يسوع يرسل الاثني عشر
(متى 10‏:5‏-15، مرقس 6‏:7‏-13)
1 ودَعا يَسوعُ تلاميذَهُ الاثنَي عشَرَ وأعطاهُم سُلطانًا على جَميعِ الشّياطينِ وقُدرَةً على شِفاءِ الأمراضِ، 2 ثُمّ أرسَلَهُم ليُبشّروا بِمَلكوتِ اللهِ ويَشفوا المَرضى. 3 وقالَ لهُم: «لا تَحمِلوا لِلطَريقِ شَيئًا: لا عصًا، ولا كيسًا، ولا خُبزًا، ولا مالاً، ولا يكُنْ لأحدٍ مِنكُم ثَوبانِ. 4 وأيّ بَيتٍ دَخلتُم، فَفيهِ أقيمُوا ومِنهُ اَرحَلوا. 5 وكُلّ مدينةٍ لا يَقبَلُكُم أهلُها، فاَخرُجوا مِنها واَنفُضُوا الغُبارَ عَنْ أقدامِكُم نَذيرًا لهُم».
6 فخرَجَ التلاميذُ وساروا في القُرى، يُبَشّرونَ ويَشفُونَ المَرضى في كُلّ مكانٍ.
حيرة هيرودس
(متى 14‏:1‏-12، مرقس 6‏:14‏-29)
7 وسَمِعَ هِيرودُسُ الوالي بِكُلّ ما كانَ يَجري، فتَحَيّر لأنّ بَعضَ النّاسِ كانوا يَقولونَ: «يوحنّا قامَ مِنْ بَينِ الأمواتِ»، 8 وبَعضَهُم: «إيليّا ظهَرَ!» وآخَرينَ: «نَبيّ مِنَ القُدَماءِ قامَ». 9 ولكِنّ هِيرودُسَ قالَ: «يوحنّا أنا قَطعْتُ رأسَهُ. فمَن هذا الذي أسمَعُ عَنهُ مِثْلَ هذِهِ الأخبارِ؟» وكانَ يَطلُبُ أنْ يَراهُ.
يسوع يطعم خمسة آلاف رجل
(متى 14‏:13‏-21، مرقس 6‏:30‏-44، يوحنا 6‏:1‏-14)
10 ولمّا رجَعَ الرّسُلُ أخبَروا يَسوعَ بِكُلّ ما عَمِلوهُ، فأخَذَهُم واَعتَزَلَ بِهِم عِندَ مدينةٍ اَسمُها بَيتُ صيدا. 11 وعرَفَ النّاسُ فتَبِعوهُ، فاَستَقبَلَهُم وكَلّمَهُم على مَلكوتِ اللهِ، وشَفى المُحتاجينَ مِنهُم إلى الشّفاءِ.
12 وأخَذَ النّهارُ يَميلُ، فدَنا إليهِ تلاميذُهُ الاثنا عشَرَ وقالوا لَهُ: «اَصرِفْ هذا الجمَعَ ليَذهَبوا إلى القُرى والمَزارِعِ المُجاوِرَةِ، فيَبيتوا فيها ويَجِدوا لهُم طعامًا، لأنّنا هُنا في مكانٍ مُقفِرٍ».
13 فقالَ لهُم يَسوعُ: «أعطوهُم أنتُم ليأكُلوا». فقالوا: «كُلّ ما عِندَنا خَمسةُ أرغِفَةٍ وسَمكتانِ، إلاّ إذا ذَهَبْنا واَشتَرَينا طعامًا لِكُلّ هؤُلاءِ النّاسِ». 14 وكانوا نحوَ خَمسةِ آلافِ رَجُلٍ. فقالَ لِتلاميذِهِ: «أقْعِدوهُم جَماعةً جَماعةً، في كُلّ واحدةٍ مِنها خَمسونَ». 15 فأقعَدوهُم كُلّهُم كما أمرَهُم. 16 فأخَذَ الأرغِفَةَ الخَمسةَ والسَمَكتَينِ ورفَعَ عَينَيهِ نَحوَ السّماءِ وبارَكَ وكسَرَ وأعطى تلاميذَهُ ليُوزّعوها على الجَمعِ. 17 فأكلوا كُلّهُم حتى شَبِعوا، ورفَعَ التلاميذُ اَثنتَي عَشْرَةَ قُفّةً مِنَ الكِسَرِ التي فَضَلَتْ.
