Allah-ŋǝ lizi-li luuŋwun licca-ŋwsi-na.
1 Nyii ŋgwɔ kwandisa rerrem ethi Kwɔrɔstɔ-na, nyii kwiti kwukǝkkǝ ŋǝluŋi mac; ṯɔgwor ṯiinyi ṯir shuhuuḏ kwiinyi Ṯigɽim-thi Ṯirllinǝlɔ ter, 2 nǝthiny-gwɔ ṯɔrɔɔnyina ṯɔppa, nǝ ǝṯi-nyii ṯɔgwor yatha dooɽe. 3 Kaka nǝthiny-gwɔ sɔɔrɔma beṯṯen, mindaŋ eŋgi-nyii ollone nǝ ǝŋgir-nyii alla Kwɔrɔstɔ-ŋw naana pǝk ŋiɽaŋal-ŋi ŋǝthi liyǝŋgǝri liinyi, lir lizi liinyi. 4 Lir Israa-iil, limǝsi Allah ruusi nyɔr nyuuŋwun nyir nyoŋwor. Nǝrǝthi ŋinithi, wa@ḏ, Sherii@ǝ, ṯɔgwɔccalɔ, nǝ ŋa ŋigittathɔŋw-ŋi ethisi inḏǝthǝ, 5 nǝroro ŋwɔɔla ŋwɔthi Papa-ŋa lǝthi kerreny-ŋwɔ, nǝ ŋizigwunǝŋ-ŋi nǝ Kwɔrɔstɔ ruuthǝ ki-jinis-nǝ kweeŋen. Nǝ Allah wimthi kwomne tatap, ethɔŋw ɔrtanni dok-dok. Amiin.
6 Laakin nǝreere oro kaka ŋiɽaŋal ŋǝthi Allah ŋimǝ bǝriyǝnni mac. Kaka niti nɔrɔ-gwɔ gŋwɔɔla tatap ŋwa mac ŋwuruuthu ki Israa-iil-na ethoro ŋwɔthi Israa-iil. 7 Nǝ nǝreere oro tatap mac nyɔr nyǝthi Ibraahiim kaka nɔrɔr-gwɔ ŋwɔɔla ŋwuuŋwun; laakin nǝ Allah ǝccǝ Ibraahiim-ŋwɔ, “Is-haag-ŋgi ǝri oro ŋwɔɔla ŋwɔɔŋa.” 8 Ŋǝniŋw nyɔr kinya nyǝthi aŋna nyiti nyir nyɔr nyǝthi Allah mac, laakin nǝroro nyigittathir-nyi nyuruusǝsi Allah ŋwɔɔla ŋwuuŋwun rerrem. 9 Nǝ ŋiɽaŋal ŋɔ ŋǝthi wa@ḏ ǝniŋw, “Mǝnyii aaɽa ki-lɔɔmɔr-la ṯǝ lir kaka kɔlɔ a Saara ǝthi tɔɔrɔ tir toŋwor.” 10 Nǝreere oro ŋɔ dak mac, laakin nǝ Rifga ethe nyɔɔrɔ kwɔr-ŋgi kwette kwir papa kwǝri kwǝni Is-haag, 11 nǝ niti nilŋinar kinnǝni mac, mindaŋ ethisi mǝ ǝrri ŋeere ŋisaaw alla ŋigii, laakin nǝr-tǝ oro ŋǝthi ṯɔgwor ṯǝthi Allah ethisi allana, nǝreere ǝni ŋothɽor ŋeere mac, laakin nǝtǝ ṯumunǝ oro ṯuuŋwun-lɔ dɔṯṯɔk. 12 Nǝrǝccǝ Rifga-ŋwɔ, “Kira tir nda ŋwɔkkici eŋgen kwokwɔɽony ŋothɽor.” 13 Kaka nɔlɔɔthɔnar-gwɔ ŋaarɔŋw, “Nyii kwamɽa Ya@guub-ŋwɔ, laakin @iisɔ-tǝ nǝnyii firasi.”
