المؤامرة وخيانة يهوذا
(متى 26‏:1‏-5‏،متى 14‏-16، مرقس 14‏:1‏-2‏،مرقس 10‏-11، يوحنا 11‏:45‏-53)
1 وقُربَ عيدُ الفَطيرِ الذي يُقالُ لَهُ الفِصحُ. 2 وكانَ رُؤساءُ الكَهنَةِ ومُعَلّمو الشّريعةِ يَبحَثونَ عَنْ طريقةٍ يَقتُلونَ بِها يَسوعَ، لأنّهُم كانوا يخافُونَ مِنَ الشّعبِ. 3 فدخَلَ الشّيطانُ في يَهوذا المُلقّبِ بالإسخَريوطيّ، وهوَ مِنَ التلاميذِ الاثنَي عشَرَ، 4 فذهَبَ وفاوَضَ رُؤساءَ الكَهنَةِ وقادَةَ حرَسِ الهَيكَلِ كيفَ يُسَلّمُهُ إليهِم. 5 ففَرِحوا واَتفَقُوا أنْ يُعطوهُ شَيئًا مِنَ المالِ. 6 فرَضِيَ وأخَذَ يترَقّبُ الفُرصةَ ليُسلّمَهُ إليهِم بالخِفيَةِ عَنِ الشّعبِ.
الاستعداد لعشاء الفصح
(متى 26‏:17‏-25، مرقس 14‏:12‏-21، يوحنا 13‏:21‏-30)
7 وجاءَ يومُ الفَطيرِ، وفيهِ تُذبَحُ الخِرافُ لِعَشاءِ الفِصحِ. 8 فأرسَلَ يَسوعُ بُطرُسَ ويوحنّا وقالَ لهُما: «اَذهَبا هَيّئا لنا عَشاءَ الفِصحِ لنأكُلَهُ». 9 فقالا لَهُ: «أينَ تُريدُ أنْ نُهيّئَهُ؟» 10 فأجابَهُما: «عِندَما تَدخُلانِ المدينةَ يُلاقيكُما رَجُلٌ يَحمِلُ جَرّةَ ماءٍ، فاَتبَعاهُ إلى البَيتِ الذي يَدخُلُهُ، 11 وقولا لِرَبّ البَيتِ: يقولُ لكَ المُعَلّمُ: أينَ الغُرفةُ التي سأتناوَلُ فيها عَشاءَ الفِصحِ معَ تلاميذي؟ 12 فيُريكُما في أعلى البَيتِ غُرفَةً واسِعةً مَفروشَةً، وهُناكَ تُهيّئانِهِ». 13 فذَهبا ووَجَدا مِثلَما قالَ لهُما، فقاما بتَهيئَةِ عَشاءِ الفِصحِ.
عشاء الرب
(متى 26‏:26‏-30، مرقس 14‏:22‏-26، 1كورنثوس 11‏:23‏-25)
14 ولمّا جاءَ الوقتُ، جلَسَ يَسوعُ معَ الرّسُلِ لِلطَعامِ. 15 فقالَ لهُم: «كَمِ اَشتَهَيتُ أنْ أتناوَلَ عَشاءَ هذا الفِصحِ معكُم قَبلَ أنْ أتألّمَ. 16 أقولُ لكُم: لا أتناوَلُهُ بَعدَ اليومِ حتى يتِمّ في مَلكوتِ اللهِ». 17 وأخَذَ يَسوعُ كأسًا وشكَرَ وقالَ: «خُذوا هذِهِ الكأسَ واَقتَسِموها بَينَكُم. 18 أقولُ لكُم: لا أشرَبُ بَعدَ اليومِ مِنْ عَصيرِ الكَرمَةِ حتى يَجيءَ مَلكوتُ اللهِ». 19 وأخَذَ خُبزًا وشكَرَ وكسَرَهُ وناوَلَهُم وقالَ: «هذا هوَ جَسَدي الذي يُبذَلُ مِنْ أجلِكُم. اَعمَلوا هذا لِذِكري». 20 وكذلِكَ الكأسُ أيضًا بَعدَ العَشاءِ، فقالَ: «هذِهِ الكأسُ هيَ العَهدُ الجديدُ بِدَمي الذي يُسفَكُ مِنْ أجلِكُم.
21 لكِنْ ها هيَ يدُ الذي يُسلّمُني على المائِدَةِ مَعي. 22 فاَبنُ الإنسانِ سيَموتُ كما هوَ مكتوبٌ لَهُ، ولكِنّ الوَيلَ لِمَنْ يُسَلّمُهُ!»
23 فأخَذَ التلاميذُ يَتَساءلونَ مَنْ مِنهُم سيَفعلُ هذا.
