Ŋejmeth ŋǝthi-ŋi ɽeenye Yǝcu-ŋw.
(Mɔrgus 14:1-2Luuga 22:1-2Yuhanna 11:45-53)
1 Mǝ Yǝcu ṯimmasi ta@liima ṯǝthi ŋiɽaŋal ŋɔ tatap, nɔŋwɔccǝ ṯalaamiiza ṯuuŋwun-ŋwɔ, 2 “Ŋaaŋa lilŋithi rac mǝ ŋwaamin ŋwuɽǝn ere, e-ta a @iid wǝthi Fis-ha iila, ǝri mithǝ Tɔɔrɔ ṯǝthi Kwizigwunǝŋ ethi ɽeenye ki-ŋwuuɽi-lǝ ŋwɔɽɔmɔthalɔ.” 3 E-ta nǝ rɔ-asa rǝthi kahana-ŋǝ lishiyuukh-li raaythi dɔŋw ki-siraaya-la kwǝthi Gayaafa kwir Rǝ-iis Rɔppa rǝthi kahana. 4 Nǝr naŋni raay-lɔ rǝthi-ri mithǝ Yǝcu-ŋw ŋejmethi ethi ɽeenye. 5 Nǝraarɔŋw, “ŋiti ŋɔvthanna mac ethi mithǝ ki-@iiḏ-nǝ, nǝ lizi lǝnyji diiɽǝthǝ naana ŋǝryǝ-ŋi.”
Yǝcu mǝr-gwɔ ɔratha Beiṯ-@aniya.
(Mɔrgus 14:3-9Yuhanna 12:1-8)
6 Nǝ Yǝcu naani Beiṯ-@aniya ki-dɔɔnɔ kwǝthi Sim@aan kwir tiilǝŋ. 7 Nǝ a-naanɔ-ŋw kwithna, nǝ kwaaw kwette kwappa fǝṯiilǝ kwɔdaɽiminna rɔkhaam-ri kwǝthi fithni-nǝ kwaami wǝŋ kwir ghaali. Nɔŋwsi balsi kindala luuŋwun kinaŋw nanyja-ŋgwɔ ṯerbeeza-lɔ ṯǝthi ethne. 8 Mǝ ṯalaamiiz ese ŋiɽaŋali ŋɔ ŋǝrrinǝ, nǝr urǝzi rɔgwori nǝraarɔŋw, “Kwotho kwɔgiirasa fithni-lɔ ŋgwɔ tatap? 9 Ǝŋgi fithni ŋgwɔ liṯinǝ gwuruushǝ kwuuru ǝŋgir kannaci lɔwaaya!” 10 Nǝsi Yǝcu liŋthatha ŋiɽaŋali-na bir, nɔŋwsǝccǝŋw, “A lotho lundǝŋnǝ kwayɔ ŋgwɔ? Kwǝrricǝ-nyii ŋiɽaŋali ŋisaaw beṯṯen. 11 Ŋaaŋa lǝṯi nanni lɔwaay-li ŋwaamin tatap, laakin nyiiti kwinḏi ethi nanni ŋaaŋa-li dok mac. 12 Ŋǝrrǝ-ŋwsi ŋɔ ŋǝniŋw kwɔbalsa fithni ŋgwɔ aŋna naana wiinyi ethi kette-lɔ cɔgwo-cɔgwop ŋiɽaŋal-ŋi ŋǝni ṯaanithisa. 13 Nyii kwǝccǝ-ŋǝsi-mǝ ŋwɔ rerrem, kǝzir wette nyithak wǝrgwɔ aari bǝshirǝ Inyjiilǝ wɔ ṯurmunǝ naana tatap, ǝrisi andasi ŋɔ tok ŋǝrrǝ-ŋwsi ethi-ŋi ṯiŋaayini ŋunduŋw.”
Yahuuthǝ mɔŋgwɔ ǝmmini ethi bɔɔŋwɔthi Yǝcu-ŋw.
(Mɔrgus 14:10-11Luuga 22:3-6)
14 E-ta nɔŋweele kwette kwǝthi wrii-kwuɽǝn kwǝni Yahuuthǝ Is-kharyɔɔṯii naanɔ-gwɔ rɔ-asa rǝthi kahana. 15 Nɔŋwsi uṯicǝlɔ nɔŋwsǝccǝŋw, “Aatha kwǝrnyii inḏǝthǝ mǝŋǝsi mɔlca Yǝcu-ŋwɔ?” Nǝr inḏǝthǝ fiḏḏa ṯuɽi-wrii. 16 Nǝ ki-lɔɔmɔr-la ṯǝ kila nǝ Yahuuthǝ naŋninni ṯaay-lɔ ṯǝthi-thi Yǝcu mithinni.
Yǝcu mǝr-gwɔ yee ethneya ṯalaamiiz-thi wǝthi @iiḏ wǝthi Fis-ha.