14 E-ta a kwǝr aari tha? Allah wir ḏaalima? Bǝri-mǝ! 15 Kaka nǝccǝ-ŋgwɔ Muusǝ-ŋw, “Kwǝnyii ǝthici ŋimɽiyǝ-na ŋgwa kwɔnaŋna-nyii ethisi ǝthici-nǝ, nǝ ǝnyii-gwɔ ṯɔgwor yatha naanɔ-gwɔ ŋgwa kwɔnaŋna-nyii ethi-gwɔ ṯɔgwor ṯiinyi yatha.” 16 Ŋwɔṯaŋw nǝreere ǝni ŋǝṯisi kwizigwunǝŋ naŋni mac alla ethisi ǝrri, laakin nǝroro ŋǝthi ŋimɽi ŋǝthi Allah ṯɔɽɔk. 17 Nǝ Kiṯaab-na Kirllinǝlɔ ter nǝ Allah ǝccǝ Fir@awn-ŋwɔ, “Nyii kwǝlliŋǝ-nǝ sǝbǝb-gi ŋgwɔ ethoro mǝlik, mindaŋ mǝ ŋɔma ŋiinyi ruwǝnnǝlɔ dɔŋgwɔŋa-na, mindaŋ mǝ yiriny yiinyi andanni wurǝyuŋi naana tatap.” 18 Ŋwɔṯaŋw ǝṯɔŋw ǝthici kweere nyithak ŋimɽiyǝ-nǝ ŋgwa kwǝṯɔŋw naŋni, nǝ ǝṯɔŋw ɔnḏici kweere nyithak ṯɔgwori kwǝṯɔŋw naŋni.
Ŋirŋasa ŋǝthi Allah nǝ ŋimɽi ŋuuŋun.
19 A kwinḏiny-pǝ ethi ǝccǝŋw, “Nǝ Allah wotho wǝṯi-nyji kette kaṯṯi? Ǝyǝ kwǝthi ŋɔma ethisi dirnaca-lɔ ŋǝthi ṯɔgwor ṯuuŋwun?” 20 A kwǝni-thi ǝyǝ ŋa ŋgwɔ kwir kwiziŋwunǝŋ ethi mǝmlithici Allah? Kwomne kwǝṯir ṯoo kwǝthi ŋɔma ethi ǝccǝ kworṯowa-ŋwɔ, “A kwotho kwuthuuthi-nyii ŋwɔ-a?” 21 Kworṯo kwǝthi ŋwii kwiti kwǝthi hɔrriyya kɔlɔɔ-la mac-a ethi ṯoo dɔŋw ṯǝ kila lɔtɔpɔt kwomne kwette kwǝthi ŋothɽor ŋisaaw beṯṯen, nǝ dɔŋw ṯǝ kila lette-lette ethi ṯoo kwomne kwir ter kwǝthi ŋothɽor ŋette nyithak-a? 22 E-ta mǝ Allah naŋni ethi ruwǝzi ŋirŋasa-lɔ ŋuuŋun, nǝ ethi aari a@lina ŋɔma ŋuuŋun, nǝ tok nɔŋw mithǝ ṯɔgwori ṯindinyanna-thi ṯurvǝ naana lǝlu-ttuk ṯǝthi ŋgwa kwuthuuthur, kwinḏi ethi kee ŋirŋasa-ŋi, 23 nǝ nɔŋw naŋni ethi ruwǝzi ŋinithǝ-lɔ ŋuuŋun ŋɔppa, ŋa ŋibalsar-nyji naana, nyiiŋǝ kila lir lǝthi ŋimɽi ŋuuŋun nyiiŋǝ kila limǝŋwsi kette-lɔ cɔgwo-cɔwop ethaavi ŋinithi ŋuuŋun. 24 Nǝ nyiiŋǝ kila lɔrnɔṯɔŋwsi, liti lɔrnɔṯɔŋwsi ki Yahuuḏ-nǝ ṯɔɽɔk mac, laakin ki Umam-na tok. 25 Kaka nandisa-ŋgwɔ Hawsha@-ŋgi naarɔ-ŋgwɔŋw,
“Kila liti lir lizi liinyi mac ǝnyji ruusi ‘lizi liinyi’,
nǝ kila liti lamɽa-nyji mac nyji ǝccǝŋw ‘nyii kwamɽa-ŋǝsi’.”
26 “Nǝ kǝzir-ṯǝ wa wette-wette nǝccǝr-siŋw,
‘Ŋaaŋa liti lir lizi liinyi mac’,
ǝrsi ǝccǝŋw ŋaaŋa linḏi ethoro nyɔr nyir nyoŋwor nyǝthi
Allah wumiithɔ.”
