aza 14
haḏiya eḏizandaci ŋinḏeḏa zi Allah Ṯigɽim ṯi, na wir ter eḏortaḏa kandiza gi kiṯimṯina keḏi Ṯigɽim
1 kwakiḏaḏiri ṯamɽa lu, na eṯorɔ zurum eḏafi haḏiya weḏi Ṯigɽim, mindaŋ ta ma eḏi ŋuma eḏizandaci ŋinḏeḏa ŋazi Allah Ṯigɽim ṯi. 2 kaka muŋw gwu ortaḏa kwere kandiza gi kiṯimḏina keḏi Ṯigɽim, eṯuŋw ere andaci lizi mac, eṯuŋw andaci Allah; kaka iṯuŋw gwu kwere mac kwilŋiica ŋunduŋwu ŋiɽaŋali, na eṯuŋw zi andazi ŋir ŋejmeṯ eḏi Ṯigɽim-na. 3 lakin mezi kwizi andaci ŋa ŋinḏeḏa zi Allah Ṯigɽim ṯi, eṯi ŋiɽaŋal ŋuŋun eḏi ŋuma eḏi duŋgwuŋgwazi lizi ṯəmna ṯi, eḏi zi firlazi la, ya eḏi zi kandizelu. 4 kwizi ŋgwa kweṯortaḏa kandiza gi kiṯimḏina keḏi Ṯigɽim eṯuŋw gi duŋgwuŋgwaci rɔgwɽɔ ruŋwun ṯəmna, lakin ŋgwa kweṯizandaci ŋinḏeḏa zi Allah Ṯigɽim ṯi, eṯuŋw ŋi duŋgwuŋgwazi kaniiza. 5 na ŋazi ma naŋni tatap eḏortaḏa kandiza gi ŋgu keḏi Ṯigɽim, lakin na ŋazi keni naŋni beṯen eḏizandaci ŋinḏeḏa zi Allah Ṯigɽim ṯi. ŋgwa kweṯizandaci ŋinḏeḏa zi Allah Ṯigɽim ṯi, kwuṯemḏila ŋgwa kweṯorṯaḏa kandiza gi kiṯimḏina keḏi Ṯigɽim, illi ma gwu kwizi kwere orɔ muṯarjam, mindaŋ ma kaniiza duŋgwuŋgwaḏa.
6 lieŋgeri, menyila nani ŋa gwu, mindaŋ menyi ortaḏa kandiza gi kiṯimḏina keḏi Ṯigɽim, nyi kwɔŋazi meci aŋgwuru? illi ma ŋazi baŋaci ŋir ṯiruwenizelu ṯere, ya ma ŋazi ilŋiiḏini ŋere, ya ma ŋazi andaci ŋere ŋinḏeḏa zi Allah Ṯigɽim ṯi, ya ŋir ŋeḏi ṯaliim. 7 kwɔmne ŋgwa kwiti kweḏi ŋimiiḏa-na mac, ŋgwa kweḏi ŋwal ŋwir kaka lufɽiṯir, ya kwumbəra, muŋw ere eḏi ŋwal-na ter ter mac ta, er ma elŋe ŋwuɽju aŋgwuru ŋweḏi ṯilŋa? 8 ma bruz ere ṯiŋaḏa ŋwal lu ŋama-ŋamaŋ mac, a na orṯa elŋe aŋgwuru eḏaɽazi kwɔmne duŋw eḏi gi ele ki ṯuwən-na? 9 ŋiri ṯaŋwu tɔk daŋgal-na; ma andazi kandiza gi kiṯimḏina, na eya kwiri kwinḏi eḏi zi elŋe? kaka inḏi ŋa gwu eḏandaci ezir domony. 10 kandiza kinani ter ter ki ṯurmun-na kitezir, nuŋw ere kere kiira maana-na mac. 11 lakin menyere elŋe maana kweḏi kandiza mac, nyi orɔ kwizi kwiṯimḏina nanuŋw gwu kweṯandazi, na ŋundu ta, ŋworɔ kwiṯimḏina nani nyi gwu. 12 ner ṯa orɔ ŋwu tɔk daŋgal-na; kaka ur ŋa gwu zurum kweḏi haḏiya weḏi Ṯigɽim, eṯi naŋni eḏi yi duŋgwuŋgwazi kaniiza.