(Mɔrgus 14:12-21Luuga 22:7-14, Luuga 21-23Yuhanna 13:21-30)
17 Ki-laamin-la liŋna lǝthi @iiḏ wǝthi kajlaŋ, nǝ ṯalaamiiz iila naanɔ-gwɔ Yǝcu nǝr uṯicǝlɔ nǝrǝccǝŋw, “A kwɔnaŋna-nyji etheele ethǝgisi ŋaaŋwɔ ǝzir ethne-yi ṯaka wǝthi @iid wǝthi Fis-ha?” 18 Nɔŋwsǝccǝŋw, “Nḏir ki-mǝḏiinǝ-nǝ naanɔ-gwɔ kwɔr kwette, e-ta ǝccǝŋw, ‘Mɔ@allim kwǝccǝŋǝ-ŋwɔ, saa@ kwiinyi kwɔmǝ iila kwǝthi-gi yee Fis-ha ṯalaamiiz-thi ṯiinyi ki-dɔɔnɔ kwɔɔŋa’.” 19 Nǝsi ṯalaamiiz ǝrri ŋirga ŋandica-ŋwsi, mindaŋ nǝr daɽimatha ethneya wǝthi Fis-ha nǝr-yi aagwɔ ǝzir. 20 Mǝ kirakalɔ oro tǝ, nǝ Yǝcu-ŋǝ ṯalaamiiz-thi ṯir wrii-kwuɽǝn naanalɔ ethi ethne. 21 Nǝ kinaŋw nithnar, nǝsi Yǝcu ǝccǝŋw, “Nyii kwǝccǝ-ŋǝsi-mǝ ŋwɔ rerrem, kwǝnyii bɔɔŋwɔthi kwette daŋgal-na.” 22 Ṯaŋw nǝ ṯalaamiiz ronyine mindaŋ nǝraari ibṯǝḏi ethi uṯicǝlɔ leere-leere nǝrǝccǝŋw, “kweeleny nyii kwɔrɔ-a?” 23 Nɔŋwsi ǝŋnici nɔŋwsǝccǝŋw, “Ŋgwa kwɔratti rǝghiivǝ ruuŋwun nyii-gi ki-sohan-na, kwundǝr-ṯǝ kwǝnyii bɔɔŋwɔthi. 24 Laakin Tɔr ṯǝthi Kwizigwunǝŋ tinḏi ethi ai kaka nɔlɔɔthɔnar-gwɔ ŋǝni ŋundu, laakin ǝyǝwǝy ṯurvǝ ṯǝthi ŋgwa kwɔbɔɔŋwɔthɔ Tɔɔrɔ ṯǝthi Kwizigwunǝŋ! Ŋɔvthanna etheere ilŋitha kwɔɔrɔ ŋgwa ḏuṯ!” 25 Nǝ Yahuuthǝ ŋgwa kwɔmǝ bɔɔŋwɔthi ŋunduŋwɔ ǝccǝŋw, “Kweeleny nyii kwɔrɔ-a?” Nɔŋwɔccǝŋw, “Aŋgwɔ-pa kwandisa!”
Shǝrikǝ kwǝthi Kweeleny.
(Mɔrgus 14:22-26Luuga 22:14-201 Kɔɔr 11:23-25)
26 Nǝ kinaŋw nithnar nǝ Yǝcu dimmi rǝghiivǝ nɔŋwri aari shukran. Nɔŋwsi undǝthǝnǝ, mindaŋ nɔŋwsi inḏǝthǝ ṯalaamiiza nɔŋwsǝccǝŋw, “Mǝṯṯirsi ǝsi yee, aŋna wiinyi wir-ṯa wɔ.” 27 Mindaŋ nɔŋw dimmi tiṯiraŋi tok, nɔŋwri aari shukran mindaŋ nɔŋwsi inḏǝthǝ, nɔŋwsǝccǝŋw, “Ithirsi ŋɔ ŋaaŋa tatap; 28 ŋin ŋiinyi ŋirṯa ŋɔ ŋǝthi wa@d wǝthi Allah, ǝrŋǝsi irǝcǝlɔ luuru ethi fivrici ŋaaŋwɔsi ŋikiyaŋi kithaay. 29 Nyii kwǝccǝ-ŋǝsi mǝ ŋwɔ, ŋiti ŋǝnyjii ŋǝthi nyɔr nyǝthi @ineb kwokwony mac mindaŋ mǝ laamin iila lǝnyji-lii ŋiyaŋ ŋaaŋa-li ki Ŋeeleny-na ŋǝthi Papa kwiinyi.” 30 E-ta nǝr kette ṯilŋa mindaŋ nǝr ruu nǝreele kaayin-la wǝni zeiṯuun.
Yǝcu nandisaŋw ŋiɽiiya-ŋi ŋǝthi ṯǝvrinnǝ ṯǝthi Bɔṯrɔs.
(Mɔrgus 14:27-31Luuga 22:31-34Yuhanna 13:36-38)
31 E-ta nǝsi Yǝcu ǝccǝnw, “A lǝnyii arṯithalɔ tatap kulŋǝ ŋgɔ, kaka nɔlɔɔthɔnaɽ-gwɔ ŋaaɽɔŋw, ‘Allah winḏi ethi ɽeenye taaɽa mindaŋ mǝ yaaŋal faathalɔ faṯ’. 32 Laakin mǝnyii diiɽǝ ki-ŋiɽany-na tǝ ŋǝsi iŋnaci keereny etheele Jǝliil.” 33 Nǝ Bɔṯrɔs ǝccǝŋw, “Nyiiti kwɔŋa; artithalɔ ḏuṯ, mǝrŋǝ kinnǝ artithalɔ tatap!” 34 Nǝ Yǝcu ǝccǝ Bɔṯrɔs-ŋwɔ, “Nyii kwǝccǝŋǝ-mǝ ŋwɔ rerrem, mǝ kɔthɔgɽi ere ɔrri kinnǝ mac kulŋǝ ŋgɔ ǝnyii nyindini nyaamin-na ṯoɽol ethaarɔŋw ati kwilŋithiny mac.” 35 Nǝ Bɔṯrɔs ǝŋnici nɔŋwɔccǝŋw, “Mǝr kinnǝni ǝni ŋiɽany tok ŋeere nyindini ḏuṯ.” Nǝ lithaathɔ tatap nǝrṯǝ aarɔŋwɔ tok.
