1 أخَذَ بِـيلاطُسُ يَسوعَ وأمَرَ بِجَلْدِهِ. 2 وضفَرَ الجنودُ إكليلاً مِنْ شَوكٍ ووضَعوهُ على رأسِهِ، وألبَسوهُ ثَوبًا أُورجُوانيّا، 3 وأحاطُوا بِه يَلطِمونَهُ ويَقولونَ: «السّلامُ علَيكَ يا مَلِكَ اليَهودِ!»
4 وعادَ بِـيلاطُسُ إلى الجُموعِ وقالَ لهُم: «ها أنا أُخرِجُهُ إلَيكُم لِتَعرِفوا أنّي ما وجَدتُ سَببًا لِلحُكمِ علَيهِ». 5 فخَرَجَ يَسوعُ وعلَيهِ إكليلُ الشّوكِ والثّوبُ الأُورجُوانيّ، فقالَ لهُم بِـيلاطُسُ: «ها هوَ الرّجُلُ!»
6 فلمّا شاهَدَهُ رُؤساءُ الكَهنَةِ والحرَسُ صاحوا: «اَصلِبْهُ! اَصلِبْهُ!» فقالَ لهُم بِـيلاطُسُ: «خُذوهُ أنتُم واَصلِبوهُ، فأنا لا أجِدُ سَببًا لِلحُكمِ علَيهِ». 7 فأجابَهُ اليَهودُ: «لنا شريعةٌ، وهذِهِ الشّريعةُ تَقضي علَيهِ بالموتِ لأنّهُ زَعَمَ أنّهُ اَبنُ اللهِ». 8 فلمّا سمِعَ بِـيلاطُسُ كلامَهُم هذا اَشتَدّ خوفُهُ. 9 فدخَلَ القَصرَ وقالَ ليَسوعَ: «مِنْ أينَ أنتَ؟» فما أجابَهُ يَسوعُ بِشيءٍ. 10 فقالَ لَه بِـيلاطُسُ: «ألاَ تُجيبُني؟ ألاَ تَعرِفُ أنّ لي سُلطةً أنْ أُخلِـيَ سبـيلَكَ، وسُلطةً أنْ أصلِبَكَ؟» 11 فأجابَه يَسوعُ: «ما كانَ لكَ سُلطةٌ علَيّ، لَولا أنّكَ نِلتَها مِنَ اللهِ. أمّا الذي أسلَمَني إلَيكَ، فخَطيئَــتُهُ أعظَمُ مِنْ خَطيئَتِكَ».
12 فحاوَلَ بِـيلاطُسُ بَعدَ هذا أنْ يُخليَ سَبـيلَهُ، ولكِنّ اليَهودَ صاحوا: «إنْ أخلَيتَ سَبـيلَهُ، فما أنتَ مِنْ أصدقاءِ القيصَرِ، لأنّ مَنْ يَدّعي المُلكَ يكونُ عَدُوّا لِلقيصَرِ!» 13 فلمّا سمِعَ بـيلاطُسُ هذا الكلامَ أخرَجَ يَسوعَ وجلَسَ على كُرْسِيّ القَضاءِ في مَوضِعٍ يُسمّى «البَلاطَ»، وبالعِبريّةِ جَبّاثا. 14 وكانَ ذلِكَ يومَ الجُمعَةِ، يومَ التّهيئَةِ لِلفِصحِ، والوقتُ نحوَ الظّهرِ. فقالَ لِليَهودِ: «ها هوَ مَلِكُكُم!» 15 فصاحوا: «اَقتُلْهُ! اَقتُلْهُ! اَصلِبْهُ!» فقالَ لهُم بِـيلاطُسُ: «أأصلِبُ مَلِكَكُم؟» فأجابَ رُؤساءُ الكَهنَةِ: «لا مَلِكَ علَينا إلاّ القَيصَرُ!» 16 فأسلَمَهُ إلَيهِم لِـيَصلِبوه.