بطرس يشهد بحقيقة يسوع
(متى 16‏:13‏-19، مرقس 8‏:27‏-29)
18 وكانَ يَسوعُ مَرّةً يُصلّي في عُزلَةٍ والتلاميذُ معَهُ، فسألَهُم: «مَنْ أنا في رأيِ النّاسِ؟» 19 فأجابوا: «يوحنّا المَعمَدانُ». وبَعضُهُم يقولُ: «إيليّا». وآخَرونَ: «نَبيّ مِنَ القُدَماءِ قامَ».
20 فقالَ لهُم يَسوعُ: «ومَنْ أنا، في رأيِكُم أنتُم؟» فأجابَهُ بُطرُسُ: «أنتَ مَسيحُ اللهِ!»
21 فأمرَهُم بِشِدّةٍ أنْ لا يَقولوا ذلِكَ لأحدٍ.
يسوع ينبئ بموته وقيامته
(متى 16‏:20‏-28، مرقس 8‏:30‏—9‏:1)
22 وقالَ لِتلاميذِهِ: «يَجِبُ على اَبنِ الإنسانِ أنْ يتألّمَ كثيرًا، وأنْ يَرفُضَهُ الشّيوخُ ورُؤساءُ الكَهنَةِ ومُعَلّمو الشّريعةِ، وأنْ يُقتَلَ وفي اليومِ الثّالثِ يَقومُ مِنْ بَينِ الأمواتِ».
23 وقالَ لِلجُموعِ كُلّهِم: «مَنْ أرادَ أنْ يَتبَعَني، فلْيُنكِرْ نَفسَهُ ويَحمِلْ صَليبَهُ كُلّ يومٍ ويَتبَعْني. 24 مَنْ أرادَ أنْ يُخَلّصَ حَياتَهُ يَخسَرُها، ومَنْ خَسِرَ حياتَهُ في سَبيلي يُخَلّصُها. 25 فماذا يَنفَعُ الإنسانَ لو رَبِحَ العالَمَ كُلّهُ وخَسِرَ نَفسَهُ أو أهلَكَها. 26 مَن اَستَحى بي وبِكلامي، يَستَحي بِهِ اَبنُ الإنسانِ متى جاءَ في مَجدِهِ ومَجدِ الآبِ والملائِكَةِ الأطهارِ. 27 الحَقّ أقولُ لكُم: في الحاضِرينَ هُنا مَنْ لا يَذوقونَ الموتَ حتى يُشاهِدوا مَلكوتَ اللهِ».
التجلي
(متى 17‏:1‏-8، مرقس 9‏:2‏-8)
28 وبَعدَ هذا الكلامِ بنَحوِ ثَمانيةِ أيّامٍ، أخذَ يَسوعُ بُطرُسَ ويوحنّا ويَعقوبَ وصَعِدَ إلى الجبَلِ ليُصلّي. 29 وبَينَما هوَ يُصلّي، تَغيّرَت هَيئَةُ وَجهِهِ وصارَت ثيابُهُ بَيضاءَ لامِعةً. 30 وإذا رَجُلانِ يُكلّمانِ يَسوعَ، وهُما موسى وإيليّا، 31 ظَهَرا في مَجدٍ سَماويّ وأخَذا يتَحَدّثانِ عَنْ موتِهِ الذي كانَ علَيهِ أنْ يُتمّمَهُ في أُورُشليمَ. 32 وغلَبَ النّعاسُ بُطرُسَ ورَفيقَيهِ، ولكِنّهُم أفاقوا وشاهَدوا مَجدَهُ والرّجُلينِ الواقفَينِ معَهُ. 33 وبَينَما هُما يُفارِقانِهِ قالَ لَه بُطرُسُ: «يا مُعَلّمُ، ما أجمَلَ أنْ نكونَ هُنا. فَلْنَنصُبْ ثلاثَ مَظالّ، واحدةً لكَ وواحدةً لموسى وواحدةً لإيليّا». وكانَ لا يُدْرِكُ ما يَقولُ.