من هو الأكبر
24 ووقَعَ بَينَهُم جِدالٌ في مَنْ يكونُ أكبرَهُم، 25 فقالَ لهُم يَسوعُ: «مُلوكُ الأمَمِ يَسودونَها، وأصحابُ السّلطَةِ فيها يُريدونَ أنْ يَدعُوَهُمُ النّاسُ مُحسِنينَ. 26 أمّا أنتُم، فما هكذا حالُكُم، بل ليَكُنِ الأكبَرُ فيكُم كالأصغَرِ، والرّئيسُ كالخادِمِ. 27 فمَنْ هوَ الأكبَرُ: الجالِسُ لِلطعامِ أمِ الذي يَخدُمُ؟ أما هوَ الجالِسُ لِلطعام؟ وأنا بَينَكُم مِثلُ الذي يَخدُمُ.
28 وأنتُم ثَبَتّم مَعي في مِحنَتي، 29 وأنا أُعطيكُم مَلكوتًا كما أعطاني أبي، 30 فتأكُلونَ وتَشرَبونَ على مائِدَتي في مَلكوتي، وتَجلِسونَ على عُروشٍ لتَدينوا عشائِرَ بَني إِسرائيلَ الاثنَي عشَرَ».
يسوع ينبئ بإنكار بطرس
(متى 26‏:31‏-35، مرقس 14‏:27‏-31، يوحنا 13‏:36‏-38)
31 وقالَ الرّبّ يَسوعُ: «سِمعانُ، سِمعانُ! ها هوَ الشّيطانُ يَطلُبُ أنْ يُغَربِلَكُم مِثلَما يُغَربِلُ الزّارِعُ القَمحَ. 32 ولكنّي طَلبَتُ لكَ أنْ لا تَفقِدَ إيمانَكَ. وأنتَ متى رَجَعتَ، ثَبّتْ إخوانَكَ».
33 فأجابَهُ سِمعانُ: «يا رَبّ، أنا مُستَعِدّ أنْ أذهَبَ معَكَ إلى السّجنِ وإلى الموتِ». 34 فقالَ لَهُ يَسوعُ: «أقولُ لكَ يا بُطرُسُ: لا يَصيحُ الدّيكُ اليومَ حتى تُنكِرَني ثلاثَ مَرّاتٍ».
الاستعداد للمحنة الكبرى
35 ثُمّ قالَ لِتلاميذِهِ: «عِندَما أرسَلتُكُم بِلا مالٍ ولا كِيسٍ ولا حِذاءٍ هل اَحتَجْتُم إلى شيءٍ؟» قالوا: «لا». 36 فقالَ لهُم: «أمّا الآنَ، فمَنْ عِندَهُ مالٌ فَلْيأخُذْهُ، أو كِيسٌ فَلْيَحمِلْهُ. ومَنْ لا سيفَ عِندَهُ، فَلْيبِعْ ثوبَهُ ويَشتَرِ سَيفًا. 37 أقولُ لكُم: يَجبُ أنْ تَتِمّ فيّ هذِهِ الآيةُ: وأحصَوهُ معَ المُجرِمينَ. وما جاءَ عنّي لا بُدّ أنْ يَتِمّ».
38 فقالوا: «يا رَبّ! مَعَنا هُنا سَيفانِ». فأجابَهُم: «كفى!»
يسوع يصلي في جبل الزيتون
(متى 26‏:36‏-46، مرقس 14‏:32‏-42)
39 ثُمّ خرَجَ وذهَبَ كَعادَتِهِ إلى جبَلِ الزّيتونِ يَتبَعُهُ تلاميذُهُ. 40 ولمّا وصَلَ إلى المكانِ قالَ لهُم: «صَلّوا لِئَلاّ تَقَعُوا في التّجرِبَةِ». 41 واَبتعَدَ عَنهُم مَسافةَ رَميةِ حجَرٍ وركَعَ وصَلّى، 42 فقالَ: «يا أبي، إنْ شِئْتَ، فأَبْعِدْ عنّي هذِهِ الكأسَ! ولكِنْ لِتكُنْ إرادتُكَ لا إرادتي». 43 وظهَرَ لَه مَلاكٌ مِنَ السّماءِ يقوّيهِ. 44 ووقَعَ في ضِيقٍ، فأجهَدَ نَفسَهُ في الصّلاةِ، وكانَ عَرَقُهُ مِثلَ قَطَراتِ دَمٍ تتَساقَطُ على الأرض. 45 وقامَ عَنِ الصّلاةِ ورجَعَ إلى التلاميذِ، فوجَدَهُم نِيامًا مِنَ الحُزنِ. 46 فقالَ لهُم: «ما بالُكُم نائِمينَ؟ قوموا وصَلّوا لِئَلاّ تَقَعوا في التّجرِبَةِ».