يسوع على الصليب
(متى 27‏:32‏-44، مرقس 15‏:21‏-32، لوقا 23‏:26‏-43)
فأخذوا يَسوعَ 17 فخرَجَ وهوَ يَحمِلُ صَليبَهُ إلى مكانٍ يُسَمّى الجُمجُمَةَ، وبالعبرِيّةِ جُلْجُثَةَ. 18 فصَلبوهُ هُناكَ وصَلَبوا معَهُ رَجُلَينِ، كُلّ واحدٍ مِنهُما في جِهَةٍ، وبَينَهُما يَسوعُ. 19 وعَلّقَ بِـيلاطُسُ على الصّليبِ لوحَةً مكتوبًا فيها: «يَسوعُ النّاصِريّ مَلِكُ اليَهودِ». 20 فقَرأ كثيرٌ مِنَ اليَهودِ هذِهِ الكِتابَةَ، لأنّ المكانَ الذي صَلَبوا فيهِ يَسوعَ كانَ قَريبًا مِنَ المدينةِ. وكانَتِ الكِتابَةُ بالعِبريّةِ واللاتينيّةِ واليُونانِـيّةِ. 21 فقالَ رُؤساءُ كَهنَةِ اليَهودِ لبِـيلاطُسَ: «لا تكتُبْ: مَلِكُ اليَهودِ، بل اَكتُبْ: هذا الرّجُلُ قالَ: أنا مَلِكُ اليَهودِ!»
22 فأجابَهُم بِـيلاطُسُ: «ما كَتَبتُهُ، كَتَبتُهُ». 23 ولمّا صَلَبَ الجُنودُ يَسوعَ أخَذوا ثيابَهُ وقَسَموها أربَعَ حِصَصٍ، لكُلّ جُنديّ حِصّةٌ. وأخذوا قَميصَهُ أيضًا وكانَ قِطعَةً واحدةً لا خِياطةَ بِها، مَنسوجَةً كُلّها مِنْ أعلى إلى أسفلُ. 24 فقالَ بَعضُهُم لِبَعضٍ: «لا نَشُقّ هذا القَميصَ، بل نَقتَرعُ علَيهِ، فنَرى لِمَنْ يكونُ». فتَمّ قَولُ الكِتابِ: «تقاسَموا ثيابـي، وعلى قَميصي اَقتَرَعوا». وهذا ما فعَلَهُ الجُنودُ.
25 وهُناكَ، عِندَ صليبِ يَسوعَ، وقَفَت أُمّهُ، وأُختُ أُمّهِ مَريَمُ زَوجَةُ كِلوبا، ومَريَمُ المَجدَليّةُ. 26 ورأى يَسوعُ أُمّهُ وإلى جانِبها التّلميذُ الحبـيبُ إلَيهِ، فقالَ لأُمّهِ: «يا اَمرأةُ، هذا اَبنُكِ». 27 وقالَ لِلتلميذِ: «هذِهِ أُمّكَ». فأخَذَها التّلميذُ إلى بَيتِه مِنْ تِلكَ السّاعَةِ.
موت يسوع
(متى 27‏:45‏-56، مرقس 15‏:33‏-41، لوقا 23‏:44‏-49)
28 ورأى يَسوعُ أنّ كُلّ شيءٍ تَمّ، فقالَ: «أنا عَطشانُ»، لِـيَتِمّ الكِتابُ. 29 وكانَ هُناكَ وِعاءٌ مَملوءٌ بالخَلّ، فغَمَسوا فيهِ إسفنجَةً ووضَعوها على الزُوفى ورَفَعوها إلى فَمِه. 30 فلمّا ذاقَ يَسوعُ الخَلّ قالَ: «تَمّ كُلّ شيءٍ». وحَنى رأسَهُ وأسلَمَ الرّوحَ.
طعن جنب يسوع
31 وكانَ ذلِكَ يومَ التّهيئَةِ لِلسبتِ، فطلَبَ اليَهودُ مِنْ بِـيلاطُسَ أنْ يأمُرَ بِكَسرِ سِيقانِ المَصلوبـينَ وإنزالِ جُثَثِهِم عَنِ الصّليبِ لِئَلاّ تَبقى يومَ السّبتِ، وخُصوصًا أنّ ذلِكَ السّبتَ يومٌ عظيمٌ. 32 فجاءَ الجُنودُ وكَسَروا ساقَي الأوّلِ والآخِرِ المَصلوبَينِ معَ يَسوعَ. 33 ولمّا وصَلوا إلى يَسوعَ وجَدوهُ مَيتًا، فما كَسروا ساقَيهِ. 34 ولكِنّ أحدَ الجُنودِ طَعَنَهُ بِحَربَةٍ في جَنبِهِ، فخَرَجَ مِنهُ دَمٌ وماءٌ. 35 والذي رأى هذا يَشهَدُ بِه وشهادَتُهُ صَحيحَةٌ، ويَعرِفُ أنّهُ يَقولُ الحقّ حتى تُؤمِنوا مِثلَه. 36 وحدَثَ هذا ليَتِمّ قَولُ الكتابِ: «لَنْ يَنكسِرَ لَه عَظْمٌ». 37 وجاءَ في آيةٍ أُخرى: «سيَنظُرونَ إلى الذي طَعَنوه».
