aza 9
buuluz muŋw pini bulur ŋiɽaŋal ŋi ŋeḏi lizi leḏi izrayiil liira ṯəmna
1 ŋandizanyji ŋu ŋir rerem eḏi Kwruztu-na, nyi kwiti kwukəka ŋəluŋi mac; ṯugwor ṯinyi ṯunḏizenyi ki eḏi Ṯigɽim-na ṯirlinelu ter 2 eḏaruŋw, nyi kweṯi ronyine beṯen na eṯi nyi jiɽmini ki ṯugwor-na ṯinyi dɔk dɔk. 3 nenyi naŋni eḏaruŋw, eḏir nyi durneḏa lu mindaŋ eḏi nyi uɽuḏene lu Kwruztuŋw nana ki ŋwobi ŋweḏi lieŋgeri lir lizi linyi, 4 kla lir leḏi izrayiil, limɔ zi Allah ruzi nyor nyuŋwun, limɔ zi ruweci ŋiniṯi lu tɔk, nuŋw zi inḏeḏa ṯikitaḏa, na kuruu, na nizam kweḏi ṯikwocalu, na ŋiɽaŋali ŋuŋun ŋeṯuŋw zi ŋi kitaḏa; 5 ner orɔ leḏi papaŋa lupa, na ta Kwruztu ruḏa deŋgen-na ŋelŋe ŋi ŋeḏi ŋizigwunaŋ. eḏi Allah, wuṯemḏizi la tatap, ortani dɔk dɔk. emba.
ṯikitaḏa ṯeḏi Allah ṯiti ṯimɔ ke mac
6 na ŋiɽaŋal ŋeḏi Allah ere amɽaṯi kworɔ mac. kaka kla leni leḏi izrayiil ner ere orɔ tatap leḏi izrayiil rerem mac, 7 ner ere orɔ tatap nyor nyeḏi ibrahiim tɔk mac letaruŋw, ibrahiim kwiri papa kweri; kaka luḏinar gwu: izhaag ŋgi er eni nyor nyɔŋwa. 8 ŋeni ŋu, kla lir nyor ŋelŋe ŋi ŋeḏi ŋizigwunaŋ domony, ner ere orɔ nyor nyeḏi Allah mac, illi mer ila ṯikitaḏa ṯi eṯir eni nyor nyuŋwun rerem. 9 kaka ur gwu ŋu ŋari ŋi ṯikitaḏa: ki lomur kaka ṯa klu nyi kwaɽa, a zaara elŋe toru. 10 ner ere orɔ ṯaŋwu ṯuɽuk tɔk mac, kaka ki lomur limɔ li rifga eḏe nyuŋwuri, kwor ŋgi kwete kwir kwukwurna kweri kweni izhaag, 11 iti ilŋiiḏir gwu nyoru kinna mac, ner zi ere erri ŋere ŋizaw ya ŋiki tɔk mac, lakin eḏir ṯa orɔ ŋeḏi Allah eḏi zi ece-na, ŋiti ŋir ŋeḏi ŋɔḏɽor ŋere mac lakin ṯornuṯa ṯi ṯeḏi Allah, 12 na Allah andaci rifgaŋw, nuŋw ecaŋw: tor tir nda təkizi eŋgen kwɔkwɽeny ŋɔḏɽor. 13 kaka luḏinar gwu: yaguub nenyamɽi, lakin izuu nenyuwezi.
