Ṯǝmminǝ ṯir min-min.
WhatsApp Image 2024-05-23 at 12.36.41
1 Ṯǝmminǝ ṯindǝr-ṯǝ ṯǝṯi ruusi ṯǝkkizǝ ṯǝri kizǝ rerrem, nǝ ǝṯɔŋw firllasi nyuŋwsi-lǝ ethaarɔŋw, kwomne kwiti kwǝṯi iijini mac, kwundǝr-ṯǝ kwir rerrem. 2 Nǝṯǝ ṯǝmminǝ oro ṯǝvrinyjǝ lizi lǝthi kerreny-ŋwɔ mindaŋ na-li Allah aamina. 3 Nǝ ṯǝmminǝ-thi nǝr elŋe ethaarɔŋw ṯurmun ṯigiṯṯina ŋiɽaŋal-ŋi ŋǝthi Allah, ŋgwa kwiijinǝ kwǝni kwɔdaɽiminna kwomne-gi kwiti kwǝṯi iijini mac.
4 Ṯǝmminǝ-thi nǝ Haabiil keṯṯice Allah kiraama kithǝmthi kiraama-la kǝthi Gaayiin. Nǝ ṯǝmminǝ-thi nɔŋw ǝgini yiriny yisaaw kaka kwizi kwirllalɔ. Kaka nǝmminicǝ-gwɔ Allah haḏaaya wuuŋwun. Nǝ ŋiɽaŋal-ŋi ŋǝthi ṯǝmminǝ ṯuuŋwun nɔŋwtǝni kwandindisa kinnǝni kirem, nǝ ŋundu-tǝ kwɔmǝ ai. 5 Ṯǝmminǝ-thi nǝ Allah dimmǝ Akhnuukh-ŋwɔ mindaŋ nɔŋweere ai mac nǝ nɔŋweere inḏini mac, kaka mǝgwɔ Allah dimmǝ. Nǝ kiṯaab aarɔŋw, niti nidimminǝ Akhnuukh kinnǝni mac, nɔŋwɔni kwǝmǝ Allah-na. 6 Kwiti kweere mac kwǝthi ŋɔma ethi ǝmi Allah-na kwiira ṯǝmminǝ-nǝ. Kaka mǝ kweere nyithak iila naanɔ-gwɔ Allah tǝ, laazim ŋwɔthi ṯǝmminǝ ethaarɔŋw Allah wɔ wɔnaani, nǝ ǝṯɔnwsi inḏǝthǝ ɔjra kila lǝṯi naŋni ŋunduŋw-lɔ. 7 Nǝ ṯǝmminǝ oro ṯuduŋgwǝcǝ Nuuh-ŋwɔ ethi niŋnaci Allah naalɔ-ŋgwɔ kwomne-gi ŋgwa kwinḏi ethiila kwiti kwǝṯi iijini mac. Mindaŋ nɔŋw niŋnithici Allah, e-ta nɔŋw daɽimatha mɔrkǝbǝ kwumǝ kilǝthi ŋunduŋwsi dɔɔnɔ-ŋgana kwuuŋwun. Nǝrṯoroŋw mindaŋ nǝ ṯurmun kettine kaṯṯi, mindaŋ nǝ Nuuh aavi ŋirllalɔ ṯǝmminǝ-thi naanɔ-gwɔ Allah.