Yǝcu mɔŋgwaari kiyiiriny Jaṯsiimaanii.
(Mɔrgus 14:32-42Luuga 22:39-46)
36 Nǝ Yǝcu-ŋǝ ele ṯalaamiiz-thi ṯuuŋwun kǝzir wǝni Jatsiimaanii, e-ta nɔŋwsǝccǝŋw, “Naanir-lɔ kɔnɔŋw nyeele kinanaŋw nyii-gwɔ aara ki-yiiriny.” 37 Nɔŋw mɔlo Bɔṯrɔs-ŋwɔsi nyɔr-nyi nyiɽǝn nyǝthi zabḏi. Nǝ ṯɔgwor yena beṯṯen ṯɔrɔɔnyɔna-thi. 38 Mindaŋ nɔŋwsǝccǝŋw, “Ṯɔgwor kɔthɔ ṯiithiny-nǝ beṯ-beṯṯen ṯǝni ŋiɽany, naanirṯa-lɔ kɔnɔŋw aŋratha nyii-gi, ere nḏiri mac.” 39 Nɔŋw dɔŋgwatha-lɔ kwokwo mindaŋ nɔŋw iidi kwurǝyulu yǝyǝlɔ nɔŋwaari kiyiiriny nɔŋwaarɔŋw, “Papa kwiinyi, mǝroro mǝmkin ethi dimmǝthǝ nyuŋwɔ tiṯiraŋi kɔrɔ kithaay ṯǝthi ṯurvǝ! Laakin ŋiinyi ŋiti ŋir mac, ŋǝthi ṯɔgwor ṯɔɔŋwa ŋɔrɔ.” 40 Mɔŋwaaɽa naanɔ-gwɔ ṯalaamiiz kitha ṯir ṯoɽol nɔŋwsi kaṯṯasi limǝ nḏiri; nɔŋwɔccǝ Bɔṯrɔs-ŋwɔ, “Ŋaaŋa lir ṯoɽol a liti lǝthi ŋɔma mac ethi naanalɔ yǝy-yi laŋrathɔ nyii-gi saa@ kwɔtɔpɔt mac-a? 41 Naanir-mba yǝyǝlɔ laŋrathɔ laarɔ kiyiiriny, mindaŋ meere ǝnḏi ki-ṯɔmɔmma-na mac. Ǝṯi ṯigɽim ǝmmini rac, laakin aŋna tǝ ǝṯɔŋw ajli.” 42 Nǝ Yǝcu ele kwokwony nɔŋw aara kiyiiriny nɔŋwaarɔŋw, “Papa kwiinyi, mǝ tiṯira kɔrɔ ṯǝthi ṯurvǝ ere ǝthi ŋɔma ethi dimmini kithaay mac tǝ, e-ta nyiitǝ-pǝ ii, mindaŋ ǝrtǝ-pǝ kǝni ǝrrini kaka ŋǝthi ṯɔgwor ṯɔɔŋwa.” 43 Mɔŋw aaɽa nɔŋw kaṯṯasi ṯalaamiiza ṯimǝ nḏiri, kaka nappinasi-gwɔ ŋwaarɔ kerle-kerlec. 44 Nǝsi Yǝcu ṯayyalɔ nɔŋwaaɽi kwokwony nɔŋwaara kiyiiriny ki-taamin-la tir ṯoɽol, nɔŋwsi ṯǝ aaṯisa ŋa ŋette-ŋette ŋaarɔŋw-ŋi kiyiiriny. 45 Nɔŋwaaṯa naanɔ-gwɔ ṯalaamiiz, nɔŋwsǝccǝŋw, “A kila-ta linḏirɔ likǝṯṯi wǝŋǝ? Iisar-ṯi saa@ kwɔmǝ iila ethi-gi Tɔr ṯǝthi Kwizigwunǝŋ mithinni mindaŋ ǝri inḏǝthǝ lizi ligii ki-rii-na reeŋen. 46 Diiɽir ereele. Iisar-mba kwɔɔrɔ kwɔbɔɔŋwɔthi-nyii.”
Yǝcu mǝr-gwɔ mithǝ.