Allah weni wirlalu
14 ta, a kwer ari ḏa? Allah witi weṯeni wirlalu manya? wirlalu rac! 15 kaka andicaŋw gwu muuzaŋw, nuŋw ecaŋw: ŋgwa kwenyi gwu ŋimɽi yaḏa, eṯir nyi ṯa yaḏa nanuŋw gwu, na ŋgwa kwenyi gwu ṯugwor yaḏa, eṯuŋw ṯa orɔ kweṯi nyi gwu ṯugwor yaḏa. 16 ṯaŋwu, ner ere orɔ ŋeḏi ṯugwor ṯeḏi kwizi kwere mac ya ŋɔḏɽor ŋuŋun tɔk mac, lakin eṯir orɔ ŋeḏi ŋimɽi ŋeḏi Allah 17 kaka arir gwu firaawunŋw ŋwu, ŋuluḏina: nyi kwumɔŋa alla-na mindaŋ mer eze ŋuma ŋinyi duŋgwɔŋa-na, mindaŋ mer zi ilŋiiḏini yiriny yinyi ṯurmuna nana. 18 ŋwu ṯa, ŋimɽi ŋuŋun yaḏa nani gwu ŋgwa kweṯuŋw naŋni, na eṯuŋw kwuɽbeci ŋgwa ṯugwori lu kweṯuŋw naŋni.
Allah wir Kweleny kwuṯemḏelu
19 ŋa kwenyeca ŋwu: kwɔḏɔ kwunaŋna kinna eḏinḏa loma lere deŋgeri-na? na eya kwiri kweḏi ŋuma eḏi derne eḏizerri ŋeḏi ṯugwor ṯeḏi Allah? 20 a kwiri ṯaŋ, kwor kwalu, eḏi məmilḏici Allah? kwɔmne kwudaɽmina kweca kwɔrṯɔ ŋwu, a: a kwɔḏɔ kwudaɽmaḏi nyi kaka ṯaŋwu? 21 kwɔrṯɔ kwiti kweḏi zulṯa eḏi daɽmaḏa kwɔmne kullu gi kaka kwunaŋnaŋw manya? eḏi daɽmaḏa kwɔmne kwete kwizaw beṯen eḏecice kullu gi kir duŋw lutuput, na kwɔmne kwete kweḏi ŋɔḏɽor domony, a? 22 kezni na Allah, naŋnaŋw gwu keni eḏi zi ruweci ŋirŋaza lu ŋuŋun, na ŋuma lu ŋuŋun tɔk, nuŋw miḏa ṯugwori ṯindinyana ṯi nana ləlu tuk ŋiɽaŋal ŋi ŋeḏi kwɔmne kwudaɽmina, kwinḏi eḏi kiraḏa lu ŋirŋaza ŋi, 23 eḏizilŋiiḏini ŋurṯua ŋeḏi ŋiniṯ ŋuŋun, ŋiɽaŋal ŋi ŋeḏi kwɔmne kwudaɽmina, kwinḏi eḏinḏa ŋimɽya ŋuŋun, kwukitaŋw kerreny tuk eḏenḏi ki ŋiniṯ-na. 24 a kwirir kinna kla limɔŋw zi ornuṯi, liti lir leḏi yahuuḏ ṯuɽuk mac lakin lir leḏi umam tɔk. 25 kaka andicaŋw zi gwu huuza ŋgi, ŋwu:
kla liti lir linyi mac,
lenyji ruzi lizi linyi;
na ŋgwa kwiti kwamɽari mac,
enyeca: nyi kwamɽa ŋa.
26 na kezir ṯa wa, wecerzi gwu ŋwu: a liti liri linyi mac,
er zi enjici yiriny yeni nyor nyeḏi Allah wumiiḏu.
27 nezi izaya ari ŋeḏi izrayiil ŋwu: ma kinna ŋwuɽu ŋweḏi nyor nyeḏi izrayiil orɔ kaka kufurṯa kir ṯije ṯeḏi ṯujul, er ṯa uɽuḏene lu lɔkwɔ domony er kilaw. 28 kaka inḏi gwu Kweleny eḏi ṯimazi hukma kworɔ ŋuma ŋi-na, fitak. 29 kaka andizazi izaya ŋiɽya ŋi, ŋwu:
eŋgi Kweleny kweḏi litezir ere ṯaci nyuŋwuzi lola lu,
eŋgir orɔ kaka zaḏuum ŋwuzi amuura gi.
