiɽany-na. 10 na leleny leḏi yiziiz kitaḏa eḏeɽenye liazarŋw tɔk, 11 kaka, ŋiɽaŋal ŋi ŋuŋun, na gwu yahuuḏ yuru orlaḏa Yecuŋw nana ṯəmna ṯi.
Yecu muŋw gwu enḏi urzaliim kaka melik
12 ma ŋurpu ŋgwa orɔ, na ŋwuduŋw ŋwuru ŋwumila ki iid-na, mer zi neŋne ŋinḏi ŋi Yecu eḏila urzaliim, 13 ner agri ril reḏi ḏenḏe, nerele eḏi li biɽda ki ṯay, ner ariri ŋwu: hozanna, eḏuŋw ortanni ŋgwu kwinḏi yiriny yi yeḏi Kweleny, emba, Kweleny kweḏi izrayiil. 14 na Yecu inḏa teɽiŋgaŋi tir kamal, nuŋw gwu dallu la, kaka luḏinar gwu ŋeni ŋwu:
15 eṯiṯinya mac, tira teḏi ziyuun ŋw.
izari, Kweleny kwɔŋwa ŋgwa kwinḏi
kwelliḏi ki teɽiŋga la tir kamal.
16 nezi limeḏgen ere elŋe ŋu fitak mac; lakin, mindaŋ ma Yecu niini-na ta, ner zi ma ṯiŋayini ŋu, eḏari: ŋimerzi lɔ ŋu ŋeni ŋundu, na ŋinderṯa ŋimerzi errici ŋunduŋwu. 17 na ta ŋwuduŋw ŋwunanuŋw gwu-na ki lomur limɔŋw li ornuṯi liazarŋw eḏi ruda ki ṯimamu-na, diɽaŋw gwu ŋunduŋwu ŋiɽany-na, ner ŋi unḏi ki ŋeni ŋundu. 18 ŋwu ṯaŋwu, na lizi bindiḏi ŋundu ŋali tɔk, kaka niŋnarzi gwu, ŋimɔŋwzi erri ŋu ŋir ŋilim. 19 na gwu ṯa lifarzi andiza-na, ner ari, izarṯi, a lende limofḏani ŋiɽaŋal ŋi ŋere. kwumɔ ṯurmun kwaḏiḏa ndendeṯ.
ṯuṯalu ṯeḏi umam
20 ner nani lɔkwɔ deŋgen-na lir yunaani linḏi eḏi kwocelu ki iid-na. 21 ner ila nani gwu fiilibbuz kwir kweḏi beyṯzaydaŋw kweḏi jaliilŋw, ner uṯizelu, ner eca ŋwu: kwor kwalu, nyiŋa linaŋna eḏeze Yecuŋw. 22 na fiilibbuz ila, nuŋw andaci andaraawuzŋw; na andaraawuz-ŋa ila fiilibbuz gi, ner andaci Yecuŋw. 23 nezi Yecu eŋnici, nuŋw zi eca ŋwu: lomur limila le li nii Toru-na teḏi kwizigwunaŋ. 24 nyi kwecaŋazi ma ŋwa rerem, ma lan lete ere biɽalu kureyu-na mac eḏi kiranalu, eṯuŋw ta nani lutuput ṯuɽuk; muŋw ṯa kiranalu, eṯuŋw ami riɽuŋw nyoru nyitezir. 25 muŋw amɽi kwere rɔgwɽɔ ruŋwun, eṯuŋw zi kiraza lu; na kweṯifirazi rɔgwɽɔ ruŋwun ki ṯurmun-na kḏu, kwunde kwiri kwe zi ami aŋracuŋw, mindaŋ er enḏi ki ŋimiiḏa-na ŋiaŋ ŋeṯi nanniḏa dɔk. 26 muŋw əkizi nyuŋwu kwere ŋɔḏɽor, eḏuŋw kwaḏiḏa nyuŋwu; na wenyi gwu nani, a gwu ṯa kaḏaam kinyi nani tɔk. muŋw əkizi nyuŋwu kwere ŋɔḏɽor, a Papa nii-na.
27 ne nyi apiri ṯugwori kire-kirem, ta nyi ma ari ḏa. Papa, kileḏenyi ki lomur la ṯa klu? beri. na ṯa ŋiɽaŋal orɔ ŋu ŋilaḏinyi gwu. 28 Papa, niiye keni yiriny-na yɔŋwa. na ṯɔgwɽɔ ermiḏa kilerena, nuŋw ari: yimenyji nii-na, ta enyji ma nii-na kwokwony. 29 na gwu ṯa ŋwuduŋw neŋne tɔk ŋwurillu kinaŋw, ner ari: lere liri lari-na. ner ari liḏaḏu: maleyka kwiri kwandica. 30 nezi Yecu eŋnici, nuŋw zi eca ŋwu: ṯɔgwɽɔ kḏu titi ṯinḏi ṯeni nyi mac, ṯinḏi keni ṯeni ŋaŋa. 31 er zi ketize leḏi ṯurmun kḏu hakwuma kirem; er allalu kwelenyi kweḏi ṯurmun kḏu kirem tɔk. 32 nenyi, menyi dirnini kureyu la eḏallani, enyji mulḏani nana tatap. 33 nuŋw zi andazi ŋu nda, ŋinḏuŋw ŋi eḏay, ŋɔrɔtɔ ḏa.