(Mɔrgus 14:43-50Luuga 22:47-53Yuhanna 18:3-12)
47 Kinaŋw nandisa-tǝ kinnǝ Yǝcu, nǝ Yahuuthǝ ɔppatha ŋgwa kwir kwette kwǝthi ṯalaamiiz ṯir wrii-kwuɽǝn dɔŋw-li lɔppa lappa yaalala-ŋwɔsi ŋwɔmbo-ŋi, kila lɔɔsasi rɔ-asa rǝthi kahana-ŋǝ lishiyuukh-li. 48 Nǝ kwɔbɔɔŋwɔthɔ ilŋithinǝ lizi @alaama wǝthi-yi mithǝ ŋunduŋw, nɔŋwsǝccǝŋw, “Ŋgwa kwǝnyii aganni ṯuunyu-thi kwundǝr-ṯǝ ŋgwa kwɔnaŋna-ŋa. Mithir!” 49 Nǝ Yahuuthǝ ǝllici Yǝcu-ŋw nda-na dodo-dodo, nɔŋwɔccǝŋw, “Yaa Mɔ@allim, a-ŋgwa kwisaawa!” E-ta nɔŋw-mǝ aaganni tuunyu-thi. 50 Nǝ Yǝcu ǝŋnici nɔŋwɔccǝŋw, “Ǝwɽi ǝrrǝsi ŋa fira-vra ŋiilathiŋa-gwɔ.” E-ta nǝr iila nǝr mithǝ Yǝcu-ŋw tetter. 51 Nǝ kwette kwǝthi kila linaanir Yǝcu-ŋǝli alla kaalala nɔŋw-ŋgi uɽuthǝthǝ kwɔwaaya kwǝthi Rǝ-iis Rɔppa rǝthi kahana kǝni dǝk. 52 Nǝ Yǝcu ǝccǝŋw, “Aaɽisa kaalala kǝll-nǝ, kila lǝṯi appi yaalala ǝri ai yaalala-yi. 53 A-ti kwilŋica mac ethaarɔŋw kwǝthi ŋɔma ethi ɔrnɔṯa Papa-ŋwɔ kwiinyi ethi ṯiŋacca nyuŋwɔ jesha kwuuru ethi wrii-kwuɽǝn-lǝ fittak kwir limeleka ethi mǝcci nyuŋwɔ-a? 54 Laakin ǝŋginyji ǝrri ŋirɔŋw, e-ta ǝŋgi-mǝ ŋiɽaŋal ŋǝthi Kiṯaab Kirllinǝlɔ ter laazim ethi rattathi kworo aŋgwɔrɔ?” 55 Ki-saa@-la-ṯǝ ŋgwa nǝ Yǝcu andaci dɔŋw kila nɔŋwsǝccǝŋw, “Ŋaaŋa liilicǝ-nyii yaalala-yi ŋwɔmɔr-ŋi tok ethi mithǝ nyuŋwɔ kaka kwɔɔɽama? Nyii kwǝṯi naanalɔ ki Heikal-na nyaamin tatap ǝṯi-nyii aari @allima, nǝ nǝrnyeere mithǝ mac. 56 Laakin ŋǝrrinǝ ŋɔ tatap ethi rattathi ŋuluuthusi lirii.” E-ta nǝ ṯalaamiiz tatap ɔrlacci ŋwɔḏoŋw nǝr avri.
Yǝcu mɔŋgwɔ rilli kiyǝnǝ yǝthi mǝjlǝs.
(Mɔrgus 14:53-65Luuga 22:54-55, Luuga 63-71Yuhanna 18:13-14, Yuhanna 19-24)
57 Nǝ kila limǝ mithǝ Yǝcu-ŋwɔ nǝrgeele ki-dɔɔnɔ kwǝthi Gayaafa, kwir Rǝ-iis Rɔppa rǝthi kahana, kǝzir waaɽathi-gwɔ mɔ@allimiin dɔŋw kwǝthi Sherii@a lishiyuukh-li. 58 Nǝ Bɔṯrɔs kwaathitha kwaathan-gi tuk, mindaŋ nɔŋw ɔppathi ki-lɔz-na lǝthi dɔɔnɔ kwǝthi Rǝ-iis Rɔppa rǝthi kahana. Nɔŋw ǝnḏi ki-lɔz-na nɔŋw naanalɔ yaavɔr-yi ethiseese ŋirṯaŋ ŋirɔ ŋinḏi ethi ǝrrini. 59 Nǝ rɔ-asa rǝthi kahana-ŋǝ lijǝwuṯ-li tatap lǝthi mǝjlǝs ṯǝccici ethi kaṯṯasi lɔṯɔjɔŋi leere ligii lǝni Yǝcu mindaŋ ǝŋgir ɽeenye, 60 laakin nǝreere ǝthi ŋɔma mac ethi kaṯṯasi leere, inḏivǝ kinnǝ lizi luuru tok, nǝr andisasa ŋunduŋw ŋiɽaŋali naana ŋir ŋǝluŋw ceg-cegi. Kwaathan tǝ nǝ lɔr ndǝn ṯamthitha keereny-gi. 61 Nǝraarɔŋw, “Kwɔr ŋgwɔ kwaarɔŋw, ‘Nyii kwǝthi ŋɔma ethi kii Heikala wǝthi Allah kithaay mindaŋ nyii acci kwokwony ki-ŋwaamin ṯoɽol nyaaṯasi’.” 62 Nǝ Rǝ-iis Rɔppa rǝthi kahana diiɽǝthǝlǝ mindaŋ nɔŋwɔccǝ Yǝcu-ŋw, “Ati kwǝthi lɔɽɔjɔ leere lǝthi ŋiŋaŋal ŋɔ ŋallisar-ŋǝsi naana mac-a?” 63 Laakin Yǝcu tǝ nɔŋw tǝ naani dec, mindaŋ nǝ Rǝ-iis Rɔppa rǝthi kahana ǝccǝŋw, “Yiriny-yi yǝthi Allah wɔmiithɔ, nyii kwɔŋa uṯicǝlɔ ethisi andasi ŋir rerrem, a kwir Kwɔrɔstɔ kwir Ṯɔr ṯǝthi Allah-a?” 64 Nǝ Yǝcu ǝŋnici nɔŋwɔccǝŋw, “Ŋimǝsi aami andasiŋw. Laakin nyii kwɔŋǝsi andaci tatap, ki-lɔɔmɔr-la ṯǝ kɔlɔ nǝ kila linḏi ethiila, ese Tɔɔrɔ ṯǝthi Kwizigwunǝŋ tinaanalɔ ki-thii ṯǝthi Allah wǝthi ŋɔma, tinḏi ethaaɽa ŋwebleth-ŋina ŋwɔthi leere.” 65 Nǝ Rǝ-iis Rɔppa rǝthi kahana diraŋ yireth-na yuuŋwun nɔŋwaarɔŋw, “Kwɔmǝ ǝllinǝthǝ Allah naana! A kwotho kwǝr nanŋi shahaaḏa-lɔ kwokwony kweere! A limǝ neŋne ṯǝllinǝ ṯuuŋwun ki-rogɽo! 66 Fikir kwaalɔ kwǝni ǝyǝ?” Nǝrǝŋnici nǝrǝccǝŋw, “Kwir kaṯṯi laazim ŋwai.” 67 Nǝr ɔnyatha kiyǝnǝ, nǝr ippi; nǝ lithaathɔ nǝr ippi yerge-yi, 68 nǝrǝccǝŋw, “Andica-nyji Kwɔrɔstɔ ŋiɽiiya-ŋi! Ǝyǝ kwɔrɔ kwippithi-ŋǝ?”