13 ṯaŋwu, ner ofḏani eḏi ŋgwa kweḏi haḏiya eḏi yi ortaḏa kandiza gi kiṯimḏina keḏi Ṯigɽim, eḏuŋw ari ki yiriny mindaŋ muŋw eḏi ŋuma tɔk eḏi ŋi upi kandiza-na. 14 menyari ki yiriny kandiza gi kiṯimḏina keḏi Ṯigɽim, eṯuŋw orɔ ṯigɽim ṯinyi ṯeṯari ki yiriny, lakin ŋaɽiny ŋinyi ta, eṯir nani domony. 15 na aḏa kwiri kwenyerri? ŋofḏana eḏari ki yiriny ṯigɽim ṯi ṯinyi na ŋaɽiny ŋi ŋinyi tɔk; enyi kete rilŋa ṯigɽim ṯi ṯinyi na ŋaɽiny ŋi ŋinyi tɔk. 16 mezi ere erri ŋu mac, na ma kinna orṯaḏa ṯigɽim ṯi dak, a kwizi kwiira haḏiya weḏi Ṯigɽim ṯirlinelu ter ŋwari emba aŋgwuru ki ṯortaḏa-na ṯɔŋwa, muŋw ere elŋe ŋiɽaŋali ŋandizaŋazi? 17 ma keni ami ortaḏa ŋwu Kwelenyi ŋama-ŋamaŋ, lakin a kwende kwumɔ duŋgwuŋgwazi kwizi kwir ter. 18 nyeca Allah zukran, kaka eṯi nyi gwu ortaḏa kandiza gi kiṯimḏina keḏi Ṯigɽim ŋwamin ŋwuru eḏi daŋgal la tatap; 19 lakin, nani nyi kaniiza-na ta, ner ofḏani duŋgwinyi eḏi zi andaci ŋir ŋɔkwroc domony, ŋaɽiny ŋi ŋinyi, eḏi zi ŋi ilŋiiḏini liḏaḏu, ki lobi leḏi ŋiɽaŋal ŋitezir kandiza gi kiṯimḏina keḏi Ṯigɽim ṯirlinelu ter.
20 lieŋgeri, eṯere orɔ kaka nyor nyɔkwɽeny mac ki fikir-na kwalu; eṯorɔ kaka nyelle nyiti nyilŋiiḏi ɔɽɔmi mac, lakin ki fikir-na kwalu, eṯaɽni lizi limɔ irmiḏiḏi ŋufuŋaŋi. 21 ŋuluḏina kuruu-na, ŋaruŋw: nyi kwandaci lizi klu ŋiɽaŋali lizi li leḏi riŋla rir ter, na runyu ri reḏi lizi liṯimḏina, lakin er nyi ere ketize yəni too. 22 ṯaŋwu, na kandiza kiṯimḏina keḏi Ṯigɽim ere orɔ ṯibaŋica ṯeḏi lizi leḏi ṯəmna mac, lakin nuŋw keni orɔ ṯeḏi lizi kla liira ṯəmna-na. na mezi kwere andaci ŋiɽaŋali ŋinḏeḏa zi Allah Ṯigɽim ṯi, eṯir ere orɔ ŋeḏi kla liira ṯəmna mac, eṯir orɔ ŋeḏi kla leḏi ṯəmna. 23 ṯaŋwu, ma kaniiza aɽaḏi duŋw tatap, mindaŋ mer ortaḏa kandiza gi kiṯimḏina keḏi Ṯigɽim, e ta, ma lizi enḏa liti leḏi haḏiya weḏi Ṯigɽim mac, na kla liti leḏi ṯəmna kinna tɔk mac, liti leŋazi kete ŋeɽer manya? 24 lakin mer zi andaci tatap lere lere ŋiɽaŋali ŋinḏeḏa zi Allah Ṯigɽim ṯi, mindaŋ muŋw enḏa kwere kwiti kweḏi ṯəmna kinna mac, ya kwiti kweḏi haḏiya weḏi Ṯigɽim mac, eṯi ṯugwor ṯuŋwun eni ṯimɔ yə-na beṯen, kaka ma gwu ŋiɽaŋal ŋalu ter ter eriṯe ṯugwori ṯuŋwun. 25 na eṯi ŋejmeṯ ŋeḏi ṯugwor ṯuŋwun ruwenelu, mindaŋ ŋwiidi kiyeyna rific eḏi kwoce Allah lu, na ŋwelŋe eḏaruŋw, Allah weṯinani daŋgal-na rerem.