دفن يسوع
(متى 27‏:57‏-61، مرقس 15‏:42‏-47، لوقا 23‏:50‏-56)
38 وبَعدَ هذا جاءَ يوسُفُ الرّامي، وكانَ تلميذًا ليَسوعَ في السّرّ خَوفًا مِنَ اليَهودِ، وطلَبَ مِنْ بِـيلاطُسَ أنْ يأخُذَ جسَدَ يَسوعَ، فسمَحَ لَه. فَجاءَ وأخَذَ جسَدَ يَسوعَ. 39 وجاءَ نيقوديموسُ، وهوَ الذي ذهَبَ إلى يَسوعَ ليلاً مِنْ قَبلُ، وكانَ معَهُ خَليطٌ مِنَ المُرّ والعُودِ وَزْنُهُ نحوَ مِئةِ دِرهَمٍ. 40 فحَمَلا جسَدَ يَسوعَ وسكَبا علَيهِ الطيبَ ولفّاهُ في كَفَنٍ، على عادَةِ اليَهودِ في دَفنِ مَوتاهُم. 41 وكانَ في الموضِعِ الذي صَلَبوا فيهِ يَسوعَ بُستانٌ، وفي البُستانِ قَبرٌ جَديدٌ ما دُفِنَ فيهِ أحَدٌ. 42 فوَضَعا يَسوعَ فيهِ لأنّهُ كانَ قريبًا وكانَ اليومُ يومَ التّهيئَةِ عِندَ اليَهودِ.
aza 19
bilaaṯuz, muŋw gwu ṯiŋaci yahuuḏa Yecuŋw lu
1 na ṯa bilaaṯuz ṯiŋa Yecuŋw lu, ner ipii zɔṯ gi, 2 na ezgar emme yugwia kura, kaka taŋgi teḏi ŋeleny, ner oɽaci kinda, ner oɽaci kireti kete kori tɔk. 3 eṯir ila nanuŋw gwu, eṯir eca ŋwu: a ŋgwa fa ta, Melik kweḏi yahuuḏ! ner ipii yerge yi ki yeyna tɔk.
4 na bilaaṯuz ru par kwokwony, nuŋw zi eca ŋwu: izarṯi nyi ŋgwu kwumulicaŋazi ŋunduŋwu mindaŋ ezelŋe kwiti kwinḏacanyi kaṯiya kere duŋgwun-na mac. 5 ṯaŋwu, na Yecu ru par, kwukinna taŋgiŋi teḏi yugwi kinda, nuŋw kenne kireṯi kori. nezi bilaaṯuz eca ŋwu: izarṯi, Kwor ŋgwu. 6 ma ṯa leleny leḏi yiziiz eze, laŋɽa li, ner miḏiḏi kwola ŋuma ŋi, ner eca ŋwu: ṯigreḏi, ṯigreḏi ki ŋwuɽi la ŋwuɽmɔḏalu. nezi bilaaṯuz eca ŋwu: miḏir ŋaŋa, a ṯigreḏa ki ŋwuɽi la ŋwuɽmɔḏalu, kaka iti inḏacanyi gwu kaṯiya kere mac duŋgwun-na. 7 na yahuuḏ eŋnici, ner eca ŋwu: nyiŋa ta leḏi kuruu kete, keḏi gwu iɽinyaḏa, kaka ruzaŋw gwu rɔgwɽɔ ruŋwun Tor teḏi Allah. 8 mezi bilaaṯuz neŋne ŋu, nuŋw emba ṯenye ṯeṯec, 9 nuŋw enḏi kwokwony ki muḏiriya, nuŋw eca Yecuŋw ŋwu: a kweḏi ṯakaŋw kwiri? na Yecu nani ṯirṯir. 10 na bilaaṯuz eca ŋwu: ati kwenyi andaci pa ŋiɽaŋali ŋere a? ati kwilŋiicanyi, eḏari: nyi kweḏi zulṯa eḏefrici ŋaŋwu, nenyeḏi zulṯa eḏi ṯigreḏa ŋaŋwu ki ŋwuɽi la ŋwuɽmɔḏalu a? 11 na Yecu eŋnici, nuŋw eca ŋwu: eŋgir ŋa ere inḏeḏa zulṯa kweḏi kindalaŋw mac, eŋgere eḏi zulṯa kwere duŋgwinyi la mac. ŋwu ṯaŋwu, ŋgwa kwiilenyi