34 na ŋwuduŋw eŋnici, ner eca ŋwu: ŋiniŋnanyji kuruu-na ŋenu ŋwu, Kwruztu kweṯinanni dɔk, na aḏa kwiri pa, mindaŋ ari ŋa gwu, lazim eḏi Tor teḏi kwizigwunaŋ allani? eya kwiri ŋgwu kwir Tor teḏi kwizigwunaŋ? 35 nezi Yecu eca ŋwu: fori kwe gi nani-na kwɔkwɔ cukw. nani fori kinna daŋgal-na, inḏir gi, na e ŋazi ezir ere riimeḏa mac. ŋgwa kweṯele kirim-na, kwende kweṯelŋe ezir wetuŋw gwu ila. 36 nani fori kinna daŋgal-na, allaḏir fori rugwori nana, eḏi ma orɔ keni kwelle kweḏi fori.
lizi leḏi yahuḏiiyaŋw liira ṯəmna-na, na lɔkwɔ leḏi ṯəmna ŋejmeṯi
mezi Yecu andaci ŋiɽaŋali ŋu, nuŋw duŋgwa nuŋw zi lucineḏa. 37 erricaŋwzi ŋilima ŋitezir deŋgen-na, ner ta ere emni eḏalliḏa rugwori nana tɔk mac, 38 eḏi ma rataḏi ŋandizazi izaya, kwiɽi, ŋaruŋw:
Kweleny, eyaŋa liri limezemni ŋiniŋnarzi deŋgeri-na?
na eyaŋa liri limerzi ruweci loɽal lu leḏi Kweleny?
39 ner zi ṯa ere eḏi zi ŋuma mac eḏi zi emni: kaka andizazi gwu izaya kwokwony, ŋaruŋw ŋi ŋwu:
40 limɔŋw zi riimizi yey-na yeŋen, limɔŋw zi niŋneci rugwori reŋen,
mindaŋ er ere ami ezeŋw yey yi yeŋen mac,
er zi ere ami elŋeceŋw tɔk mac rugwor ri reŋen,
mindaŋ eḏi ma orla rugwori lu, enyji kileḏi.
41 ŋiɽaŋal ŋu ŋandizazi izaya, izaŋw gwu ŋiniṯi ŋuŋun, andicaŋwzi gwu ŋeni ŋundu tɔk. 42 ner ṯa alliḏa ŋunduŋwu rugwori nana luru leḏi lijowiṯ, lakin ner ere ruwene lu mac, ŋiɽaŋal ŋi ŋeḏi lifarzi, arir gwu ŋwu, mer zi andizalu pɔrpɔr, er nyji allalu ki majma-na, 43 kaka amɽar gwu eḏi zi lizigwunaŋ iɽi-na beṯen eḏi Allah la.
ŋiɽaŋal ŋimezi Yecu andazi pɔrpɔr ki lizi-na
44 na Yecu ofna ŋuma ŋi, nuŋw ari: kweṯinyi alliḏa ṯugwori nana, eṯuŋw ṯa ere alliḏa nyuŋwu ṯugwori nana mac, eṯuŋw eni kwalliḏaŋw tugwori nana kwuzanyi. 45 na kweṯinyi eze, eṯuŋw eze ŋgwa kwuzanyi. 46 nyi kwiri fori, nenyila ki ṯurmun-na mindaŋ muŋw alliḏa nyuŋwu kwere ṯugwori nana, ŋwere nani kirim-na mac. 47 muŋw neŋne kwere ŋiɽaŋali ŋinyi, muŋw zi ere miḏa mac, kwiti kwenyi hakwumi mac; kaka iti inḏi nyi gwu eḏi zi hakwumi kla leḏi ṯurmun mac, lakin keni, eḏi zi kileḏi. 48 ner nani ŋete ŋinḏi eḏi hakwumi ŋgwa kweṯi nyi derne, kwiti kweṯi miḏici nyuŋwu ŋiɽaŋali mac; ŋiɽaŋal ŋimenyjandazi, ŋinderṯa ŋinḏi eḏi hakwumi ki lamin leḏi kwaḏanŋw. 49 nenyji ere andazi zulṯa gi kwinyi mac; na ŋgwa kwuzanyi, keni Papa ŋundu, orɔ kwumenyi ellici amra ŋiɽaŋal ŋi ŋeḏi zi andazi, na ŋeḏi ŋi andazi aŋgwuru. 50 nenyi elŋece amra wuŋwun rac wiri ŋimiiḏa ŋiaŋ, ŋinḏi eḏi nanniḏa dɔk. ŋwu ṯa, ŋiɽaŋal ŋimenyji Papa andazi, ŋinderṯa ŋeṯinyjandazi.