Bɔṯrɔs mɔŋgwɔ ǝvrinni Yǝcu-ŋwɔ.
(Mɔrgus 14:66-72Luuga 22:56-62Yuhanna 18:15-18, Yuhanna 25-27)
69 Nǝ Bɔṯrɔs ǝni kwɔnaanalɔ par ki-lɔz-na, nǝ khaḏaam kette kir tiira kǝthi Rǝ-iis Rɔppa rǝthi kahana iila nɔŋwɔccǝŋw, “Ŋa tok, a kwɔnaanɔ Yǝcu-gi kwǝthi Jǝliil-ŋw.” 70 Laakin nɔŋw ǝvrinni kiyǝnǝ yeeŋen tatap. Nɔŋw ǝŋnici nɔŋwɔccǝŋw, “Ŋiti ŋilŋithi-nyji mac ŋa ŋandisa-ŋasi.” 71 Nɔŋw ruu nɔŋweele kǝgwur wǝthi lɔz. Naaɽi nǝ khaḏaam kithaathɔ kir tiira ese ŋunduŋw mindaŋ nɔŋwɔccǝ lizi linaanɔ kinaŋw ŋwɔ, “Kwɔnaanir Yǝcu-gi kwǝthi Naasira-ŋw tok.” 72 Naaɽi nǝ Bɔṯrɔs ǝvrinni kwokwony nɔŋwaarɔŋw, “Nyii kwǝricǝ-ŋǝsi haalifa ŋisǝccǝŋw nyiiti kwilŋithi kwɔɔrɔ ŋgwɔ mac!” 73 Kwaathan kwokwo nǝ lizi lirlɔ kinaŋw iila naanɔ-gwɔ Bɔtrɔs, nǝrǝccǝŋw, “A kwiri-mi kweeŋen rerrem. Kaka naaɽinna-gwɔ kandisa kɔɔŋa kandisa keeŋen!” 74 Nǝ Bɔṯrɔs aarɔŋw, “Nyii kwǝricǝ-ŋǝsi haalifa nyii kwandisa rerrem! Ethi-nyii Allah inḏǝthǝ jiizǝ minyjeere andasi ŋir rerrem mac! Nyii kwiti kwilŋithi kwɔɔrɔ ŋgwɔ ḏuṯ!” Ŋwɔṯaŋw nǝ kɔthɔgɽi ɔrranni tɔc. 75 Nǝ Bɔṯrɔs ṯiŋaayini ŋiɽaŋali ŋǝthi Yǝcu nǝccǝ-ŋgwɔŋw, “Mǝ kɔthɔgɽi ere ǝrri kinnǝni mac, ǝnyii ǝvrinni nyaamin-na ṯoɽol aarɔŋw kwiti kwilŋithiny mac.” Nɔŋw ruu nɔŋweele nɔŋw aarii beṯṯen.
محاولة قتل يسوع
(مرقس 14‏:1‏-2، لوقا 22‏:1‏-2، يوحنا 11‏:45‏-53)
1 ولمّا أتمّ يَسوعُ هذا الكلامَ كُلّهُ، قالَ لِتلاميذِهِ: 2 «تَعرِفون أنّ الفِصحَ يَقَعُ بَعدَ يَومينِ، وفيهِ يُسلّمُ اَبنُ الإنسانِ ليُصلَبَ».
3 واَجتَمَعَ في ذلِكَ الحينِ رُؤساءُ الكهَنةِ وشُيوخُ الشّعبِ في دارِ قيافا رَئيسِ الكَهنَةِ، 4 وتَشاوروا ليُمسِكوا يَسوعَ بحيلَةٍ ويقتُلوهُ. 5 ولكنّهُم قالوا: «لا نفعَلُ هذا في العيدِ، لِئلاّ يَحدُثَ اَضطِرابٌ في الشّعبِ».