nani ŋa gwu, kwunderṯa kwuṯemḏiŋa la kaṯi gi. 12 na gwu ṯa bilaaṯuz naŋni eḏefrici. lakin na yahuuḏ miḏiḏi kwola eṯir eca ŋwu: ma efrici kworu ŋgwu, na a liti liri ma ŋumaḏi gezar gi mac. muŋw ruzi kwere rɔgwɽɔ ruŋwun melik, eṯuŋw upupuḏaci gezarŋw ŋiɽaŋali lu. 13 ma ṯa bilaaṯuz neŋne ŋiɽaŋali ŋu, nuŋw ruwezi Yecuŋw lu par, nuŋw nanalu kwurzi la kweḏi zeyria, kezir wudaɽmaḏir lu yal yi, wece yahuuḏ jabbaaṯa. 14 na lamin kla leḏi ogwumlu liri, eḏi ma kuruu keni ṯiṯamḏa ŋiɽany nani, na kaŋwun-na orɔ. nuŋw eca yahuuḏa ŋwu: izarṯi, Melik kwalu. 15 ner miḏiḏi kwola, ner eca ŋwu: ire kiṯay, ire kiṯay, ṯigreḏi ki ŋwuɽi la ŋwuɽmɔḏalu. nezi bilaaṯuz eca ŋwu: ŋazi fa ta eɽenyje Melik kwalu a? na leleny leḏi yiziiz eŋnici, ner eca ŋwu: nyiŋa liti leḏi melik kwere kwir ter mac. gezar kwiri ṯa dak. 16 nuŋw zi ṯa ṯiŋaca lu nyiḏak eḏi ṯigreḏa ki ŋwuɽi la ŋwuɽmɔḏalu.
Yecu, mer gwu ṯigreḏa ŋwuɽi la
ner miḏa Yecuŋw, ner gi ele kiṯay; 17 nuŋw ru, kwapina ŋwuɽi ŋwuŋwun ŋwuɽmɔḏalu eḏi ŋi ele kezir weni ezir weḏi kurkony, wece yahuuḏ, juljuṯa. 18 ner gwu ṯigreḏi ki ŋwuɽi la ŋwuɽmɔḏalu, ner li nani nden lir ter ner zi kəmi ki yəni, na Yecu nani keligeny-na. 19 na bilaaṯuz lɔ ŋiɽaŋali nuŋw zi allazi ŋwuɽi la, ŋenu ŋwu: Yecu kweḏi nazraŋw, kwir Melik kweḏi yahuuḏ. 20 na yahuuḏ yuru orti ŋiɽaŋali ŋu, kaka naniza gwu ezir wutigreḏir gwu Yecuŋw meḏiina ketok, na ŋwuli lɔḏine kandiza gi keḏi yahuuḏ, na keḏi ruumaani, na keḏi yunaani tɔk. 21 na ta leleny leḏi yiziiz yeḏi yahuuḏ andaci bilaaṯuzŋw, ner eca ŋwu: eti zi luḏi mac ŋeni, kwiri Melik kweḏi yahuuḏ, luḏi zi ŋeni: kwetari, nyi kwiri Melik kweḏi yahuuḏ. 22 nezi bilaaṯuz eŋnici, nuŋw zi eca ŋwu: ŋimenyji lɔ, er ta nani.
23 mer ṯigreḏi Yecuŋw ki ŋwuɽi la ŋwuɽmɔḏalu, na yezgar dimi yireṯi yuŋwun, ner zi uɽeḏa-na kwaɽŋan eḏi zi afi yere yere, na kwofan tɔk. na kwofan kwiti kweḏi yafa mac. 24 ner ta andazina deŋgen-na wuɽe-wuɽeny, ner gi ari: er emba ere undeḏi-na mac, er upi ŋwɔḏrɔma, er zi eze, ŋwudallu ŋweni eya. ner ṯa orɔ ŋwu, eḏi rataḏi ŋeni ŋuluḏina, ŋaruŋw:
ner kanni yireṯi-na yinyi,
ner upici kwofan kwinyi ŋwɔḏrɔma.