اعتقال يسوع
(متى 26‏:4‏-56، مرقس 14‏:43‏-50، يوحنا 18‏:3‏-11)
47 وبَينَما هوَ يتكَلّمُ، ظهَرَت عِصابَةٌ يَقودُها المدعوّ يَهوذا، أحَدُ التلاميذِ الاثنَي عشَرَ، فدَنا مِنْ يَسوعَ ليُقبّلَهُ. 48 فقالَ لَهُ يَسوعُ: «أبِقُبلَةٍ، يا يَهوذا، تُسَلّمُ اَبنَ الإنسانِ؟»
49 فلمّا رأى التلاميذُ ما يَجري قالوا: «أنَضرِبُ بِالسّيفِ، يا رَبّ؟» 50 وضرَبَ واحِدٌ مِنهُم خادِمَ رَئيسِ الكَهنَةِ فقَطَعَ أذُنَهُ اليُمنى. 51 فأجابَ يَسوعُ: «كفى. لا تزيدوا!» ولمَسَ أذُنَ الرّجُلِ فشَفاها.
52 وقالَ يَسوعُ لِلمُقبِلينَ علَيهِ مِنْ رُؤساءِ الكَهنَةِ وقادَةِ حرَسِ الهَيكَلِ والشّيوخِ: «أعَلى لِصّ خَرجتُم بسُيوفٍ وعِصِيّ؟ 53 كُنتُ كُلّ يومٍ بَينكُم في الهَيكَلِ، فما مدَدْتُم أيدِيَكُم عليّ. والآنَ هذِهِ ساعَتُكُم، وهذا سُلطانُ الظّلامِ». 54 فقَبَضوا علَيهِ وأخذوهُ ودَخَلوا بِه إلى دارِ رَئيسِ الكَهنَةِ. وكانَ بُطرُسُ يَتبَعُهُ عَنْ بُعدٍ.
بطرس ينكر يسوع
(متى 26‏:69‏-75، مرقس 14‏:66‏-72، يوحنا 18‏:12‏-27)
55 وأوقَدَ الحرَسُ نارًا في ساحَةِ الدّارِ وقَعَدوا حَولَها، وقعَدَ بُطرُسُ بَينَهُم. 56 فرَأتْهُ خادِمةٌ عِندَ النّارِ، فتَفرّسَت فيهِ وقالَت: «وهذا الرّجُلُ كانَ معَ يَسوعَ!» 57 فأنكَرَ قالَ: «أنا لا أعرِفُهُ، يا اَمرأةُ!»
58 وبَعدَ قليلٍ رَآهُ رَجُلٌ فقالَ: «وأنتَ مِنهُم!» فأجابَهُ بُطرُسُ: «كلاّ، يا رَجُلُ!» 59 ومضى نحوَ ساعَةٍ، فقالَ أحدُهُم مُؤكّدًا: «وهذا حقًا كانَ معَهُ، لأنّهُ مِنَ الجَليلِ!» 60 فأجابَهُ بُطرُسُ: «يا رَجُلُ، لا أفهَمُ ما تَقولُ!» وبَينَما هوَ يَتكلّمُ صاحَ الدّيكُ. 61 فاَلتَفَتَ الرّبّ ونظَرَ إلى بُطرُسَ، فتَذَكّرَ بُطرُسُ قولَ الرّبّ لَه: «قَبلَ أنْ يَصيحَ الدّيكُ اليومَ، تُنكِرُني ثلاثَ مرّاتٍ». 62 فخرَجَ وبكى بُكاءً مُرّا.
يسوع في مجلس اليهود
(متى 26‏:59‏-66، مرقس 14‏:55‏-68، يوحنا 18‏:19‏-24)
63 وأخَذَ الذينَ يَحْرُسونَ يَسوعَ يَستَهزِئونَ بِه ويَضرِبونَهُ 64 ويُغَطّونَ وجهَهُ ويسألونَهُ: «مَنْ ضربَكَ؟ تَنبّأْ!» 65 وزادوا على ذلِكَ كثيرًا مِنَ الشّتائِمِ.
66 ولمّا طلَعَ الصّبحُ اَجتَمعَ مَجلِسُ شُيوخِ الشّعبِ وهُم رُؤساءُ الكَهنَةِ ومُعَلّمو الشّريعةِ، فاَستَدعَوا يَسوعَ إلى مَجلِسِهِم 67 وقالوا لَه: «إنْ كُنتَ المسيحَ فَقُلْ لنا؟» فأجابَهُم: «إنْ قُلتُ لكُم لا تُصَدّقونَ، 68 وإنْ سألتُكُم لا تُجيبونَ. 69 لكنّ اَبنَ الإنسانِ سيَجلِسُ بَعدَ اليومِ عَنْ يَمينِ اللهِ القَديرِ». 70 فقالوا كُلّهُم: «أأنتَ اَبنُ اللهِ!» فأجابَهُم: «أنتُم تَقولونَ إنّي أنا هوَ». 71 فقالوا: «أنَحتاجُ بَعدُ إلى شُهودٍ؟ ونحنُ بأنفُسِنا سمِعْنا كلامَهُ مِنْ فَمِهِ».