34 وبَينَما بُطرُسُ يَتكَلّمُ، جاءَت سَحابَةٌ فظَلّلَتْهُم، فخافَ التلاميذُ عِندَما دَخلوا في السّحابَةِ. 35 وقالَ صَوتٌ مِنَ السّحابَةِ: «هذا هوَ اَبني الذي اَختَرْتُهُ، فلَهُ اَسمَعُوا!»
36 وبَعدَما تكَلّمَ الصَوتُ، رَأَوا يَسوعَ وحدَهُ. فسكتوا وما أخبَروا أحدًا في تِلكَ الأيّامِ بشيءٍ مِمّا شاهدوهُ.
يسوع يشفي صبيّا فيه روح نجس
(متى 17‏:14‏-18، مرقس 9‏:14‏-27)
37 وفي الغَدِ نَزَلُوا مِنَ الجبَلِ، فاَستَقبَلَهُ جَمعٌ كبيرٌ. 38 وصاحَ رَجُلٌ مِنَ الجَمعِ: «يا مُعَلّمُ، أطلُبُ إليكَ أنْ تَنظُرَ إلى اَبني، فهوَ وَلَدي الأوحَدُ، 39 يُباغِتُهُ رُوحٌ نَجِسٌ بِصَرخَةٍ عالِيةٍ ويَخْبُطُهُ حتى يُزبدَ، ولا يَترُكُهُ إلاّ بَعدَما يُنْهِكُهُ ويُرَضّضُهُ. 40 وطَلَبتُ مِنْ تلاميذِكَ أنْ يَطْرُدوهُ فَما قَدِروا».
41 فأجابَ يَسوعُ: «يا لكُم مِنْ جِيلٍ غَيرِ مُؤمِنٍ فاسِدٍ! إلى متى أبقى مَعكُم وأحتَمِلُكُم؟» وقالَ لِلرَجُلِ: «قَدّمِ اَبنَكَ إلى هُنا!»
42 وبَينَما الصّبيّ يَدنو مِنْ يَسوعَ، صرَعَهُ الشّيطانُ وخبَطَهُ. فاَنتَهرَ يَسوعُ الرّوحَ النّجِسَ، وشَفى الصّبيّ وسَلّمَهُ إلى أبيهِ. 43 فتَعَجّبَ الحاضِرونَ كُلّهُم مِنْ قُدرَةِ اللهِ العظيمةِ.
يسوع ينبئ مرة ثانية بموته
(متى 17‏:22‏-23، مرقس 9‏:30‏-32)
وبَينَما هُم جميعًا مُتعجّبونَ مِنْ كُلّ ما عَمِلَ يَسوعُ، قالَ لِتلاميذِهِ: 44 «إسمَعوا أنتُم جيّدًا ما أقولُهُ لكُم. سيُسلَمُ اَبنُ الإنسانِ إلى أيدي النّاسِ». 45 فما فَهِمَ التلاميذُ هذا الكلامَ وكانَ مُغلَقًا علَيهِم حتى لا يُدرِكوا مَعناهُ، وتَهيّبوا أنْ يسألوهُ عَنهُ.