8 Nǝ ṯǝmminǝ oro ṯuduŋgwǝcǝ Ibraahiim-ŋwɔ ethi niŋnithici Allah kinaŋw nɔrnɔṯɔŋw ethi ruu etheele ki-bǝlǝḏ kwǝccǝŋw-ŋgi wa@ḏa. Nɔŋw ɔrlacci bǝlǝḏǝ kwuuŋwun ŋwɔdoŋw, nɔŋwteele nyithak kwiti kwilŋica ǝzir mac wiilathɔ-ŋgwɔ. 9 Ṯǝmminǝ-thi nɔŋw nanni kaka kwɔthimthina ki-bǝlǝḏ-nǝ ŋgwa kwǝccǝ-gi Allah ŋunduŋw wa@ḏa. Nɔŋw nanni ki-yeeme-na, kaka-ṯǝ ŋa ŋimǝsi Is-haaŋ-ŋǝ Ya@guub-gi ǝrri, kaka nǝnir-gwɔṯǝ limǝ aavi wa@ḏa wa wette-wette naanɔ-gwɔ Allah. 10 Kaka nǝkkicǝ-gwɔ Ibraahiim mǝḏiinv kizǝn ŋgwa kwugwuurucǝ Allah rɔgwagiza nǝ kwaccaŋw ki-rɔgwagiza-la rǝṯi nannatha dok-dok. 11 Ṯǝmminǝ-thi nǝ Saara ǝthi ŋɔma etheethe niṯamthathɔŋw-va kinnǝni tok keereny ŋimǝyǝŋ-ŋi. Kaka nǝmminǝ-gwɔ Allah ethaarɔŋw winḏi ethi ṯimmasi wa@ḏa kworo wuuŋwun. 12 Nɔŋw elŋe nyɔɔrɔ nyittǝzir naanɔ-gwɔ kwɔr kwɔmǝ ǝdithici ŋiɽany, nyuuru nyir kaka rɔɔrɔm rǝthi leere, nǝ nyittǝzir nyaaɽinna ramla rǝṯi naani bahara kǝni.
13 Nǝ ṯǝmminǝ-thi nǝ lizi kɔlɔ tatap ai. Nǝreere kaṯṯasi kwomne mac ŋgwa kwǝccǝsi-gi Allah wa@ḏa, laakin nǝreese kwomne-ŋgwa kinǝŋgwu tuk mindaŋ nǝr aalanni, na nǝr elŋece rogɽo reeŋen ethaarɔŋw nyiiŋǝ lirta lithimthina liirǝrǝlɔ domony kɔnɔŋw kwurǝyulu. 14 Lizi lǝṯi andindasi-ṯǝŋw, nǝr elŋethine-lɔ por-por linaŋna bǝlǝḏǝ-lɔ kwǝthi rogɽo reeŋen. 15 Ǝŋgir aari fǝkirǝ ŋiɽaŋal-ŋi ŋǝthi wurǝyu wa wumǝr ṯayyalɔ, ǝŋgir-ṯǝ kaṯṯasi ṯaay rac ethaaɽi. 16 Laakin ki-lɔɔbi lǝthisi-li ǝrri ŋɔ tǝ, nǝrǝthi sɔɔrɔma kwǝthi bǝlǝḏ kwɔvthanna kwuthǝmthi kwǝthi ki-leere-naŋw. Ŋwɔṯaŋw nǝ ṯɔrony ere mithǝ Allah mac kaka mǝr-gwɔ ruusi ŋunduŋw Allah weeŋen, kaka mɔŋwsi-gwɔ daɽimaci mǝḏiinǝ kwette.
17 Nǝ ṯǝmminǝ oro ṯuduŋgwǝcǝ, Ibraahiim-ŋwɔ kinaŋw mǝr ṯǝcci, nɔŋw inḏǝṯhǝ Allah Is-haag-ŋwɔ kaka kiraama, nǝ Ibraahiim oro kwette rac kwǝccǝ Allah wa@ḏa, laakin nɔŋw tǝ ǝmmini ethi kette tɔɔrɔ tuuŋwun tɔtɔpɔt ethoro kiraama. 18 Nǝ Allah ǝccǝŋw, “Is-haag-ŋgi a ǝthi ŋwɔɔla ŋwa ŋwɔccǝŋǝ-ŋi wa@ḏa.” 19 Nǝ Ibraahiim ǝmmini elhaarɔŋw Allah wǝthi ŋɔma ethi dindǝ lizi ki-ŋiɽany-na, ŋwɔṯaŋw mindaŋ nɔŋw-mǝ diiɽica Is-haag-ŋwɔ ki-ŋiɽany-na, ŋir mǝthǝl. 20 Ṯǝmminǝ-thi nǝ Is-haag andaci Ya@guub-ŋwɔsi @iisɔ-gi ŋiɽaŋali ŋǝthi barka kwinḏisi ethisi iilicǝ. 21 Nǝ ṯǝmminǝ oro ṯuduŋgwǝcǝ Ya@guub-ŋwɔ kinaŋw naadithi-ŋgwɔ ethi ai, nɔŋwɔccǝ nyɔɔrɔ nyǝthi Yuusuf baarika. Nɔŋw ṯɔgdannila ṯɔɔthi mindaŋ nɔŋw kwocce Allah-lɔ. 22 Nǝ ṯǝmminǝ oro ṯuduŋgwǝcǝ Yuusuf-ŋwɔ kinaŋw mɔŋw aadithi ethi ai, nɔŋw andasi ŋiɽaŋali ŋinḏi-ŋi kwelle kwǝthi Israa-iil ethi ruuthǝ Mɔsir-na, mindaŋ nɔŋwsi ṯayici niizaamalɔ kwǝthi aanatha aŋna wuuŋwun.