Ŋejmeth ŋǝthi-ŋi ɽeenye Yǝcu-ŋwɔ.
(Maṯṯa 26:1-5Mɔrgus 14:1-2Yuhanna 11:45-53)
1 Nǝ lɔɔmɔr aadithi lǝthi @iiḏ wǝthi rǝghiiv rir kajlaŋ, wǝṯir ǝccǝ Fis-ha. 2 Nǝ rɔ-asa rǝthi kahana-ŋǝ mɔ@allimiin-gi kwǝthi Sherii@a ṯeenye lizi, e-ta nǝr naŋni ethi ɽeenye ŋunḏuŋwɔ ŋejmethi.
Yahuuthǝ mɔŋgwɔ ǝmmini ethi bɔɔŋwɔthi Yǝcu-ŋwɔ.
(Maṯṯa 26:14-16Mɔrgus 14:10-11)
3 Nǝrṯoroŋw nǝ Shiiṯaan ǝnḏi ethi Yahuuthǝ-nǝ kwǝni Is-kharyɔɔṯii, kwir kwette kwǝthi ṯalaamiiz ṯir wrii-kwuɽǝn 4 Ṯaŋw nǝ Yahuuthǝ ele nǝr mɔmri ŋiɽaŋali-la rɔ-asa-ri rǝthi kahana-ŋǝ mɔwozofiin-gi kwǝṯi aŋraci Heikala, ethisi ilŋithini ṯǝrṯiibǝ ṯǝthi-thi bɔɔŋwɔthi ŋunduŋw. 5 Nǝr aamina beṯṯen, mindaŋ nǝr kittatha ethinḏǝthǝ ŋunduŋw gwuruushǝ. 6 Nǝ Yahuuthǝ ǝmmini, mindaŋ nɔŋwaari ibṯǝḏi ethi naŋŋini ṯaay-lɔ ethisi-thi bɔɔŋwɔthici Yǝcu-ŋwɔ kwiti kwilŋica lizi mac.
Ethne wǝthi @iiḏ wǝthi Fis-ha.
(Maṯṯa 26:17-25Mɔrgus 14:12-21Yuhanna 13:21-30)
7 E-ta nǝ laamin ɔpatha lǝthi @iiḏ wǝthi rǝghiiv rir kajlaŋ, wǝṯir-yi ɽeenye nyiranyɔ nyǝthi Fis-ha. 8 Nǝ Yǝcu ɔɔsi Bɔṯrɔs-ŋwɔsi Yuhanna-gi ŋiɽaŋal-ŋi ŋǝniŋw, “Nḏir ǝrnyji ǝgizi ǝzir ethne-yi wǝthi Fis-ha wǝthi yee.”
9 Nǝr uṯicǝlɔ nǝrǝccǝŋw, “A kwɔnaŋna-nyji etheele ethi-yi aagɔ ǝzir ṯaka?” 10 Nɔŋwsi ǝŋnici nɔŋwsǝccǝŋw, “Meele mindaŋ mǝnḏi ki-mǝḏiinǝ-nǝ tǝ, a kadrithi kwɔr-ŋǝli kwette kwappa ŋaaw tii-ri. Kwaathathir-ṯǝ ŋunduŋw mindaŋ ki-dɔɔnɔ ŋgwa kwɔŋgwɔ ǝnḏinaǝ-tǝ, 11 ǝmǝ ǝccǝ kwizi kwǝthi dɔɔnɔŋw-ŋwɔ, ‘Mɔ@allim kwǝccǝŋǝ-ŋwɔ, looḏo lindǝr lǝndu linḏi-li ṯalaamiiz ṯiinyi nǝ nyii tok ethi-gwɔ yee ethneya wǝthi Fis-ha?’ 12 E-ta ŋwɔ baaŋaci ŋaaŋwɔsi lithmina lette lɔɔrana kindala likwurbunnǝ, e-ta ǝgwɔ-mǝ aagɔ ǝzir kinaŋw kwomne-gi tatap.”
13 Mǝr iidǝthǝ kithaay mǝreele, nǝr kaṯṯasi kwomne tatap kaka-ṯǝ ŋa ŋandicasi Yǝcu, mindaŋ nǝr aagɔ ǝzir ethne-yi wǝthi Fis-ha.
Shǝrikǝ kwǝthi Kweeleny.
(Maṯṯa 26:26-30Mɔrgus 14:22-261 Kɔɔr 11:23-25)
14 Mǝ saa@ ṯimmayini nǝ Yǝcu-ŋǝ naanaci ṯerbeeza-lɔ yaavɔr-yi. 15 Nɔŋwsi ǝccǝŋw, “Nyii kwǝthi sɔɔrɔma beṯṯen ethi yee ethneya wɔ wǝthi Fis-ha niti nirǝrinǝny-gwɔ kinnǝni mac! 16 Nyii kwǝccǝ-ŋǝsi-mǝ ŋwɔ, witi wǝnyii yee wokwony mac mindaŋ mǝr rattathi ki Ŋeeleny-na ŋǝthi Allah.”