من هو الأعظم
(متى 18‏:1‏-5، مرقس 9‏:33‏-37)
46 ووقَعَ بَينَهُم جِدالٌ في مَنْ هوَ الأعظَمُ فيهِم. 47 فعَرَفَ يَسوعُ ما في قُلوبِهِم، فأخَذَ بِيَدِ طِفْلٍ وأقامَهُ بجانِبِه، 48 وقالَ لهُم: «مَنْ قَبِلَ هذا الطّفلَ باَسمي يكونُ قَبِلَني. ومَنْ قَبِلَني يَقبلُ الذي أرسلَني، لأنّ الأصغَرَ فيكُم كُلّكُم هوَ أعظمُكم».
من لا يكون عليكم فهو معكم
(مرقس 9‏:38‏-40)
49 فقالَ يوحنّا: «يا مُعَلّمُ، رأينا رَجُلاً يَطرُدُ الشّياطينَ باَسْمِكَ فمَنَعْناهُ، لأنّهُ لا يَتبَعُكَ مَعنا». 50 فقالَ لَهُ يَسوعُ: «لا تَمنعوهُ، لأنّ مَنْ لا يكونُ علَيكُم فهوَ مَعكُم».
قرية سامرية ترفض يسوع
51 ولمّا حانَ الوقتُ الذي يَرتَفِعُ فيهِ إلى السّماءِ، عَزَمَ على أنْ يَتوجّهَ إلى أُورُشليمَ. 52 فأرسَلَ رُسُلاً يَتقدّمونَهُ، فذَهَبوا ودَخلوا قَريَةً سامِريّةً ليُهَيّئوا لَهُ مَنزِلاً. 53 فرَفَضَ أهلُها أنْ يَقبَلوهُ لأنّهُ كانَ مُتَوجّهًا إلى أُورُشليمَ. 54 فلمّا رأى ذلِكَ تِلميذاهُ يَعقوبُ ويوحنّا قالا: «يا سيّدُ، أتُريدُ أنْ نأمُرَ النّارَ فتَنزِلَ مِنَ السّماءِ وتأكُلَهُم؟» 55 فاَلتفَتَ يَسوعُ واَنتَهَرَهُما، 56 فساروا إلى قَريةٍ أُخرى.
يسوع أم العالم
(متى 8‏:19‏-22)
57 وبَينَما هُم سائِرونَ، قالَ لَهُ رَجُلٌ في الطّريقِ: «يا سيّدُ، أتبَعُكَ أينَما تَذهَبُ». 58 فأجابَهُ يَسوعُ: «لِلثَعالِبِ أوجِرَةٌ، ولِطُيورِ السّماءِ أعشاشٌ، وأمّا اَبنُ الإنسانِ فما لَهُ مَوضِعٌ يُسنِدُ إليهِ رأسَهُ».
59 وقالَ يَسوعُ لِرَجُلٍ آخَرَ: «اَتبَعْني!» فأجابَهُ الرّجُلُ: «يا سيّدُ دَعْني أذهَبُ أوّلاً وأدفِنُ أبي». 60 فقالَ لَهُ يَسوعُ: «أُتركِ المَوتى يَدفُنونَ مَوتاهُم. وأمّا أنتَ، فاَذهَبْ وبَشّرْ بِمَلكوتِ اللهِ».
61 وقالَ لَهُ آخرُ: «أتبَعُكَ يا سيّدُ، ولكِنْ دَعْني أوّلاً أوَدّعُ أَهلي». 62 فقالَ لَه يَسوعُ: «ما مِنْ أحدٍ يَضَعُ يدَهُ على المِحراثِ ويَلتَفِتُ إلى الوَراءِ، يَصلُحُ لِمَلكوتِ اللهِ».