23 Nǝ ṯǝmminǝ oro ṯuduŋgwǝcǝ ṯǝrnyin ṯǝthi Muusǝ-ŋǝ lǝnyin-gi ethi lucci ŋunduŋw kinaŋw mɔŋworo yǝwǝ ṯoɽol yilŋithir-yi. Kaka niisar-gwɔ tɔɔrɔ ṯisaaw ŋisanna, mindaŋ nǝreere ṯeenye waamira wǝthi mǝlik mac. 24 Nǝ ṯǝmminǝ oro ṯuduŋgwǝcǝ Muusǝ-ŋw kinaŋw mɔŋw peŋe, nɔŋw derne ethoro tɔr ṯǝthi tɔr tir tiira tǝthi Fir@awn. 25 Nɔŋw ǝmmini ethi inḏa ṯurvǝ lizi-li lǝthi Allah ki-lɔɔbi lǝthi-li nyeŋlena ṯinyiŋla-thina ṯǝthi ŋikiya. 26 Nɔŋw ruusi ṯurvǝ ṯǝthi fǝthiyǝ kwǝni Kwɔrɔstɔ kwɔvthanna beṯṯen ethi ŋɔrṯɔla tatap ŋǝthi Mɔsir-ŋwɔ, kaka niccasa-ŋgwɔ ɔjra kithaay winḏi ethiila. 27 Nǝ ṯǝmminǝ oro ṯuduŋgwǝcǝ Muusǝ-ŋwɔ ethi ṯayya Mɔsir-ŋwɔlɔ kwiti kwithiinya urǝziŋw ṯɔgwori kwǝthi mǝlik mac. Nɔŋwɔni kwɔgwɔrmɔṯanna kaka niisa-ŋgwɔ Allah witi wǝṯi iijini mac, mindaŋ nɔŋw derne ḏuṯ ethaaɽi. 28 Nǝ ṯǝmminǝ oro ṯuduŋgwǝcǝ ŋunduŋw ethi daɽimatha Fis-ha, mindaŋ nɔŋw ree ŋwɔbaaba ŋin-ŋi, mindaŋ nǝ meleka kwǝthi ŋiɽany ere ɽeenye nyɔɔrɔ nyir ŋwɔɽa mac nyǝthi lizi lǝthi Israa-iil.
29 Nǝ ṯǝmminǝ oro ṯuduŋgwǝcǝ lizi lǝthi Israa-iil ethi dappi Bahar El-ahmar-gila kaka ǝṯireele ki-wurǝyu-lǝ wɔnḏɔ, laakin mǝ Mɔsiriyyiin ṯǝcci ethisi ǝrri ŋɔ tok tǝ, nǝsi ŋaaw ǝnyji dip. 30 Nǝ ṯǝmminǝ oro ṯuduŋgwǝcǝ ŋweṯṯeya ŋwɔthi Ariiha-ŋw nǝr irdidi kinaŋw mǝ kwelle kwǝthi Israa-iil rikkanni yaaŋwɔnɔ dɔvokwoɽɔny ǝzir-yi. 31 Nǝ ṯǝmminǝ oro ṯuduŋgwǝcǝ Raahaab-ŋwɔ kwir kwiijin etheere ai mac lizi-li kila lǝṯi uɽi yǝninǝ, kaka naalina-ŋgwɔ lizi kila lɔɔsarsi ŋejmethi.