ŋofḏana eḏi kete nizama kwizaw kweḏi kaniiza
26 ta, a kwer ari ḏa, lieŋgeri linyi? ma aɽaḏi duŋw, eṯuŋw eḏi kwete ṯilŋa, na kwir ter ṯilŋiiḏina ṯere, na kwir ter ŋiɽaŋali ŋimɔ zi Allah ruwecelu, na kwir ter tɔk kandiza keḏi Ṯigɽim ṯirlinelu ter, ya ṯupə-na ṯeḏi kandiza ŋga. eḏi kwɔmne ŋgwu tatap orɔ kweṯi duŋgwuŋgwazi kaniiza. 27 mer ortaḏa lɔkwɔ kandiza gi kiṯimḏina keḏi Ṯigɽim, eḏir orɔ kaka nden ya ṯɔɽɔl domony, na eḏir andazi lere lere, mindaŋ mezi kwizi kwete upuci-na. 28 lakin, ma kwizi ere nani kwinḏi eḏi zi upuci-na mac, eḏir nani tugwup kaniiza-na er andaci Allah ki rugwor-na reŋen. 29 ŋofḏana eḏi zi nden ya ṯɔɽɔl andaci ŋinḏeḏa zi Allah Ṯigɽim ṯi, na kla linanalu er ṯeci ŋiraŋali ki rugwor-na reŋen ŋandizar zi. 30 lakin, mezi Allah ruweci kwizi lu ŋere ŋgwa kwunanalu, eḏi ŋgwa kwiŋna nani tugwup. 31 kaka eḏi ŋa gwu ŋuma tatap lere lere eḏi zi andaci ŋinḏeḏa ŋazi Allah, mindaŋ mer zi elŋe tatap, na er firlaḏa la tatap; 32 kla leṯandazi ŋuma ŋi ŋeḏi Ṯigɽim eṯir orɔ leleny leḏi rigɽim reŋen. 33 kaka iti ur gwu Allah, Allah weḏi ŋitəmbilna mac, lakin eṯuŋw orɔ Allah weḏi ŋiɽena, kaka eṯuŋw gwu orɔ ki yaniiza-na tatap yeḏi kla lirlineluter eḏi Kwruztu-na.
34 eḏi law nani tugwup ki yaniiza-na. iti ofḏanar gwu mac eḏi zi andaci, lakin er orɔ keni liniŋneḏu, kaka ari gwu kuruu ŋwu. 35 ma kwɔmne nani kwere kwunaŋnar eḏelŋe, eḏir uṯizi lilenŋwuzi lu duənu-na kweŋen. kaka ur gwu feḏiya eḏi kwaw andazi kaniiza-na. 36 anna! ŋiɽaŋal ŋeḏi Allah ŋuruḏi nani ŋa gwu a? ya ŋupaḏi nani ŋa gwu ṯuɽuk a?
37 ma kwizi kwere aruŋw, nyi kweḏi ŋiɽaŋali ŋinḏeḏinyji Allah Ṯigɽim ṯi, ya, nyi kweḏi haḏiya weḏi Ṯigɽim, eḏuŋw zi elŋe ŋu ŋulucaŋazi eḏaruŋw, amr weḏi Kweleny wiri. 38 mezi kwizi kwere ere ketice ŋu yey mac, er ere ketice ŋunduŋwu yey tɔk mac. 39 ṯa ŋwu, lieŋgeri linyi, eṯorɔ zurum eḏizandaci ŋinḏeḏa ŋazi Allah Ṯigɽim ṯi, na eṯi zi ere ṯinyini mac eḏortaḏa kandiza gi kiṯimḏina keḏi Ṯigɽim; 40 lakin eḏi kwɔmne tatap ami errini ŋwu nizam gi.