aza 9
yafur ŋedi yafur yir wri-kwuɽen
1 nuŋw ornuti limeḏgen duŋw lir wri-kwuɽen, nuŋw zi inḏeḏa zulṯa eḏi gi illazi rigɽima riki ki, na ŋuma tɔk eḏi ŋi zəwi kimeti kir-na ter ter. 2 nuŋw zi ṯiŋa klu lir wri-kwuɽen eḏi zi ireci ŋeḏi ŋeleny ŋeḏi Allah, eḏi zəwi lizi luma tɔk. 3 nuŋw zi eca ŋwu: eṯapa kwɔmne kwere mac kweḏi ṯay, ŋwumor, ya lulugwuŋw, ya eḏne, ya kwuruuz, na eṯi kwukwubaza lofan-na tɔk mac. 4 ma enḏi ki duənu kwere, eṯi gwu nani mindaŋ ma duŋgwalu. 5 muŋw ere enji ŋaŋwuzi kwere mac, ma ṯamḏu ayinu weŋen ta, ipii kulaŋi ŋwara nana eḏi zi gi ilŋiiḏini loma leŋen. 6 ner ru ner ele ki yayin yere yere, na eṯir gwu ireci ŋiɽaŋali ŋizaw, eṯir zi zəwi ezir nana tatap.
ṯurreḏa-na ṯeḏi hiruuḏuz
7 mezi hiruuḏuz, kwir kweleny, neŋne ŋimerrini, na ŋiɽaŋal urreḏa, kaka mer gwu ari lɔkwɔ ŋwu: yuhanna kwiri, kwumɔdiɽi ki ŋiɽany-na. 8 ner ari lɔkwɔ ŋwu: iliiya kwir manja ta, kwumɔruweḏe lu: ner ari liḏaḏu ŋwu: kwiɽi kwere kwiri manja ta, kweḏi kerrenyŋw tuk, kwumɔdiɽi. 9 na hiruuḏuz ari ŋundu, ŋwu: yuhanna kwumenyi ṯi uɽuḏa nda; na eya kwiri kweti nyi gi neŋne ŋiɽaŋali ŋenu ŋwu ŋwu? nuŋw naŋnini eḏeze.
Yecu kwubiye lizi lir alaaf ṯuḏni
10 ma yafur aɽi ner zi andaci Yecuŋw tatap ŋimerzi erra. nuŋw zi mulɔ, ner li ele cukcuk kezir wete wir wuḏer yi-na, weḏi balaḏ weni beyṯzayḏa. 11 lakin mezi lizi elŋece ner zi kwaḏiḏa; nuŋw zi agani, nuŋw zi andaci ŋeḏi ŋeleny ŋeḏi Allah. nuŋw zi zəwi kla luma. 12 mindaŋ ma aŋwun kwuluŋa kereny, ner ila lir wri-kwuɽen ner eca ŋwu: feḏe lizi kitay, erele ki yayin kezir were wirkana-lu, er gwu fa ta kaṯazi eḏneya were, er gwu inḏiri, kaka ur gwu ezir wu wuḏer-na domony. 13 nuŋw zi eca ŋwu: inḏeḏerzi ma ŋaŋa eḏneya. ner eca ŋwu: eḏne wir ṯa wu wir yafaŋi ṯuḏni ṯuɽuk, na lum nden illa kezni menyele eḏi liṯa eḏneya weḏi lizi klu litezir. 14 ner nani lor lir kaka alaaf ṯuḏni. nuŋw eca limeḏgen ŋwu: andicarzi eḏi nanalu, ŋwuduŋw ŋwuduŋw, ruɽi-riɽen-wri, ruɽi-riɽen-wri. 15 ner zi erru ŋwu, ner zi nənalu tatap. 16 nuŋw dimi eḏneya wir yafaŋi ṯuḏni, lum li kla nden, nuŋw yi baŋḏa lerya la, nuŋw ortaḏa, nuŋw undena, nuŋw inḏeḏa limeḏgen eḏi zi kekitizelu kla lulubeḏu. 17 ner eḏne tatap ner be. ner uṯi wumeɽini, ner urezi luffa wri-kwuɽen.