32 Nyii kwɔtǝ andisasa ŋiɽaŋali ŋɔ keereny dɔṯṯɔk-ga? Laakin lɔɔmɔr lende linḏi ethi naani ethisi andasi ŋǝthi Jiḏ@awn, Baaraag, Shamshuun, Yafṯaah, Ḏaawḏ, nǝ Samwiil-ŋǝ liɽii-li. 33 Ṯǝmminǝ-thi nǝr ṯɔgthi Iibǝlǝḏ-li tatap mindaŋ nǝrsi ṯiinyi. Nǝrsi ǝrri ŋirllalɔ mindaŋ nǝraavi ŋgwa kwǝccǝsi-gi Allah wa@ḏa. Nǝr kwuɽubǝthǝ ruunyu rǝthi lɔsɔndaŋa, 34 nǝr iɽinyatha iigǝŋi wɔppa, nǝr kilatha ŋiɽany ŋǝthi kaalala kiiranna. Nǝr ajli, laakin nǝr-tǝ firllathala. Nǝr ferlle ki-ŋǝryǝ-nǝ tetter mindaŋ nǝr ṯiinyi jesha kwuthimthina. 35 Ṯǝmminǝ-thi nǝ laaw ǝɽinnǝ lizi leeŋen laayɔ mǝrsi-gwɔ diiɽǝ ki-ŋiɽany-na. Lithaathɔ nǝr derne ethi kǝdinnǝ ethoro hɔrr, nǝr inḏa ṯurvǝ, e-ta ethi-mǝ diiɽǝ ŋimiitha-ŋi ŋɔvthanna beṯṯen ethi ŋa-la. 36 Lithaathɔ nǝrsi ǝrrǝlɔŋw nǝrsi inḏǝthǝ jǝlḏǝ, nǝ lithaathɔ nǝrsi kǝkki ŋwɔɔɽɔŋw-ŋi mindaŋ nǝrsi iili ki-sijin-nǝ. 37 Nǝrsi accathalɔ yall-yi, lithaathɔ nǝrsi undǝthǝnǝ dǝk-dǝk. Nǝrsi ɽeenye lithaathɔ yaalala-yi. Nǝr irǝrǝlɔ ŋɔwaaya liŋinna liforwǝ lǝthi yaaŋal-ŋa yiiɽɔ-yi. Nǝrsi bii ṯurvǝ lǝwɽǝrsi yǝy. 38 Nǝsi ṯurmun ere ɔvthannici ḏuṯ! Nǝr irǝrǝlɔ lɔthɔɔthɔ ki-sahraa-na, ki-yaayin-la, nǝr nanni ki-yibaŋ-na nǝ ki-ruu-nǝ tok.
39 Ŋa tatap ŋǝrrǝsi lizi kɔlɔ, nǝr-ŋi ǝgini ṯiiɽǝnǝ ṯeeŋen ṯǝmminǝ-thi! Laakin nǝreere kaṯṯasi ŋgwa mac kwǝccǝsi-gi Allah wa@ḏa, 40 kaka nigittathica-nyji-gwɔ Allah kwomne-gi kwɔvthanna beṯṯen, ŋǝniŋw liti linḏi ethoro min-min mac illi mǝr-li ɔɽɔmaṯṯi nyiiŋǝ dɔŋw tatap.
الإيمان
1 الإيمانُ هوَ الوُثوقُ بِما نَرجوهُ وتَصديقُ ما لا نَراهُ، 2 وبِه شَهِدَ اللهُ لِلقُدَماءِ.
3 بالإيمانِ نُدرِكُ أنّ اللهَ خَلَقَ الكَونَ بِكلِمَةٍ مِنهُ، فصَدَرَ ما نَراهُ مِمّا لا نَراهُ.
4 بالإيمانِ قَدّمَ هابـيلُ للهِ ذَبـيحَةً أفضَلَ مِنْ ذَبـيحةِ قايـينَ، وبالإيمانِ شَهِدَ اللهُ لَه أنّهُ مِنَ الأبرارِ عِندَما رَضِيَ بِقرابـينِهِ، وبالإيمانِ ما زالَ يتكَلّمُ بَعدَ مَوتِهِ.