17 E-ta nǝ Yǝcu dimmǝ tiṯiraŋi nɔŋw-ri ǝccǝ Allah shukran nɔŋwaarɔŋw, “Mǝṯṯir a mɔmrathisina. 18 Nyii kwǝccǝ-ŋǝsi-mǝ ŋwɔ, ŋiti ŋǝnyjii ŋǝthi nyɔr nyǝthi kwaaɽi kwǝni kǝrǝm kwokwony mac, mindaŋ mǝ Ŋeeleny ŋǝthi Allah iila.”
19 Ŋwɔṯaŋw nɔŋwaaɽi nɔŋw dimmǝ rǝghiivǝ nɔŋw-ri ǝccǝ Allah shukran, mindaŋ nɔŋwsi undǝthǝnǝ, nɔŋwsi inḏǝthǝ, nɔŋwsi ǝccǝŋw, “Aŋna wiinyi wirṯa wɔ [wumǝr-ŋǝsi inḏǝthǝ. Ǝṯisi ǝrri ŋɔ ethi-ŋi ṯiŋaayini nyuŋwɔ.” 20 Nǝr-ṯǝ oroŋw tok mǝr ethne tǝ, nɔŋwsi inḏǝthǝ tiṯiraŋi tok nɔŋwsǝccǝŋw, “Tiṯira kɔrɔ tir wa@ḏ wiyaŋ wǝthi Allah ŋin-ŋi ŋiinyi ŋimǝr-ŋǝsi iirǝcǝlɔ.]
21 “Laakin iisar-ṯi! Ŋgwɔ kwette kɔnɔŋw kwɔnaaniny-gi ki-ṯerbeeza-la kwinḏi-nyii ethi bɔɔŋwɔthi! 22 Kaka ninḏi-gwɔ Tɔr tǝthi Kwiziŋwunǝŋ ethi ai, kaka nigittathi-gwɔ Allah, laakin ǝnnǝ ṯurvǝ ṯǝthi ŋgwa kwubɔɔŋwɔthi ŋunduŋwɔ.”
23 E-ta nǝr aari ibṯǝḏi ethi ɔṯalɔ deŋgen-na wɔɽe-wɔɽeny ethaarɔŋw, ǝyǝ kwir kwǝŋgi oro kwinḏisi ethisi ǝrri ŋɔ.
Ṯalaamiiz mǝr-gwɔ ɔppathalɔ kwizi-gi kwǝŋgisi ṯamthɔ-la.
24 Nǝ ɔppathalɔ naani deŋgen-na kwǝniŋw ǝyǝ kwir kwǝŋgisi ṯamthɔ-la deŋgen-na. 25 Nǝsi Yǝcu ǝccǝŋw, “Limǝlik lǝthi Umam lǝṯǝthi sɔlṯa ki-lizi-lǝ leeŋen, nǝ kila lir ŋwɔmba ŋweeŋen ǝṯir ɔrtanni ŋisanna naana. 26 Laakin ṯǝrṯiib kɔthɔ tǝ, ŋweere naani daŋgal-na mac, laakin ethi-ŋgwa kwɔthǝmthi-ŋǝsi-lǝ, laazim ŋwaaɽithalɔ ŋworo kwokwɔɽony. Nǝ ŋgwa kwir rǝ-iis ŋworo kaka kwette kwǝṯi akkɔ ŋothɽor. 27 Ǝyǝ kwir kwǝṯi ṯamthɔ-la, ŋgwa kwǝṯi naanalɔ ethi ethney alla ŋgwa kwǝṯi ǝkkici ŋothɽor? Ṯaba@an ŋgwa kwɔnaanalɔ. Laakin nyii-ŋgwɔ kwɔnaanɔ daŋgal-na kwir kaka kwette kwaaɽinna yaaḏama.
28 “Ŋaaŋa limǝ nanni nyii-gi ki-ṯurvǝ-nǝ ṯiinyi tatap; 29 nǝ kaka ṯǝ ninḏǝthǝny-gwɔ Papa kwiinyi sɔlṯa, ṯaŋw ŋǝsi inḏǝthǝ tok sɔlṯa-ṯǝ ŋgwa kwette-kwette. 30 Ŋaaŋa linḏi ethi ethne nǝ ethi ii tok ki-ṯerbeeza-la ṯiinyi ki Ŋeeeny-na ŋiinyi, mindaŋ a naanalɔ ki-lɔrsi-la, ethi ǝccǝ yǝbiilǝ haakima yǝthi Israa-iil yir wrii-kwuɽǝn.
Yǝcu nandisa-ŋgwɔ ŋiɽiiya-ŋi ŋǝthi ṯǝvrinnǝ ṯǝthi Bɔṯrɔs.