ṯundiza ki ṯeḏi buṯruz, aru ŋwu: Yecu kwir Kwruztu
18 ner ṯa orɔ ŋwu, nanuŋw gwu keni eḏari ki yiriny, na limeḏgen nani tɔk. nuŋw zi uṯizelu nuŋw zi eca ŋwu: lizi leṯi manuŋ aruŋw, nyi kwir ṯaŋ? 19 ner eŋnici ner eca ŋwu: leṯari lɔkwɔ ŋwu: yuhanna kweni baptizt kwir manja ta? eṯir ari lɔkwɔ ŋwu: iliiya kwiri, eṯir ari liḏaḏu ŋwu: kwiɽi kwiri kwere kweḏi kerrenyŋw tuk, kwumɔdiɽi. 20 nuŋw zi eca ŋwu: na ŋaŋa ta, eṯi ma ari, nyi kwir ṯaŋ? na buṯruz eŋnici nuŋw eca ŋwu: a kwiri Kwruztu kweḏi Allah. 21 nuŋw oraci ɔrɔ ɔrɔ edi zi ere andaci kwizi kwere mac ŋeni ŋundu.
Yecu kwandize ŋiɽya ŋi ŋeḏi ŋiɽany ŋuŋun ŋinḏi, na ŋeḏi ṯiḏiɽa ṯuŋwun tɔk
22 nuŋw aru ŋwa: lazim eḏi Tor teḏi kwizigwunaŋ rerini beṯen. er durni leni lijowiṯ-ŋa leleny li leḏi yiziiz tɔk, na kla leṯizilŋiiḏini kuruu-na tɔk, er eɽenye, mindaŋ ki ŋwamin la ŋwir ṯɔɽɔl, ŋwudiɽi.
ṯornuṯa eḏi zi duŋgweci ŋeḏi rɔgwɽɔ
23 nuŋw zi andaci tatap ŋwu: ma kwere nyiḏak naŋni eḏi kwaḏiḏa nyuŋwu, eḏuŋw dirnaḏa rɔgwɽɔ lu ruŋwun, ŋwudimi ŋwuɽi ŋwuŋun ŋwuɽmɔḏalu ŋwamin rac, ŋwenyi kwaḏiḏa. 24 kaka muŋw naŋni kwere eḏi kileḏi ŋimiiḏa ŋuŋun, kwunderṯa kwezi kiraza lu, lakin muŋw ṯuzici ŋimiiḏa ŋuŋun, ŋwu zi ta kileḏi. 25 kaka əgina gwu kwizi aḏa, muŋw afi kweḏi ṯurmun tatap, mindaŋ muŋw kirazi rɔgwɽɔ lu ruŋwun? 26 kaka ṯaŋwu, ma turony ye kwete nyiḏak ṯeni nyi, ya ṯeni ŋiɽaŋal ŋinyi ki lizi-na klu liira ṯəmna-na, leni liki rugwori tɔk, a ṯurony ye Toru teḏi kwizigwunaŋ tɔk ki lamin linḏuŋw li eḏila ŋiniṯ ŋi ŋuŋun, na ki ŋinit-na ŋeḏi Ṯernyin, na ŋeḏi limaleyka lirlinelu ter. 27 nuŋw zi eca ŋwu: lakin, nyi kwecaŋazi ma ŋwa rerem, lɔkwɔ lirilli kunuŋ liti linyeŋle ŋiɽany kineni mac, mindaŋ mer eze ŋelenyi ŋeḏi Allah.
ṯiriiḏa ṯeḏi Yecu
28 ner ṯa orɔ ŋwu, muŋw zi andaci ŋiɽaŋali ŋu, na ŋwamin ŋwir kaka dufɔkwupa ere, nuŋw mulɔ buṯruz ŋwuzi, yuhanna gi, na yaguub tɔk ner li allu kayin la eḏi gwu ari ki yiriny. 29 na aruŋw gwu ki yiriny ta, nuŋw reḏe kiyeyna reṯ, na yireṯ yuŋwun fiiḏi pərpər ner ṯiŋaḏa firyar lu kɽar kɽar. 30 na, izaṯi, ner andazi lor li nden, linderṯa leni muuza-ŋa iliiya gi, 31 liruwene lu ki ŋinit-na, ner zi mumri la ŋeḏi ŋiɽany ŋuŋun ŋinḏuŋw ŋi edi gwu enḏi-na urzaliim.