25 nezi ṯa ezgar erri ŋwu dap. ner rillazi ŋwuɽi kworɔ keṯɔk, ŋwunani gwu Yecu la, lenyin-ŋa eŋgen gi kwir kwaw kweni maryam, kwir kwaw kweḏi kuluuba, na maryam majdaliiya tɔk. 26 ma gwu ṯa Yecu eze lenyin, na meḏgen kwurillu keṯɔk, kwamɽaŋw, nuŋw eca lenyin ŋwu: kwaw kwalu, izaṯi, tiɽŋelu tɔŋwa tiri ṯa kru. 27 ta, nuŋw eca meḏgen ŋwu: izaṯi, lanyalu kwɔŋwa kwiri ṯa ŋgwu. na meḏgen ŋgwa mulḏani ki lomur ṯa kla tuc, nuŋw gi ele duənu duŋgwun.
28 kwaḏan ta, ilŋiica gwu Yecu kwɔmne tatap kwumɔrataḏi, nuŋw ari: owḏa wumenyi ye; mindaŋ eḏi ma ŋiɽaŋal rataḏi tatap ŋuluḏina. 29 na tonyɔ nani, turena khall-na tiketar lu kinaŋw. ner oɽazi kwɔmne-na eḏi zi gi aka, ner zi ṯiŋaḏa lufuru li kworɔ. 30 ma ṯa Yecu ii khall, nuŋw ari: ŋimɔ rataḏi. nuŋw irrazi ndalu, nuŋw ṯiŋaḏa ṯigɽima ṯuŋwun.
mer gwu ṯugwi kireji gi, na ṯaniḏa ṯuŋwun
31 na lomur klu orɔ leḏi ogwumlu, na gwu ṯa yahuuḏ ere naŋni yaŋna eḏi nani ŋwuri la ki lamin leni zabiṯ mac, kaka eni gwu lamin kla leni zabiṯ lupa. ner uṯizi bilaaṯuzŋw lu, ner eca ŋwu: eḏir zi agraḏa ŋwara, er dimi yaŋna kiṯay. 32 na ṯa yezgar ila, ner agraḏa ŋwara ŋweḏi kwete kerreny, na ŋweḏi ŋgwa kwuḏaḏu tɔk, liṯigreḏir zi li. 33 mindaŋ mer ila nani gwu Yecu, mer eze kwumay, ner ere agraḏa ŋwara mac. 34 na ṯa kwete kweḏi ezgar ṯugwi kireji gi ki ṯuɽma la, na ŋin ira tuc, ŋaw ŋi-na. 35 ŋgwa kwumeze, kwunderṯa kwumɔ ŋi unḏi ki, na ṯunḏiza ṯuŋwun ki eni rerem, ŋilŋiicaŋw zi ŋundu andizaŋwzi ŋirlalu eḏi zi emni ŋaŋa tɔk. 36 na ṯa ŋiɽaŋal orɔ ŋwu, ner rataḏi ŋuluḏina, ŋaruŋw:
kwiti kwer kiici liaŋi lere mac,
37 na ŋir ter ŋuluḏina, ŋaruŋw:
kwer ecice ŋgwa kwumer ṯugwi.
38 kwaḏan ta na yuzif kweḏi ar raamaŋw, kwirir Yecu gi ŋumaḏi ŋejmeṯi, kaka ṯinyaŋw gwu yahuuḏa, uṯizi bilaaṯuzŋw lu aŋna yi lu weḏi Yecu, eḏi dimi kiṯay. na bilaaṯuz emni. ṯaŋwu ner ila, ner dima aŋna weḏi Yecu kiṯay. 39 na nikudimuz ila tɔk, kwapa kwuḏɽula rɔṯla ruɽi-ṯɔɽɔl-wri-ṯuḏni (75), kwir murr kwulagḏina kwɔmne gi kwete kwiɽi; kwunderṯa kwumila lamin lete kerreny nani gwu Yecu kilikelu. 40 ṯaŋwu ner dimi aŋna weḏi Yecu, ner pezi yireṯi nana yimri-na, kwuḏɽul gi, kaka əḏya weḏi yahuuḏ weṯir yi aniḏizi. 41 kezir wuṯigredir gwu, na gwu jineyna nani, na ṯimamu nani ṯiaŋ ki jineyna-na, ṯiti ṯanaḏir gwu kwizi kwere kinna mac. 42 kaka nani gwu ṯimamu keṯɔk, ner ogwumlu lir yahuuḏ ŋiɽaŋal ŋi ŋeḏi zabiṯ kwinḏi eḏi nani ŋurpu ŋgwa, ner gwu aniḏa.