امرأة تسكب الطيب على يسوع
(مرقس 14‏:3‏-9، يوحنا 12‏:1‏-8)
6 وبَينَما يَسوعُ في بَيتَ عَنْيا عِندَ سِمْعانَ الأبرصِ، 7 دَنَتْ مِنهُ اَمرأةٌ تَحمِلُ قارورةَ طِيبٍ غالي الثّمَنِ، فسكَبَتهُ على رأسِهِ وهوَ يَتناولُ الطعامَ. 8 فلمّا رأى التّلاميذُ ما عمِلَتْ، اَستاؤُوا وقالوا: «ما هذا الإسرافُ؟ 9 كانَ يُمكِنُ أنْ يُباعَ غالِيًا، ويُوزّعَ ثَمنُهُ على الفُقَراءِ!» 10 فعَرفَ يَسوعُ وقالَ لهُم: «لِماذا تُزعِجونَ هذِهِ المَرأةَ؟ فهيَ عَمِلَتْ لي عَملاً صالِحًا. 11 فالفُقراءُ عِندَكُم في كُلّ حينٍ، وأمّا أنا فلا أكونُ في كُلّ حينٍ عِندَكُم. 12 وإذا كانَت سكبَتْ هذا الطّيبَ على جَسدي، فَلِتُهَيّئَهُ للدَفْنِ. 13 الحقّ أقولُ لكُم: أينَما تُعلَنُ هذِهِ البِشارةُ في العالَمِ كُلّهِ، يُحدّثُ أيضًا بعمَلِها هذا، إحياءً لِذكرِها».
خيانة يهوذا
(مرقس 14‏:10‏-11، لوقا 22‏:3‏-6)
14 وفي ذلِكَ الوقتِ ذَهبَ أحدُ التّلاميذِ الاثنَي عشَرَ، وهوَ يهوذا الملقّبُ بالإسْخَريوطِيّ، إلى رُؤساءِ الكهَنَةِ 15 وقالَ لهُم: «ماذا تُعطوني لأُسَلّمَ إلَيكُم يَسوعَ؟» فوَعدوهُ بثلاثينَ مِنَ الفِضّةِ. 16 وأخَذَ يَهوذا مِنْ تِلكَ السّاعةِ يترَقّبُ الفُرصةَ ليُسَلّمَ يَسوعَ.
عشاء الفصح مع التلاميذ
(مرقس 14‏:12‏-21، لوقا 22‏:7‏-23، يوحنا 13‏:21‏-30)
17 وفي أوّلِ يومٍ من عِيدِ الفَطير، جاءَ التّلاميذُ إلى يَسوعَ وقالوا لَه: «أينَ تُريدُ أنْ نُهيّئَ لكَ عشاءَ الفِصحِ؟» 18 فأجابَهُم: «إذهَبوا إلى فُلانٍ في المدينةِ وقولوا لَه: يقولُ المُعلّمُ: جاءَتْ ساعَتي، وسأتناوَلُ عَشاءَ الفِصحِ في بَيتِكَ معَ تلاميذي». 19 فعَمِلَ التّلاميذُ ما أمرَهُم بِه يَسوعُ وهيّأوا عَشاءَ الفِصحِ.
20 وفي المَساءِ، جلَسَ يَسوعُ لِلطّعامِ معَ تلاميذِهِ الاثني عشَرَ. 21 وبَينَما هُمْ يأكُلونَ، قالَ يَسوعُ: «الحقّ أقولُ لكُم: واحدٌ مِنكُم سيُسلّمُني». 22 فحَزِنَ التّلاميذُ كثيرًا وأخَذوا يسألونَهُ، واحدًا واحدًا: «هل أنا هوَ، يا سيّدُ؟» 23 فأجابَهُم: «مَنْ يَغمِسُ خُبزَهُ في الصّحنِ معي هوَ الّذي سَيُسلِمُني. 24 فاَبنُ الإنسانِ سيَموتُ كما جاءَ عَنهُ في الكِتابِ، ولكِنّ الويلَ لمن يُسلّمُ اَبنَ الإنسانِ! كانَ خيرًا لَه أنْ لا يُولدَ». 25 فسألَهُ يَهوذا الّذي سيُسلِمُهُ: «هل أنا هوَ، يا مُعَلّمُ؟» فأجابَهُ يَسوعُ: «أنتَ قُلتَ».
عشاء الرب
(مرقس 14‏:22‏-26، لوقا 22‏:15‏-20، كورنثوس الأولى 11‏:23‏-25)
26 وبَينَما هُم يأكُلونَ، أخذَ يَسوعُ خُبزًا وبارَكَ وكَسّرَهُ وناوَلَ تلاميذَهُ وقالَ: «خُذوا كُلوا، هذا هوَ جَسَدي». 27 وأخَذَ كأسًا وشكَرَ وناوَلَهُم وقالَ: «إشرَبوا مِنها كُلّكُم. 28 هذا هوَ دَمي، دمُ العَهدِ الّذي يُسفَكُ مِنْ أجلِ أُناسٍ كثيرينَ. لِغُفرانِ الخطايا. 29 أقولُ لكُم: لا أشرَبُ بَعدَ اليومِ مِنْ عَصيرِ الكَرمةِ هذا، حتى يَجيءَ يومٌ فيهِ أشرَبُهُ مَعكُم جَديدًا في مَلكوتِ أبي».
30 ثُمّ سبّحوا وخَرَجوا إلى جبَلِ الزّيْتونِ.