32 na ŋwaru apani buṯruz ŋwuzi, lakin ner afri ki, ner eze ŋiniṯi ŋuŋun, na loru nden lirlirli. 33 ner ṯa orɔ ŋwu, mer faḏaḏa zi, na buṯruz oɽi ki ŋiɽaŋal-na mbiny, nuŋw eca Yecuŋw: ŋofḏana menyji nəni kunuŋ. er kete yəfaŋi ṯɔɽɔl, kete kɔŋwa, kete keḏi muuza, na kete keḏi iliiya, kaka iiracaŋw gwu ŋere ḏuṯ ŋeḏi zi andazi. 34 andizaŋw ṯaŋwu, iti muŋw zi urezi kworɔ kinna mac, nezi lebleṯ kwuɽbeḏe lu; ner tenye mer enḏi ki lebleṯ-na. 35 na ṯɔgwɽɔ tete andazi ki lebleṯ-na, nuŋw aru ŋwu: Tor kru tinyi tiri, tamɽenyi; niŋnacar ŋunduŋwu. 36 mindaŋ mezi ṯɔgwɽo uɽeci, ner inḏa Yecuŋw kwutuput. ner zi enji ŋu dip, ner zi ere andazi kwizi kwere mac ki ŋwamin ŋwa, ŋedi kwomne kwizar.
Yecu kwuzeye toru teḏi ṯigɽima-na ṯiki
37 ma ŋurpu ŋgwa orɔ, mer dapi kayin la, ner biɽḏi ki tay ŋwuduŋw ŋi ŋwuru. 38 na kwor kwete, kwunani ki duŋw-na, ofna nuŋw eca ŋwu: muallim, nyi kwuturecaŋa lu, icacanyi ṯi toru nana tir tutuput teḏi nyi. 39 eti tigɽim tiki miḏa, eṯuŋw erini kwola, eṯuŋw lakizalu mindaŋ eṯuŋw ye kuḏo kworo, eṯuŋw allazi ŋwumbal nana, mindaŋ nuŋw ere duŋgwece lu weṯ mac, 40 nenyi tureci limaḏgalu eḏi ruci kiṯay, ner uleci abarya, 41 nezi Yecu eŋnici, nuŋw zi eca ŋwu: enna, lizi leḏi kiremŋw, liira ṯəmna-na, nyi kwoŋazi nanazi ṯaca-ṯacaŋ? a lenyi urreda ŋwamin ḏa? ilaṯi tor ri ṯoŋwa. 42 muŋw ri ilizi, na tigɽim tiki ofḏalu timbɽak. na Yecu ermici ṯigɽima ṯiki, nuŋw zəwi toru, nuŋw inḏeḏa ṯernyin. 43 ner liŋɽalu tatap, yilim yi yupa yeḏi Allah.
ŋandizazi Yecu kwokwony ŋeḏi ŋiɽany ŋuŋun ŋinḏi
lakin mer ṯibi ŋiɽaŋal ŋi ŋerrizi Yecu, nuŋw eca limeḏgen ŋwu: 44 kitizar ŋiɽaŋali ŋu yey, eḏizenji ki yəni-na lac; kaka inḏir gwu eḏi boŋwḏi Toru teḏi kwizigwunaŋ ki rii-na reḏi lizi, 45 ner zi ere elŋece ŋu mac, ŋaruŋw ŋi ŋwu, kaka luciner gwu kinna. ner zi ere ecice mac, ner ṯenye gi eḏi ŋi uṯizelu.