27 Nǝ Isha@ya aari kwɔɔla ŋiɽaŋal-ŋi ŋǝthi Israa-iil, nɔŋwaarɔŋw, “Mǝ kinnǝni ŋwɔɔɽɔ ŋwɔthi nyɔr nyǝthi Israa-iil oro kaka kifirṯa kǝthi bahar, ǝrtǝ kilaaw kila lǝɽinnǝ ṯɔɽɔk; 28 kaka ninḏi-gwɔ Kweeleny ethi ṯimmasi hɔkwɔma wuuŋwun kworo fittak ki-lizi lǝthi ṯurmun.” 29 Kaka nandisa Isha@ya ŋiɽiiya-ŋi naarɔ-ŋgwɔŋw,
“Ǝŋgi-nyji Kweeleny kwǝthi ŋɔma ere ǝɽicci nyuŋwsi
nyɔɔrɔ mac,
ǝŋgiroro kaka Saḏɔɔm-ŋwɔ, mindaŋ ǝŋgir aaɽanni
@amɔɔra-ŋwɔ.”
Israa-iil-ŋǝ Kwɔrɔstɔ-gi.
30 E-ta a kwǝr aari tha? Umam witi wɔnaŋninna ŋirllalɔ mac, wɔmaavi ŋirllalɔ ṯǝmminǝ-thi; 31 laakin Israa-iil kwɔnaŋninna ŋirllalɔ ki-ṯɔgwagiza-la ṯǝthi Sherii@a nɔŋweere ɔvthasi mac ethisi ṯimmasi kworo ŋǝthi Sherii@a ŋgwa. 32 Arpa? Kaka niti ninaŋninnǝr-gwɔlɔ ṯǝmminǝ-thi mac, laakin nǝr naŋninnalɔ ŋothɽor-ŋi, ŋwɔṯaŋw nǝr-mǝ ṯɔgdanni kall-gi. 33 Kaka nɔlɔɔthɔnar-gwɔ ŋaarɔŋw,
“Iisar-ṯi nyii ŋgwɔ kwɔgette kaali-lɔ Sihyɔɔn-na kǝthi-gi
ṯɔgdasi lizi,
liiɽiiya linḏisi ethisi ṯiŋaṯṯa;
nǝ Weere kwǝmminci ŋunduŋw a ṯɔrony ere yee-na
kwokwony mac.”
الله ومختاروه
1 أقولُ الحقّ في المَسيحِ ولا أكذِبُ. فضَميري شاهِدٌ لي في الرّوحِ القُدُسِ 2 أنّي حَزينٌ جدّا وفي قلبـي ألَمٌ لا يَنقَطِـعُ، 3 وأنّي أتمَنّى لَو كُنتُ أنا ذاتي مَحرومًا ومُنفصِلاً عَنِ المَسيحِ في سَبـيلِ إخوَتي بَني قَومي في الجسَدِ. 4 هُمْ بَنو إِسرائيلَ الذينَ جَعَلَهُمُ اللهُ أبناءَهُ، ولهُمُ المَجدُ والعُهودُ والشريعةُ والعِبادَةُ والوُعودُ، 5 ومِنهُم كانَ الآباءُ وجاءَ المَسيحُ في الجسَدِ، وهوَ الكائِنُ على كُلّ شيءٍ إلهًا مُباركًا إلى الأبَدِ. آمين.
6 ولا أقولُ إنّ وَعدَ اللهِ خابَ. فما كُلّ بَني إِسرائيلَ هُمْ إِسرائيلُ، 7 ولا كُلّ الذينَ مِنْ نَسلِ إبراهيمَ هُمْ أبناءُ إبراهيمَ. قالَ اللهُ لإبراهيمَ: «بإسحقَ يكونُ لكَ نَسلٌ». 8 فما أبناءُ الجسَدِ هُم أبناءُ اللهِ، بَلْ أبناءُ الوَعدِ هُمُ الذينَ يَحسُبُهُمُ اللهُ نَسلَ إبراهيمَ. 9 فكلامُ الوَعدِ هوَ هذا: «سأعودُ في مِثلِ هذا الوَقتِ، ويكونُ لِسارَةَ اَبنٌ».
10 وما هذا كُلّ شيءٍ، بَلْ إنّ رفقَةَ حَبِلَتْ مِنْ رَجُلٍ واحدٍ، مِنْ أبـينا إسحقَ، 11 وقَبلَ أنْ يولَدَ الصّبـيّانِ ويَعمَلا خَيرًا أو شَرّا، ولِـيَــتِمّ ما اَختارَهُ اللهُ بِتَدبـيرِهِ القائِمِ على دَعوَتِهِ لا على الأعمالِ، 12 قالَ اللهُ لِرفقَةَ: «الأكبَرُ يَستعبدُهُ الأصغَرُ»، 13 على ما ورَدَ في الكِتابِ: «أحبَبتُ يَعقوبَ وأبغَضتُ عِيسو».