(Maṯṯa 26:31-35Mɔrgus 14:27-31Yuhanna 13:36-38)
31 “Yaa Sim@aan, yaa Sim@aan niŋnaṯi! Shiiṯaan kwɔmaava izinǝ ethi mɔmmi ŋaaŋwɔsi mindaŋ mɔŋw ṯiɽeny-na ŋgwa kwisaaw kwomne-na ŋgwa kwigii, kaka nǝṯi-gwɔ ŋgwa kwǝṯi akkɔ ŋɔrɔŋ urnǝsi ŋwaana-ŋwɔsi-na lɔgwol-li. 32 Laakin nyii kwɔmǝŋǝ ǝrici kiyiiriny yaa Sim@aan, mindaŋ mǝ ṯǝmminǝ ṯɔɔŋwa ere ɔblaṯi mac. Nǝ mǝnyii aaɽitha naana tǝ, laazim a firllasi liyaŋgalɔ-la.”
33 Nǝ Bɔṯrɔs ǝŋnici nɔŋwɔccǝŋw, “Kweeleny nyii kwɔgittathɔ etheele sijin ŋagi, nǝ ethi ai ŋagi tok!” 34 Nǝ Yǝcu accǝŋw, “Bɔṯrɔs! nyii kwǝccǝ-ŋa-mǝ ŋwɔ, kulŋǝ-ṯǝ ŋgɔ, mǝ kɔthɔgɽi ere ɔrri kinnǝni mac, nyii ǝvrinni nyaamin-na ṯoɽol ethaarɔŋw ŋa kwiti kwilgithiny mac.”
Yǝcu mɔŋgwɔ ɔlici ṯalaamiiza ṯuuŋwun.
35 E-ta nǝ Yǝcu uṯici ṯalaamiiza-lɔ ṯuuŋwun nɔŋwsǝccǝŋw, “Ki-lɔɔmɔr-la kila limǝŋǝsi-li ɔɔsi liira lujɔzlaana-na yiis-yi nǝ yithwǝn tok, aatha kweere kwɔmǝ-ŋǝsi iiraca?” Nǝr ǝŋnici nǝrǝccǝŋw, “Kwende kweere.”
36 Nɔŋwsi ǝccǝŋw, “Laakin kirem tǝ, kweere kwǝthi jɔzlaana alla kiis, laazim ŋwɔ dimmǝ; nǝ kweere kwiti kwǝthi kaalala mac tǝ, laazim ŋwɔ iila kirethi kuuŋun ethi liṯṯa kette. 37 Nyii kwǝccǝ-ŋǝsi-mǝ ŋwɔ, ŋiɽaŋal ŋɔlɔɔthɔna ɔaarɔɔwa, ‘Kwǝr ɔɽɔmaṯṯi lizi-li ligii’, laazim ǝrǝthi yǝnǝ ḏuŋgwiny-ŋgi, kaka mǝr-gwɔ ǝthi yǝnǝ ŋa ŋɔlɔɔthɔna ŋǝni nyii.” 38 Nǝ ṯalaamiiz ǝccǝŋw, “Iisa-ṯi Kweeleny! Yaalala yir-pa kiyɔ kɔnɔŋw yiɽǝn!” Nɔŋwsi ǝŋnici nɔŋwsǝccǝŋw, “Yuruṯǝŋw kiya!”
Yǝcu naarɔ-ŋgwɔ kiyiiriny kaayin-la wǝni Zeiṯuun.
(Maṯṯa 26:36-46Mɔrgus 14:32-42)
39 Nǝ Yǝcu duŋgwǝcǝ mǝḏiinǝ nǝŋweele, kaka nɔrɔ-gwɔ ǝthi wuuŋwun nɔŋw allɔ kaayin-la wǝni Zeiṯuun; e-ta nǝ ṯalaamiiz kwaathitha 40 Mindaŋ mɔŋw ɔppathi kǝzir wa tǝ, nɔŋwsǝccǝŋw, “Aarir kiyiiriny mindaŋ meere ǝnḏi ki-ṯɔmɔmma-na mac.”
41 E-ta nɔŋwsi ruccinǝ nɔŋweele ŋaajara ŋir kaka ŋǝṯi-gwɔ kall andalɔ ŋga kigǝṯṯinǝ, mindaŋ nɔŋgwɔ kwee ŋwɔrgwɔ-lɔ nɔŋw aari kiyiiriny. 42 Nɔŋwaarɔŋw, “Papaǝ mǝmmini tǝ, nyii dimmǝthǝ tiṯraŋi kɔrɔ kithaay tǝthi ṯurvǝ. Bǝri ŋǝthi ṯɔgwor ṯiinyi ŋiti ŋir kǝniny mac, laakin ethiroro ŋǝthi ṯɔgwor ṯɔɔŋwa.” [ 43 E-ta nǝ meleka kileere-na ruwǝthǝ naana nɔŋw firllasi-la. 44 Nǝnḏi-ŋgwu kinnǝni ki-ṯurvǝ-nǝ ṯɔppǝ ṯimni tok, nɔŋw-mǝ kǝniny aari kiyiiriny rerrec ŋǝmǝ-ŋǝmmǝŋ; nǝ ŋiimǝ ŋittǝzir ŋuuŋun oro kaka ŋin ŋibindathalɔ kwurǝyu-lu.]