ṯiṯugwudana ṯeḏi izrayiil eḏiidi
30 ta a kwer ari ḏa? lizi lir umam, linderṯa liti leṯinaŋnini ṯofḏana mac, limafi ṯofḏana ṯəmna ṯi; 31 na izrayiil orɔ kla leṯinaŋnini ṯofḏana ŋiɽaŋal ŋi ŋeḏi kuruu, ner ere eḏi ŋuma mac eḏizerri ŋeḏi kuruu ŋga. 32 lɔḏɔ? kaka iti eṯir gwu naŋnini ṯəmna ṯi mac, lakin eṯir naŋnini ŋɔḏɽor ŋi, nezi kal ŋga ṯugwudazi, 33 kaka luḏinar gwu, ŋwu:
izarṯi, nyi ŋgwu kwukita kali lu kezir-na weni ziyuun,
kinḏi eḏi ṯugwudazi lizi,
kal kinde kiri kete kinḏi zi eḏi zi kakaṯu;
na ŋgwa kweṯalliḏa ŋunduŋwu ṯugwori nana, a ṯurony ere …
الله ومختاروه
1 أقولُ الحقّ في المَسيحِ ولا أكذِبُ. فضَميري شاهِدٌ لي في الرّوحِ القُدُسِ 2 أنّي حَزينٌ جدّا وفي قلبـي ألَمٌ لا يَنقَطِـعُ، 3 وأنّي أتمَنّى لَو كُنتُ أنا ذاتي مَحرومًا ومُنفصِلاً عَنِ المَسيحِ في سَبـيلِ إخوَتي بَني قَومي في الجسَدِ. 4 هُمْ بَنو إِسرائيلَ الذينَ جَعَلَهُمُ اللهُ أبناءَهُ، ولهُمُ المَجدُ والعُهودُ والشريعةُ والعِبادَةُ والوُعودُ، 5 ومِنهُم كانَ الآباءُ وجاءَ المَسيحُ في الجسَدِ، وهوَ الكائِنُ على كُلّ شيءٍ إلهًا مُباركًا إلى الأبَدِ. آمين.
6 ولا أقولُ إنّ وَعدَ اللهِ خابَ. فما كُلّ بَني إِسرائيلَ هُمْ إِسرائيلُ، 7 ولا كُلّ الذينَ مِنْ نَسلِ إبراهيمَ هُمْ أبناءُ إبراهيمَ. قالَ اللهُ لإبراهيمَ: «بإسحقَ يكونُ لكَ نَسلٌ». 8 فما أبناءُ الجسَدِ هُم أبناءُ اللهِ، بَلْ أبناءُ الوَعدِ هُمُ الذينَ يَحسُبُهُمُ اللهُ نَسلَ إبراهيمَ. 9 فكلامُ الوَعدِ هوَ هذا: «سأعودُ في مِثلِ هذا الوَقتِ، ويكونُ لِسارَةَ اَبنٌ».
10 وما هذا كُلّ شيءٍ، بَلْ إنّ رفقَةَ حَبِلَتْ مِنْ رَجُلٍ واحدٍ، مِنْ أبـينا إسحقَ، 11 وقَبلَ أنْ يولَدَ الصّبـيّانِ ويَعمَلا خَيرًا أو شَرّا، ولِـيَــتِمّ ما اَختارَهُ اللهُ بِتَدبـيرِهِ القائِمِ على دَعوَتِهِ لا على الأعمالِ، 12 قالَ اللهُ لِرفقَةَ: «الأكبَرُ يَستعبدُهُ الأصغَرُ»، 13 على ما ورَدَ في الكِتابِ: «أحبَبتُ يَعقوبَ وأبغَضتُ عِيسو».