يسوع ينبئ بإنكار بطرس
(مرقس 14‏:27‏-31، لوقا 22‏:31‏-34، يوحنا 13‏:36‏-38)
31 وقالَ لهُم يَسوعُ: «في هذِهِ اللَيلَةِ ستَترُكوني كُلّكُم، فالكِتابُ يَقولُ: سَأضرِبُ الرّاعيَ، فتَتَبدّدُ خِرافُ القَطيعِ. 32 ولكِنْ بَعدَ قيامَتي مِنْ بَينِ الأمواتِ أسبُقُكُم إلى الجليلِ». 33 فقالَ بُطرُسُ: «لَو تَركوكَ كُلّهُم، فأنا لن أترُكَكَ». 34 فقالَ لَه يَسوعُ: «الحقّ أقولُ لكَ: في هذِهِ اللّيلَةِ، قَبلَ أن يَصيحَ الدّيكُ، تُنكِرُني ثلاثَ مرّاتٍ». 35 فأجابَهُ بُطرُسُ: «لا أُنكِرُكَ وإنْ كانَ علَيّ أن أموتَ معَكَ». وهكذا قالَ التّلاميذُ كُلّهُم.
يسوع يصلّي في جتسماني
(مرقس 14‏:32‏-42، لوقا 22‏:39‏-46)
36 ثُمّ جاءَ يَسوعُ معَ تلاميذِهِ إلى موضِعٍ اَسمُهُ جَتْسِماني، فقالَ لهُم: «أُقعُدوا هُنا، حتّى أذهَبَ وأُصلّيَ هُناكَ». 37 وأخَذَ مَعهُ بُطرُسَ واَبنيْ زَبَدي، وبَدأَ يَشعُرُ بالحُزنِ والكآبَةِ. 38 فقالَ لهُم: «نفسي حَزينَةٌ حتّى الموتِ. اَنتَظِروا هُنا واَسهَروا مَعي».
39 واَبتَعَدَ عنهُم قَليلاً واَرتَمى على وجهِهِ وصلّى فَقالَ: «إنْ أمكَنَ يا أبي، فلْتَعبُرْ عنّي هذِهِ الكأسُ. ولكن لا كما أنا أُريدُ، بل كما أنتَ تُريدُ».
40 ورجَعَ إلى التّلاميذِ فوجَدَهُم نِيامًا، فقالَ لبُطرُسَ: «أهكذا لا تَقدِرونَ أنْ تَسهَروا مَعي ساعةً واحدةً؟ 41 إسهَروا وصلّوا لِئلاّ تَقَعُوا في التّجرِبَةِ. الرّوحُ راغِبةٌ، ولكنّ الجسَدَ ضَعيفٌ».
42 واَبتَعدَ ثانيةً وصلّى، فقالَ: «يا أبي، إذا كانَ لا يُمكِنُ أنْ تَعبُرَ عنّي هذِهِ الكأسُ، إلاّ أنْ أشرَبَها، فلْتكُنْ مَشيئتُكَ». 43 ثُمّ رجَعَ فوَجَدَهُم نِيامًا، لأنّ النّعاسَ أثقَلَ جُفونَهُم.
44 فتَركَهُم وعادَ إلى الصّلاةِ مرّةً ثالِثةً، فردّدَ الكلامَ نفسَهُ. 45 ثُمّ رجَعَ إلى التّلاميذِ وقالَ لهُم: «أنِيامٌ بَعدُ ومُستَريحونَ؟ جاءَتِ السّاعَةُ الّتي فيها يُسلّمُ ابنُ الإنسان إلى أيدي الخاطِئينَ. 46 قوموا نَنصرِفُ! اَقترَبَ الّذي يُسَلّمُني».
القبض على يسوع
(مرقس 14‏:43‏-50، لوقا 22‏:47‏-53، يوحنا 18‏:3‏-12)
47 وبَينَما يَسوعُ يتكَلّمُ وصَلَ يَهوذا، أحدُ التّلاميذِ الاثنَي عشَرَ، على رأسِ عِصابةٍ كبيرةٍ تَحمِلُ السُيوفَ والعِصِيّ، أرسلَها رُؤساءُ الكَهنَةِ وشُيوخُ الشّعبِ.
48 وكانَ الّذي أسلَمَهُ أعطاهُم عَلامَةً، قالَ: «هوَ الّذي أُقبّلُهُ، فأمسِكوهُ!» 49 ودَنا يَهوذا في الحالِ إلى يَسوعَ وقالَ لَه: «السّلامُ علَيكَ، يا مُعَلّمُ!» وقَبّلَهُ. 50 فقالَ لَه يَسوعُ: «اَفعَلْ ما جِئتَ لَه. يا صاحِبي!» فتَقدّموا وألقَوا علَيهِ الأيدي وأمْسكوهُ. 51 ومَدّ واحدٌ مِنْ رِفاقِ يَسوعَ يدَهُ إلى سَيفِهِ واَستلّهُ وضرَبَ خادِمَ رئيسِ الكَهنَةِ، فقَطَعَ أُذُنَهُ. 52 فقالَ لَه يَسوعُ: «رُدّ سيفَكَ إلى مكانِهِ. فمَنْ يأخُذْ بالسّيفِ، بالسّيفِ يَهلِكُ. 53 أتظُنّ أنّي لا أقدِرُ أنْ أطلُبَ إلى أبي، فيُرسِل لي في الحالِ أكثَرَ مِنْ اَثنَي عشَرَ جَيشًا مِنَ المَلائِكَةِ؟ 54 ولكِنْ كيفَ تتِمّ الكُتبُ المقدّسةُ التي تَقولُ إنّ هذا ما يَجبُ أنْ يَحدُثَ؟»
55 وقالَ يَسوعُ لِلجُموعِ: «أعَلى لِصّ خَرَجتُم بسُيوفٍ وعِصِيّ لتأخُذوني؟ كُنتُ كُلّ يومٍ أجلِسُ مَعكُم في الهَيكَلِ أعَلّمُ، فَما أخذتُموني. 56 ولكِنْ حدَثَ هذا كُلّهُ لِتَتِمّ كُتبُ الأنبياءِ». فتَركَهُ التّلاميذُ كُلّهُم وهرَبوا.