Dhedha tur gwadhabiŋi gwiro ŋinena nebiŋa a gwa diŋila
1 Gwujul dhai dha dhuminyi, nyabupe gwuleny dhedhaŋw tur gwa Dhigirim, abi kwerkwereny danya abiŋi gwiro ŋinena athin nebiŋa abiŋi. 2 Abi kwiji gwina gwathabiŋi dhiŋila dhai gwati gwathabiŋaijo lijo no, ŋwubabiŋaijo Kaloŋa; ŋinena athathi gwetipo diŋinu no; abi gi Dhigirim gwathabiŋi dhuŋuna dhina dhigilibicinu. 3 Abi gwina gwathabiŋi gwiro ŋinena athin nebiŋa abiŋi, athuŋwbabiŋaijo lijo dilaicini, alojamaje, alaudhaijiye galo. 4 Kwiji gwina gwathabiŋi gi dhiŋila gwathaice gwidom gwuŋun; abi gwina gwathabiŋi gwiro ŋinena athin nebiŋa abiŋi gwathaice kaniisa. 5 Nyi gwuminyu darnu nyaŋa peth labiŋi diŋila dai, abi kwerkwereny danya abiŋi gwiro ŋinena athin nebiŋa abiŋi; abi kwiji gwina gwathabiŋi gwiro ŋinena athin nebiŋa abiŋi gwinunu kwiji gwina gwathabiŋi diŋila dai, ada gwati gwimaŋini no, dathi kaniisa aicini. 6 Abi ŋinena, limega lai, ada nyi gwimila dagalo nyabiŋi diŋila dai, nyaŋa lateyani aŋ galo nyi gwai, ada nyi gwati gwimajabiŋaijo dhai dhai dha dhaŋiye, i dha liŋa, i dha dhabiŋi gwiro ŋinena athin nebiŋa abiŋi, i dha dhalimiye no? 7 A ŋidi ŋina ŋati ŋuthi midhuŋw no ŋina ŋuthi ŋwal, ŋwiro ŋinena ŋwula i gubura, ada ŋati ŋimal alije ŋwal ŋwitiŋwiter no, ŋwaliŋini akwai aŋ gwiro gwina gwurinu? 8 A ada ŋiridhe ŋati ŋima liŋini ŋwal no, ei gwuthi ŋoma gwajarimanijo ŋoŋora? 9 Minoŋ ko ada nyaŋa lati limabiŋi dhiŋila dhai dhina dhaliŋidhini no, akwai dhuŋun dhina dhabiŋanya dhaliŋidhini? Abi nyaŋa labiŋi gi karun. 10 Dhuŋun dhoinyadho dho dha dhabiŋi kidhila, a dhati dhetipo dhina dhati dhuthi je ganu no. 11 Ada nyi gwati gwimaliŋa dhuŋun dharakwai no, nyi gwaro di kwiji gwina gwathabiŋi ŋinena kwiji gwa por gwina gwati gwiliŋinu dhuŋun dhuŋun no, a gwina gwathabiŋi gwiro diginy ŋinena kwiji gwa por gwina gwati gwiliŋidhi dhuŋuna dhiny no. 12 Minoŋ ko nyaŋa, liro ŋinena nyaŋa lathibupe dhedhaŋw tur gwa Dhigirim, bupul gi dhuŋun dha dhaice kaniisa danya badhadhe. 13 Minoŋ abricul gweta gwina gwathabiŋi dhiŋila dhai ŋwabiŋaijo Kaloŋa gi dhuŋun dhiliŋidhini. 14 Abi ada nyi gwimabiŋaijo Kaloŋa dhiŋila dhai, dhigirim dhiny dhabiŋaijo Kaloŋa, abi liŋa gwiny gwati gwuthi je ganu no. 15 Minoŋ aŋ gwiro? Nyabiŋaijo Kaloŋa dhigirim dhai, a liŋa gwai ko; a nyi gweliŋa dhigirim dhai, a liŋa gwai ko. 16 Abi ada ŋa gwimabarikiye dhigirim dhai, akwai kwiji gwina gwathijalo kalo ga kwiji gwina gwati gwiliŋidhi no gware amiin dina araŋa shukran, athuŋwbiliŋidhi dhuŋuna dhuŋa dharo akwai no? 17 Abi ŋa gwathare shukran momaŋ, abi gwiter gwati gwathaicini no. 18 Nyi gwaici Kaloŋa shukran darnu nyi gwathabiŋi diŋila dai doinyadhanu dagalo peth. 19 Abi kaniisa ganu nyi gwibupo dabiŋi dhuŋuna thudhina liŋa gwai gwiny, diny alimiye lijo liter ko dhuŋuna dhoinyadhanu, di ⓐashara alaaf dhiŋila dhai.