45 Nǝ mɔŋw diiɽi ki-ṯaara-na kiyiiriny ṯuuŋwun, nɔŋweele nɔŋw aaɽitha naanɔ-gwɔ ṯalaamiiz, mindaŋ nɔŋwsi kaṯṯasi limǝ inḏiri wɔɽil, sǝbǝb-gi kwǝthi ṯɔrɔɔnyɔna. 46 Nɔŋwsǝccǝŋw, “Aatha kwinḏiricǝ-ŋǝ? Diiɽir aari kiyiiriny mindaŋ meere ǝnḏi ki-ṯɔmɔmma-na mac.”
Yǝcu mǝr-gwɔ mithǝ.
(Maṯṯa 26:47-56Mɔrgus 14:43-50Yuhanna 18:3-11)
47 Nǝ nandisaŋw-tǝ kinnǝni, nǝ lɔdɔŋw ɔppatha lɔmɔlthisi ŋgwa kwǝṯir ǝccǝ Yahuuthǝ, kwir kwette kwǝthi wrii-kwuɽǝn. Nɔŋw dɔŋgwatha keṯṯɔk naanɔ-ŋwɔ Yǝcu ethi aaganni ṯuunyu-thi. 48 Laakin nǝ Yǝcu ǝccǝŋw, “Yaa Yahuuthǝ a kwinḏi ethi bɔɔŋwɔthi Tɔɔrɔ tǝthi Kwizigwunǝŋ ṯaaginna-thi tǝthi ṯuunyu-a?”
49 E-ta mǝ ṯalaamiiz kithǝ ṯinaanir Yǝcu-ŋǝli ese ŋiɽaŋali ŋǝ ŋinḏi ethǝrrini, mindaŋ nǝrǝccǝŋw, “Kweeleny lǝnyji ippi yaalala yi-a’?” 50 Nǝ kwette deŋgen-na ippi kwɔwaaya kwǝthi Ra-iis Rɔppa rǝthi kahana, nɔŋw uɽuthǝthǝ kǝni-lɔ kǝthi mɔni.
51 Laakin nǝ Yǝcu ǝccǝŋw, “Ŋuuruṯe ŋɔ!” Mindaŋ nɔŋw mummuci kwɔɔrɔ kǝni mindaŋ nɔŋw sǝwici.
52 E-ta nǝ Yǝcu ǝccǝ rɔ-asa rǝthi kahana-ŋǝ mɔwozofiin-gi ŋgwa kwǝṯi aŋraci Heikala nǝ lishiyuukh tok, kila linḏi kinaŋw ethi mithǝ ŋunduŋw, “Ŋaaŋa liilicǝ-nyii yaalala-yi nǝ ŋwɔmɔr tok, kaka ǝṯinyoro kwurṯǝtha? 53 Nyii kwǝṯi-pǝ naani ŋaaŋa-li ki Heikal-na ŋwaamin tatap, nǝ neere ṯǝcci ethi mithǝ nyuŋwɔ mac. Laakin saa@ kwaalɔ kwirṯa-pa ŋgwɔ kwǝthisi-gi ǝrri, na ŋɔma ŋǝthi kirim.”
Bɔṯrɔs mɔŋgwɔ ǝvrinni Yǝcu-ŋwɔ.
(Maṯṯa 26:57-58, Maṯṯa 69-75Mɔrgus 14:53-54, Mɔrgus 66-72Yuhanna 18:12-18, Yuhanna 25-27)
54 Nǝr mithǝ Yǝcu-ŋw mindaŋ nǝrgeele ki-dɔɔnɔ kwǝthi Rǝ-iis Rɔppa rǝthi kahana. Nǝ Bɔṯrɔs tǝ, nɔŋw rɔɔmi kinǝŋgwu tuk. 55 Nǝ iigǝ naani kinaŋw wuṯǝnnǝ kelgeny-na kǝthi lɔz, nǝ Bɔṯrɔs naanalɔ lizi-li kila laanica iigǝŋi. 56 Mǝ khaḏaam kette kir tiira ese ŋunḏuŋw kwɔnaanalɔ kinaŋw kiigǝ, nɔŋw ecce ŋoṯ-ŋoṯ mindaŋ nɔŋwaarɔŋw, “Kwɔr-ŋgwɔ tɔk kwɔnaanir Yǝcu-gi!”