ṯilŋiiḏina ṯeḏi ṯejilina ṯeḏi rɔgwɽɔ
46 ner upaḏa lu deŋgen-na, ner aru ŋwu: eya kwiri manuŋ kwumenyji ṯamḏu deŋgeri-na? 47 nezi Yecu elŋece ki rugwor-na reŋen rac, nuŋw mulɔ toru tete, nuŋw kete ki ṯuɽma. 48 nuŋw zi eca ŋwu: muŋw emmi kwere toru kru, yiriny yi yinyi, nyi kwir ṯa kwemmaŋw. muŋw emmi kwere nyuŋwu, eṯuŋw eni kwemma ŋgwa kwuzenyi. kaka muŋw gworɔ kwere kwɔkwɽeny daŋgal-na, kwunderṯa kwuṯamḏu.
49 na yuhanna eŋnici, nuŋw eca ŋwu: muallim, kwizanyi kwete kwukeṯi rigɽima riki kitay, yiriny yi yɔŋwa, nenyi ṯinyini, kaka iti eṯir li romḏi mac. 50 na Yecu eca ŋwu: eṯi ṯinyina mac. ŋgwa kwiti kweṯiŋazi roḏaḏa ṯuwən nana mac, kwunde kwiri kweni kwalu.
lizi ledi zaamraŋw lidirna Yecuŋw muŋw naŋni eḏi ṯaŋi urzaliim
51 ner ṯa orɔ ŋwu, ma lomur ṯimayini leḏi li allazi ŋunduŋwu kilerena, nuŋw elizi urzaliimŋw nda-na duṯuk, 52 nuŋw uzi yafura eḏiŋnaci ŋunduŋwu kereny, ner ele ner enḏi kayin wete weḏi zaamraŋw eḏi gwu əgizi ezir. 53 lakin ner ere emni mac, kaka mu gwu elizi urzaliimŋw nda-na duṯuk. 54 mindaŋ mezi yaguub-ŋa eze, yuhanna gi, ner eca ŋwu: Kweleny, a kwer ellica igəŋi amra eḏoɽa kilerena eḏi zi dunnazi a? 55 nuŋw zi orlaḏa nana, nuŋw zi ermici, nuŋw zi eca ŋwu: ŋende ŋilŋiiḏi ŋazi ŋeḏi ṯigɽim daŋgal-na, eḏi ari, ṯurɔ ŋwu? 56 kaka iti inḏi gwu Tor teḏi kwizigwunaŋ eḏi kiraci lizi ŋimiiḏa lu mac; lakin timila keni eḏi zi kileḏi. ner ele kayin wir ter.
ṯiṯeca rugwori reḏi kla leṯaruŋw: nyiŋa linḏi eḏi kwaḏiḏa Yecuŋw
57 mer ele ki ṯay la, na kwor kwete eca ŋwu: nyi kwɔŋa romalu kezir were nyiḏak. 58 na Yecu eŋnici nuŋw eca ŋwu: luḏlum leṯeḏi rubuni; ndow leṯeḏi ŋwərnya; lakin na Tor teḏi kwizigwunaŋ tende teḏi ezir were weḏi gwu inḏiri, eḏi gwu kete nda la. 59 nuŋw eca kwir ter ŋwu: romanyi. nuŋw eŋnici nuŋw eca ŋwu: Kweleny, eḏi nyi ele, nyi aniḏa ṯernyeriŋw kerreny. 60 na Yecu eca ŋwu: efrinjezi kla layyu er zi ta aniḏa leŋen layyu; na inḏi ŋa keni eḏandindazi ŋiɽaŋali ŋeḏi ŋeleny ŋeḏi Allah. 61 nuŋw eca kwete kwir ter ŋwu: Kweleny, nyi kwɔŋa romi, lakin, eḏi nyi ele kinna duənu deŋgeri enyjandica, enyjeca ŋwu: nanir ma ta pa lu nyidak, nenyi gwu ele. 62 na Yecu eca ŋwu: muŋw kitaḏa kwere eḏagi ŋurun, mindaŋ muŋw orɔ kwuzɔmbɔṯ ta, ŋwu ere ofḏani mac eḏenḏi ki ŋeleny-na ŋeḏi Allah.