14 فماذا نَقولُ؟ أيكونُ عِندَ اللهِ ظُلمٌ؟ كلاّ! 15 قالَ اللهُ لِموسى: «أرحَمُ مَنْ أرحَمُ، وأُشفِقُ على مَنْ أُشفِقُ». 16 فالأمرُ لا يَعودُ إلى إرادةِ الإنسانِ ولا إلى سَعيِهِ، بَلْ إلى رَحمَةِ اللهِ وحدَها. 17 ففي الكِتابِ قالَ اللهُ لِفرعونَ: «رفَعتُكَ لأُظهِرَ فيكَ قُدرَتي ويَدعوَ النّاسُ باَسمي في الأرضِ كُلّها». 18 فهوَ إذًا يَرحَمُ مَنْ يَشاءُ ويُقسّي قَلبَ مَنْ يَشاءُ.
غضب الله ورحمته
19 ويَقولُ لي أحدُكُم: «فلِماذا يَلومُنا اللهُ؟ مَنْ يَقدِرُ أنْ يُقاوِمَ مَشيئَتَه؟» 20 فأُجيبُ: مَنْ أنتَ أيّها الإنسانُ حتى تَعتَرِضَ على اللهِ؟ أيقولُ المَصنوعُ لِلصانِـعِ: لِماذا صَنعتَني هكذا؟ 21 أما يَحِقّ لِلخَزّافِ أنْ يَستَعْمِلَ طِينَهُ كما يَشاءُ، فيَصنَع مِنْ جَبلَةِ الطّينِ نَفسِها إناءً لاَستِعمالٍ شَريفٍ، وإناءً آخرَ لاَستِعمالٍ دَنيءٍ.
22 وكذلِكَ اللهُ، شاءَ أنْ يُظهِرَ غَضبَهُ ويُعلِنَ قُدرتَهُ، فاَحتَمَلَ بِصَبرٍ طويلٍ آنيةَ النّقمَةِ التي لِلهلاكِ 23 كما شاءَ أنْ يُعلِنَ فَيضَ مَجدِهِ في آنِـيَةِ الرّحمَةِ التي سبَقَ فأعَدّها لِلمَجدِ، 24 أي نَحنُ الذينَ دَعاهُم لا مِنْ بَينِ اليَهودِ وحدَهُم، بَلْ مِنْ بَينِ سائِرِ الشّعوبِ أيضًا. 25 وفي كِتابِ هوشَعَ أنّ اللهَ قالَ: «الذي ما كانَ شَعبـي سَأدعوهُ شَعبـي، والتي ما كانَتْ مَحبوبَتي سأَدعوها مَحبوبَتي، 26 وحَيثُ قِـيلَ لهُم: ما أنتُم شعبـي، يُدعَونَ أبناءَ اللهِ الحَيّ». 27 ويكتُبُ إشَعْيا في كلامِهِ على إِسرائيلَ: «وإنْ كانَ بَنو إِسرائيلَ عدَدَ رَملِ البحرِ، فلا يَخلُصُ مِنهُم إلاّ بَقِـيّةٌ، 28 لأنّ الرّبّ سيَقضي في الأرضِ قَضاءً كاملاً سَريعًا عادِلاً. 29 وبِهذا أنبَأَ إشَعْيا فقالَ: لَولا أنّ رَبّ الجُنودِ حَفِظَ لَنا نَسلاً، لَصِرْنا مثلَ سَدومَ وأشبهنا عَمورَةَ».
إسرائيل والمسيح
30 فماذا نقولُ؟ نَقولُ إنّ الأُممَ الذين ما سَعَوْا إلى البِرّ تَبَــرّروا ولكِنْ بالإيمانِ، 31 أمّا بَنو إِسرائيلَ الذينَ سعَوا إلى شريعةٍ غايَتُها البِرّ فَشِلوا في بُلوغِ غايَةِ الشريعةِ. 32 ولِماذا؟ لأنّهُم سَعَوا إلى هذا البِرّ بالأعمالِ التي تَفرِضُها الشريعةُ لا بالإيمانِ، فصَدَموا حَجَرَ العَثرةِ، 33 كما يقولُ الكِتابُ: «ها أنا أضعُ في صِهيونَ حجَرَ عَثرَةٍ في طريقِ الشّعبِ وصَخرَةَ سُقوطٍ، فمَنْ آمَنَ بِه لا يَخيب».