يسوع في مجلس اليهود
(مرقس 14‏:53‏-65، لوقا 22‏:54‏-55‏،لوقا 63‏-71، يوحنا 18‏:13‏-14‏،يوحنا 19‏-24)
57 فالّذينَ أمسكوا يَسوعَ أخَذوهُ إلى قَيافا رَئيسِ الكَهنَةِ، وكانَ مُعَلّمو الشّريعةِ والشّيوخُ مُجتَمِعينَ عِندَهُ. 58 وتَبِعَه بُطرُسُ عَنْ بُعدٍ إلى دارِ رَئيسِ الكَهنَةِ. فدخَلَ وقَعدَ معَ الحَرَسِ ليرى النِهايةَ.
59 وكانَ رُؤساءُ الكَهنَةِ وجميعُ أعضاءِ المَجلِسِ يَطلُبونَ شَهادةَ زُورٍ على يَسوعَ ليَقتُلوهُ، 60 فما وجَدوا، معَ أنّ كثيرًا مِنْ شهودِ الزّورِ تَقدّموا بشَهاداتِهِم. ثُمّ قامَ شاهدان 61 وقالا: «هذا الرّجُلُ قالَ: أقدِرُ أنْ أهدِمَ هَيكَلَ اللهِ وأبنِيَهُ في ثلاثةِ أيّامٍ». 62 فقامَ رئيسُ الكَهنَةِ وقالَ ليَسوعَ: «أما تُجيبُ بِشيءٍ؟ ما هذا الّذي يَشهَدانِ بِه علَيكَ؟» 63 فظَلّ يَسوعُ ساكِتًا. فقالَ لَه رَئيسُ الكَهنَةِ: «أستَحلِفُكَ باللهِ الحيّ أنْ تَقولَ لنا: هَل أنتَ المَسيحُ اَبنُ اللهِ؟» 64 فأجابَ يَسوعُ: «أنتَ قُلتَ. وأنا أقولُ لكُم: سترَوْنَ بَعدَ اليومِ اَبنَ الإنسانِ جالِسًا عَنْ يَمينِ اللهِ القَديرِ وآتيًا على سَحابِ السّماءِ!» 65 فشَقّ رَئيسُ الكَهنَةِ ثيابَهُ وقالَ: «تجديفٌ! أنَحتاجُ بَعدُ إلى شُهودٍ؟ ها أنتُم سَمِعتُم تَجديفَهُ. 66 فما رأيُكُم؟» فأجابوهُ: «يَسْتَوجِبُ الموتَ!»
67 فبَصَقوا في وَجهِ يَسوعَ ولطَموهُ، ومِنهُم مَنْ لكَمَهُ 68 وقالوا: «تَنبّأْ لنا، أيّها المَسيحُ، مَنْ ضَربَكَ!»
بطرس ينكر يسوع
(مرقس 14‏:66‏-72، لوقا 22‏:56‏-62، يوحنا 18‏:15‏-18‏،يوحنا 25‏-27)
69 وكانَ بُطرُسُ قاعِدًا في ساحَةِ الدّارِ، فدنَتْ إلَيهِ جاريَةٌ وقالَت: «أنتَ أيضًا كُنتَ معَ يَسوعَ الجليلّي!» 70 فأنكَرَ أمامَ جميعِ الحاضرينَ، قالَ: «لا أفهَمُ ما تَقولينَ». 71 وخرَجَ إلى مَدخَلِ السّاحةِ، فَرأتهُ جاريةٌ أخرى. فقالَت لِمَن كانوا هُناكَ: «هذا الرّجُلُ كانَ معَ يَسوعَ النّاصريّ!» 72 فأنكَرَ بُطرُسُ ثانيةً وحلَفَ، قالَ: «لا أعرِفُ هذا الرّجُلَ!» 73 وبَعدَ قَليلٍ جاءَ الحاضِرونَ وقالوا لِبُطرُسَ: «لا شَكّ أنّكَ أنتَ أيضًا واحدٌ مِنهُم، فلَهْجتُكَ تَدُلّ علَيكَ!» 74 فأخذَ يَلعَنُ ويحلِفُ: «أنا لا أعرِفُ هذا الرّجُلَ». فصاحَ الدّيكُ في الحالِ، 75 فتذكّرَ بُطرُسُ قَولَ يَسوعَ: «قَبلَ أنْ يَصيحَ الدّيكُ تُنكِرُني ثلاثَ مرّاتٍ». فخرَجَ وبكى بُكاءً مُرّا.