57 Nǝ Bɔṯrɔs ǝvrinni nɔŋwɔccǝŋw, “Kwaaw kwaalɔ, kwiti-mǝ kwilŋithi-nyii kinnǝ tok mac!”
58 Nǝ kwaathan kwokwo cuk, nǝ kwɔr kwette ecce Bɔṯrɔs-ŋwɔ mindaŋ nɔŋwɔccǝŋw, “A kwir kwette kweeŋen tok!” Laakin nǝ Bɔṯrɔs ǝŋnici nɔŋwɔccǝŋw, “Kwɔr kwaalɔ, nyiiti-mǝ kworo mac!”
59 Nǝ kwaathan tǝ, mǝ saa@ ṯamthɔ kwette, naaɽi nǝ kwɔr kwɔthaathɔ ɔnḏi kiyǝnǝ kwɔro-kwɔrop nɔŋwaarɔŋw, “Kwɔr-ŋgwɔ kwɔnaanir-mi Yǝcu-ŋǝli rerrem, kaka nɔrɔ-ŋgwɔ Kwɔjǝliil!”
60 Laakin nǝ Bɔṯrɔs ǝŋnici nɔŋwɔccǝŋw, “Kwɔr kwaalɔ, nyii-ti-mǝ kwilŋithi ŋiɽaŋali ŋǝ ŋandisa-ŋasi mac!” Ŋwɔṯaŋw biḏaan nǝ kɔthɔgɽi ɔrranni tɔc, ŋundu-tǝ kwandisa-tǝ kinnǝ. 61 Nǝ Kweeleny ɔrllalɔ nɔŋweese Bɔṯrɔs-ŋwɔ kiyǝnǝ tok-tok, mindaŋ nǝ Bɔṯrɔs ṯiŋaayini ŋiɽaŋali ŋǝ ŋandicasi Kweeleny ŋǝccǝŋw-ŋi-ŋwɔ, “Mǝ kɔthɔgɽi ere ɔrri kinnǝ mac kulŋǝ ŋgɔ, mindaŋ ǝvrinni nyaamin-na ṯoɽol aarɔŋw a kwiti kwilŋithiny mac.” 62 Ŋwɔṯaŋw nɔŋw ruu par, nɔŋw aarithana beṯṯen.
Yǝcu mǝr-gwɔ ǝrrǝlɔŋw kathiri, nǝ nǝr ippi tok.
(Maṯṯa 26:67-68Mɔrgus 14:65)
63 Nǝ lɔr kila likarna Yǝcu-ŋwlɔ, nǝr ǝrrǝlɔŋw kathri, nǝr ippi tok. 64 Nǝr kǝkki kiyǝnǝ mindaŋ ǝṯir uṯicǝlɔ ǝṯir ǝccǝŋw, “Andica-nyji-ṯi ŋiɽiiya-ŋi! Ǝyǝ kworo kwippithi-ŋǝ?” 65 Nǝr andisasa ŋundu-ŋw ŋiɽaŋali naana ŋittǝzir ŋir yɔvɔɔlɔ.
Yǝcu mɔŋgwɔ rilli kiyǝnǝ yǝthi mǝjlǝs kwɔppa.
(Maṯṯa 26:59-66Mɔrgus 14:55-64Yuhanna 18:19-24)
66 Mǝ ǝzir sɔɔɽi tǝ, nǝ lishiyuukh-ŋǝ rɔ-asa-ri rǝthi kahana nǝ mɔ@allimiin-gi kwǝthi Sherii@a nǝr aaɽathi dɔŋw, mindaŋ nǝr mɔltha Yǝcu-ŋw kiyǝnǝ yǝthi mǝjlǝs. 67 Nǝrǝccǝŋw, “Andica-nyji-ṯi, a kwɔrɔ kwir Kwɔrɔstɔ-a?”
Nɔŋwsi ǝŋnici nɔŋwsǝccǝŋw, “Mǝŋǝsi kinnǝ andaci, ǝrnyeere ǝmminici too; 68 nǝ mǝŋǝsi uṯicǝlɔ, ere ǝthi ŋɔma mac ethi ǝŋnici nyuŋwɔ. 69 Laakin min kire-kirem-ŋgwɔ lahaḏḏɔ ŋwɔɔmɔr ŋwinḏi ethiila, a Tɔr tǝthi Kwizigwunǝŋ naanalɔ ki-thii tǝthi mɔni ṯǝthi Allah wǝthi Ŋɔma Ŋɔppa.”
70 Nǝrǝccǝŋw tatap, “Nǝ a kwir Tɔr tǝthi Allah?” Nɔŋwsi ǝŋnici nɔŋwsǝccǝŋw, “Ŋaaŋa lir landisasi.”
71 Mindaŋ nǝraarɔŋw, “Aatha kwǝr nǝŋnici shuhuuḏǝlɔ kwokwony, ŋimǝrsi neŋne nyiiŋǝ wɔɽe-wɔɽeny yǝni-yi yǝri ŋandisa-ŋwsi!”