14 فماذا نَقولُ؟ أيكونُ عِندَ اللهِ ظُلمٌ؟ كلاّ! 15 قالَ اللهُ لِموسى: «أرحَمُ مَنْ أرحَمُ، وأُشفِقُ على مَنْ أُشفِقُ». 16 فالأمرُ لا يَعودُ إلى إرادةِ الإنسانِ ولا إلى سَعيِهِ، بَلْ إلى رَحمَةِ اللهِ وحدَها. 17 ففي الكِتابِ قالَ اللهُ لِفرعونَ: «رفَعتُكَ لأُظهِرَ فيكَ قُدرَتي ويَدعوَ النّاسُ باَسمي في الأرضِ كُلّها». 18 فهوَ إذًا يَرحَمُ مَنْ يَشاءُ ويُقسّي قَلبَ مَنْ يَشاءُ.
غضب الله ورحمته
19 ويَقولُ لي أحدُكُم: «فلِماذا يَلومُنا اللهُ؟ مَنْ يَقدِرُ أنْ يُقاوِمَ مَشيئَتَه؟» 20 فأُجيبُ: مَنْ أنتَ أيّها الإنسانُ حتى تَعتَرِضَ على اللهِ؟ أيقولُ المَصنوعُ لِلصانِـعِ: لِماذا صَنعتَني هكذا؟ 21 أما يَحِقّ لِلخَزّافِ أنْ يَستَعْمِلَ طِينَهُ كما يَشاءُ، فيَصنَع مِنْ جَبلَةِ الطّينِ نَفسِها إناءً لاَستِعمالٍ شَريفٍ، وإناءً آخرَ لاَستِعمالٍ دَنيءٍ.
22 وكذلِكَ اللهُ، شاءَ أنْ يُظهِرَ غَضبَهُ ويُعلِنَ قُدرتَهُ، فاَحتَمَلَ بِصَبرٍ طويلٍ آنيةَ النّقمَةِ التي لِلهلاكِ 23 كما شاءَ أنْ يُعلِنَ فَيضَ مَجدِهِ في آنِـيَةِ الرّحمَةِ التي سبَقَ فأعَدّها لِلمَجدِ، 24 أي نَحنُ الذينَ دَعاهُم لا مِنْ بَينِ اليَهودِ وحدَهُم، بَلْ مِنْ بَينِ سائِرِ الشّعوبِ أيضًا. 25 وفي كِتابِ هوشَعَ أنّ اللهَ قالَ: «الذي ما كانَ شَعبـي سَأدعوهُ شَعبـي، والتي ما كانَتْ مَحبوبَتي سأَدعوها مَحبوبَتي، 26 وحَيثُ قِـيلَ لهُم: ما أنتُم شعبـي، يُدعَونَ أبناءَ اللهِ الحَيّ». 27 ويكتُبُ إشَعْيا في كلامِهِ على إِسرائيلَ: «وإنْ كانَ بَنو إِسرائيلَ عدَدَ رَملِ البحرِ، فلا يَخلُصُ مِنهُم إلاّ بَقِـيّةٌ، 28 لأنّ الرّبّ سيَقضي في الأرضِ قَضاءً كاملاً سَريعًا عادِلاً. 29 وبِهذا أنبَأَ إشَعْيا فقالَ: لَولا أنّ رَبّ الجُنودِ حَفِظَ لَنا نَسلاً، لَصِرْنا مثلَ سَدومَ وأشبهنا عَمورَةَ».
إسرائيل والمسيح
30 فماذا نقولُ؟ نَقولُ إنّ الأُممَ الذين ما سَعَوْا إلى البِرّ تَبَــرّروا ولكِنْ بالإيمانِ، 31 أمّا بَنو إِسرائيلَ الذينَ سعَوا إلى شريعةٍ غايَتُها البِرّ فَشِلوا في بُلوغِ غايَةِ الشريعةِ. 32 ولِماذا؟ لأنّهُم سَعَوا إلى هذا البِرّ بالأعمالِ التي تَفرِضُها الشريعةُ لا بالإيمانِ، فصَدَموا حَجَرَ العَثرةِ، 33 كما يقولُ الكِتابُ: «ها أنا أضعُ في صِهيونَ حجَرَ عَثرَةٍ في طريقِ الشّعبِ وصَخرَةَ سُقوطٍ، فمَنْ آمَنَ بِه لا يَخيب».