5 بالإيمانِ رفَعَ اللهُ أخْنُوخَ إلَيهِ مِنْ غَيرِ أنْ يَرى المَوتَ، فما وجَدَهُ أحدٌ لأنّ اللهَ رَفعَهُ إلَيهِ. والكِتابُ شَهِدَ لَه قَبلَ رَفْعِهِ بأنّهُ أرضى اللهَ، 6 وبِغَيرِ الإِيمانِ يَستَحيلُ إرضاءُ اللهِ، لأنّ الذي يتَقَرّبُ إلى اللهِ يَجِبُ أنْ يُؤمِنَ بأنّهُ موجودٌ وأنّهُ يُكافئُ الذينَ يَطلُبونَه.
7 بالإيمانِ اَتّعَظَ نُوحٌ فبَنى فُلْكًا لِخلاصِ أهلِ بَيتِهِ عِندَما أنذَرَهُ اللهُ بِما سيَحدُثُ مِنْ أُمورٍ لا يَراها. وهكذا حكَمَ على العالَمِ وورِثَ البِرّ ثَمَرَةً للإيمانِ.
8 بالإيمانِ لبّـى إبراهيمُ دَعوَةَ اللهِ فخَرَجَ إلى بلَدٍ وعَدَهُ اللهُ بِه ميراثًا، خرَجَ وهوَ لا يَعرِفُ إلى أينَ يَذهَبُ. 9 وبالإيمانِ نَزَلَ في أرضِ الميعادِ كأنّهُ في أرضٍ غريبَةٍ، وأقامَ في الخِيامِ معَ إسحقَ ويَعقوبَ شَريكَيهِ في الوَعدِ ذاتِهِ، 10 لأنّهُ كانَ ينتَظِرُ المدينةَ الثّابِتَةَ على أُسُسٍ واللهُ مُهَندِسُها وبانيها.
11 بالإيمانِ نالَتْ سارَةُ نَفسُها القُدرَةَ على أنْ تَحبَلَ معَ أنّها عاقِرٌ جاوَزَتِ السّنّ، لأنّها اَعتَبَرَت أنّ الذي وعَدَ أمينٌ، 12 فولَدَتْ مِنْ رَجُلٍ واحدٍ قارَبَ المَوتَ نَسلاً كثيرًا مِثلَ نُجومِ السّماءِ ولا حَصرَ لَه كالرّمالِ التي على شاطِـئِ البحرِ.
13 وفي الإيمانِ ماتَ هَؤُلاءِ كُلّهُم دونَ أن يَنالوا ما وعَدَ اللهُ بِه، ولكنّهُم رَأَوهُ وحَيّوهُ عَنْ بُعدٍ. واعتَرَفوا بأنّهُم غُرَباءُ نُزَلاءُ في الأرضِ، 14 والذينَ يَقولونَ هذا القَولَ يُبَرهِنونَ أنّهُم يَطلُبونَ وطَنًا. 15 ولَو كانوا ذكَروا الوَطنَ الذي خَرَجوا مِنهُ، لكانَ لهُم فُرصَةٌ لِلعَودَةِ إلَيهِ. 16 ولكنّهُم كانوا يَشتاقونَ إلى وطَنٍ أفضَلَ مِنهُ، أي إلى الوَطَنِ السّماوِيّ. لذلِكَ لا يَستَحي اللهُ أنْ يكونَ إلهَهُم، فهوَ الذي أعَدّ لهُم مدينةً.
17 بالإيمانِ قَدّمَ إبراهيمُ اَبنَهُ الوحيدَ إسحقَ ذَبـيحةً عِندَما اَمتحَنَهُ اللهُ، قدّمَهُ وهوَ الذي أعطاهُ اللهُ الوَعدَ 18 وقالَ لَه: «بإسحقَ يكونُ لَكَ نَسلٌ». 19 واَعتقَدَ إبراهيمُ أنّ اللهَ قادِرٌ أنْ يُقيمَ الأمواتَ. لِذلِكَ عادَ إلَيهِ اَبنُهُ إسحقُ وفي هذا رَمزٌ.
20 بالإيمانِ بارَكَ إسحقُ يَعقوبَ وعيسو لِخَيراتِ المُستَقبَلِ. 21 وبالإيمانِ بارَكَ يَعقوبُ، لمّا حَضَرَهُ المَوتُ، كُلاّ مِن اَبنَي يوسُفَ وسجَدَ للهِ وهوَ مُستَنِدٌ إلى طرَفِ عَصاهُ. 22 وبالإيمانِ ذكَرَ يوسُفُ عِندَ موتِهِ خُروجَ بَني إِسرائيلَ مِنْ مِصْرَ وأوصى أين يَدفنونَ عِظامَه.