20 Limega lai, athanya rui keleŋa gi ŋadigireny no; nyabiro keleŋa gina gitigitiny gi dhuŋun dhina dhire, abi gi ŋadigireny ruiyul lurun. 21 Dhulinu gi naamuus darnu, Liji lai la diŋila diter a ŋwinyu ŋwai ŋwiter, nyi gwaji gwabiŋaijo lijo ibila; a Kalo garnu a minoŋ lati liny deŋinaijo no. 22 Minoŋ diŋila dati diro dhuŋun dhina dhinaŋ dha liji lina luminyu no, ŋwubiro dhuŋun dhina dhinaŋ dha liji lina lati luminyu no; abi dhuŋun dha dhabiŋi gwiro ŋinena athin nebiŋa abiŋi dhati dhiro dha liji lina lati luminyu no; ŋwubiro dha liji lina luminyu. 23 Ada kaniisa peth gimauradha liduŋw kalo getipo, a liji peth abiŋini diŋila dai, a ada liji lina lati liliŋidhi no limudha, i lina lati luminyu no, lati alarnu nyaŋa lirlelo gi ŋwura ganu na? 24 Abi ada liji peth limabiŋi gwiro ŋinena athin nebiŋa abiŋi, a ada gweta gwina gwati gwimuminyi no, i gwina gwati gwiliŋidhi no udha, gwa liji peth ŋeŋira gwakimini liji lai peth. 25 Minoŋ dhuŋun dha dhugor dhuŋun dhina dhigilibicinu dhaŋini; a minoŋ ŋeda gwide gi je ganu juŋun, a gworthadha Kaloŋa, a gwurniye darnu titiganu Kalo go dagalo.
Dhuŋun dhiro daruri dhadhi geta dhuŋuna momaŋ dhadhorthadha Kaloŋa gi kaniisa
26 Abi aŋ gwiro, limega lai? Maji manya auradha liduŋw, gweta gweta dagalo gwuthi mazmuur, a alimiye, a aŋini, a dhiŋila, a dhuŋun dha dhaŋiye. Abricul ŋida peth alupini ŋadhaice. 27 Ada gweta gwimabiŋi dhiŋila dhai, abricillo alro ram ram, i maloinyadhani abricillo alro thiril thiril, almamdhe ganu; a nyabrico kwijo gwetipo gwaŋiye dhuŋuna. 28 Abi ada gweta gwina gwathaŋiye gwati gwimaje no, abricul ŋwuje jigwoiny kaniisa ganu; abricul ŋwabiŋaijo gwidom gwuŋun, a Kalo. 29 Abricul nebiŋaije alabiŋi ram i thiril, abi liter akimiye dil liŋa. 30 Abi ada dhimaŋinijo gweta gwina gwijalo, abricul gwina gwijo kwerkwereny ŋwuje jigwoiny. 31 Abi nyaŋa peth luthi ŋoma labiŋi gwiro ŋinena athin nebiŋa abiŋi gwetipo gwetipo, di liji peth alimini, a peth alojimaje. 32 A digirim da nebiŋa dathi uminyajo nebiŋaije. 33 Abi Kalo gati giro Kalo gadhi lagaje ganu no, ŋwubiro Kalo gadhi audhaijiye galo, gwiro ŋinena juŋwuna kanaayis peth ga liji lina liŋir didirel.
34 Abricul laio lalo laje jigwoiny kanaayis ganu; abi dhati dhiŋir degen dilabiŋi no; abricillo aluminyi gwiro ŋinena arna naamuus. 35 Abi ada limabupe dilalimiye dhuŋuna dheta, abricillo alothaije loma legen galo dunu; ŋinena ruŋw dharo di kwa duŋw abiŋi kaniisa.
36 Dhuŋun dha Kalo dhituii dagalo a? I dagalo cucun dhidhi a? 37 Ada gweta gwimarnu gwiro nebi, i gwuthi dhuŋuna dha Dhigirim, abricul ŋwuliŋa dhuŋuna dhina dhathiny ule dagalo darnu dhiro awaamir gwa Kweleny. 38 Abi ada gweta gwimadhimetha, abricul ŋwudhimetha. 39 Minoŋ, limega lai, bupul gwuleny danya abiŋi gwiro ŋinena athin nebiŋa abiŋi, a athanya ekajo dabiŋi diŋila dai no. 40 Nyalbi abrico peth alupini momaŋ dhai dhai dhina dhiŋir.