23 بالإيمانِ أخفى والِدا موسى اَبنَهُما ثَلاثةَ أشهُرٍ بَعدَ مَولِدِهِ، لأنّهُما رأيا الطّفلَ جَميلاً وما أخافَهُما أمرُ المَلِكِ. 24 بالإيمانِ رفَضَ موسى، بَعدَما كبِرَ، أنْ يُدعى اَبنًا لِبنتِ فِرعَونَ، 25 وفَضّلَ أنْ يُشارِكَ شَعبَ اللهِ في الذّلّ على التّمتّعِ الزائِلِ بِالخَطيئَةِ، 26 واَعتبَرَ عارَ المَسيحِ أغنى مِنْ كُنوزِ مِصْرَ، لأنّهُ تَطلّعَ إلى ما سيَنالُهُ مِنْ ثَوابٍ.
27 بِالإيمانِ ترَكَ موسى مِصْرَ دونَ أنْ يَخافَ مِنْ غَضَبِ المَلِكِ، وثَـبَتَ على عَزمِهِ كأنّهُ يَرى ما لا تَراهُ عَينٌ. 28 بِالإيمانِ أقامَ الفِصحَ ورَشّ الدّمَ، لِئَلاّ يَمَسّ مَلاكُ المَوتِ أيّ بِكرٍ لِبَني إِسرائيلَ.
29 بالإيمانِ عبَرَ بَنو إِسرائيلَ البحرَ الأحمَرَ كأنّهُ بَرّ، ولمّا حاوَلَ المِصْرِيّونَ عُبورَهُ غَرِقوا.
30 بِالإيمانِ سَقَطَت أسوارُ أريحا بَعدَما طافَ بِها بَنو إِسرائيلَ سَبعَةَ أيّامٍ. 31 بِالإيمانِ نَجَتْ راحابُ البَغِـيّ مِنَ الهَلاكِ معَ العُصاةِ، لأنّها رَحّبَت بِالجاسوسَينِ.
32 وماذا أقولُ بَعدُ؟ الوَقتُ يَضيقُ بـي إذا أخبَرتُ عنْ جِدعَونَ وباراقَ وشَمشونَ ويَفتاحَ وداودَ وصَموئيلَ والأنبـياءِ. 33 فهُم بِالإيمانِ أخضَعوا المَمالِكَ وأقاموا العَدلَ ونالوا ما وعَدَ بِه اللهُ وسَدّوا أفواهَ الأُسودِ 34 وأخمَدوا لَهيبَ النيرانِ ونَجَوا مِنْ حَدّ السّيفِ وتغَلّبوا على الضّعفِ وصاروا أبطالاً في الحَربِ وهزَموا جُيوشَ الغُرَباءِ، 35 واَستَعادَ نِساءٌ أمواتَهُنّ بالقِـيامَةِ. واَحتمَلَ بَعضُهُمُ التّعذيبَ ورَفَضوا النّجاةَ في سَبـيلِ القيامَةِ إلى حَياةٍ أفضَلَ، 36 وقاسى آخَرونَ الهُزءَ والجَلْدَ، بَلِ القُيودَ والسّجنَ. 37 ورُجِموا ونُشِروا وقُتِلوا بِحَدّ السّيفِ وتَشَرّدوا لابِسينَ جُلودَ الغَنَمِ والماعِزِ مَحرومينَ مَقهورينَ مَظلومينَ، 38 لا يَستَحِقّهُمُ العالَمُ، فتاهوا في البَراري والجِبالِ والمَغاوِرِ وكُهوفِ الأرضِ.
39 وما حصَلَ هَؤُلاءِ على الوَعدِ معَ أنّهُ مَشهودٌ لهُم بِالإيمانِ، 40 لأنّ اللهَ أعَدّ لنا مَصيرًا أفضَلَ مِنْ مَصيرِهِم وشاءَ أنْ لا يَصيروا كامِلينَ إلاّ مَعَنا.