شر اللسان
1 يا إخوَتي، يَجِبُ أنْ لا يكْثُرَ فيكُمُ المُعَلّمونَ. فأنتُم تَعرِفونَ أيّ دينونَةٍ نَلقاها نَحنُ المُعَلّمينَ. 2 وما أكثرَ ما نُخطِـئُ جميعًا. وإذا كانَ أحدٌ لا يُخطئُ في كلامِهِ، فهوَ كامِلٌ قَديرٌ على ضَبطِ جَسَدِهِ كُلّه. 3 خُذوا الخَيلَ مَثلاً، فَحينَ نَضَعُ اللّجامَ في أفواهِها لتُطاوِعَنا، نَقودُها بِجميعِ جَسَدِها. 4 والسّفُنُ على ضَخامَتِها وشِدّةِ الرّياحِ التي تَدفَعُها، تَقودُها دَفّةٌ صَغيرةٌ حيثُ يَشاءُ الرّبانُ. 5 وهكذا اللّسانُ، فهوَ عُضوٌ صغيرٌ ولكن ما يُفاخِرُ بِه كبـيرٌ. أُنظروا ما أصغَرَ النّارَ التي تَحرُقُ غابَةً كبـيرَةً! 6 واللّسانُ نارٌ، وهوَ بَينَ أعضاءِ الجَسَدِ عالَمٌ مِنَ الشّرورِ يُنَجّسُ الجَسَدَ بِكامِلِهِ ويَحرُقُ مَجرى الطّبـيعَةِ كُلّها بِنارٍ هِـيَ مِنْ نارِ جَهنّمَ. 7 ويُمكِنُ لِلإنسانِ أنْ يُسَيطِرَ على الوُحوشِ والطّيورِ والزّحافاتِ والأسماكِ، 8 وأمّا اللّسانُ فلا يُمكِنُ لإنسانٍ أنْ يُسَيطِرَ علَيهِ. فهوَ شَرّ لا ضابِطَ لَه، مُمتَلِـئٌ بِالسّمّ المُميتِ، 9 بِه نُبارِكُ رَبّنا وأبانا وبِه نَلعَنُ النّاسَ المَخلوقينَ على صورَةِ اللهِ. 10 فمِنْ فَمٍ واحدٍ تَخرُجُ البَركَةُ واللّعنَةُ، وهذا يَجِبُ أنْ لا يكونَ، يا إخوَتي. 11 أيَفيضُ النّبعُ بالماءِ العَذْبِ والمالِـحِ مِنْ عينٍ واحدةٍ؟ 12 أتُثمِرُ التّينَةُ، يا إخوَتي، زَيتونًا أوِ الكرمَةُ تينًا؟ وكذلِكَ النّبعُ المالِـحُ لا يُخرِجُ ماءً عَذْبًا.
الحكمة السماوية
He who gathers crops in summer is a prudent son, but he who sleeps during harvest is a disgraceful son.
13 مَنْ كانَ مِنكُم حكيمًا عَليمًا، فلْيُبَرهِنْ عَنْ حِكمَتِهِ ووَداعَتِهِ بِحُسنِ أدَبهِ. 14 أمّا إذا كانَ في قُلوبِكُم مَرارَةُ الحَسَدِ والنّزاعِ، فلا تَتباهوا ولا تكذِبوا على الحَقّ. 15 فمِثلُ هذِهِ الحِكمَةِ لا تَنزِلُ مِنْ فوقُ، بَل هِـيَ حِكمَةٌ دُنيوِيّةٌ بَشَرِيّةٌ شَيطانِـيّةٌ. 16 فحَيثُ الحَسَدُ والنّزاعُ، هُناكَ القَلَقُ وكُلّ أنواعِ الشّرّ. 17 وأمّا الحِكمَةُ النّازِلَةُ مِنْ فوقُ فهِيَ طاهِرَةٌ قَبلَ كُلّ شيءٍ، وهِـيَ مُسالِمَةٌ مُتَسامِحَةٌ وديعَةٌ تَفيضُ رَحمَةً وعمَلاً صالِحًا، لا مُحاباةَ فيها ولا نِفاقَ. 18 والبِرّ هوَ ثَمَرَةُ ما يَزرَعُهُ في سَلامٍ صانِعو السّلامِ.
Ǝṯi aŋraci kandisa.
1 Liyǝŋgǝri liinyi, ǝṯi rɔɔthɔ mɔ@allimiin kwuuru mac. Kaka nilŋithiŋǝ-gwɔ rac, inḏir-gwɔ eṯhi ǝccǝ nyuŋwsi haakima hɔkwɔm-yi wǝfirlli beṯṯen ethi lithaathɔ-la. 2 Kaka nǝṯirsi-gwɔ ṯǝ akkɔkɔ tatap pir-pir. Laakin mǝsi kwizi kweere ere akkɔ ŋeere pir mac kandisa-gi kǝṯɔŋw andasi tǝ, nɔŋworo kwette kwir min-min, nǝ kwǝthi ŋɔma tok ethoro kweeleny kwǝthi aŋna wuuŋwun tatap. 3 A kwǝṯir-pǝ ǝnyjici limɔrṯa ŋwɔjami kworo-na kweeŋen ethi iinyici nyuŋwsi naana, mindaŋ ǝṯirsi iili ǝzir-yi wette nyithak wǝṯir-gwɔ iilatha. 4 Iisar-ṯi limɔrkǝbǝ lɔppak, mindaŋ ǝṯisi kɔrɔn kifirlli tetter iili, nǝ ǝṯirsi iili ḏorgɔson-thi ṯokwɔɽoc, na ǝṯi sawaag kwǝthi mɔrkǝb iili ǝzir-yi wette nyithak wɔnaŋnaŋw-yi ethiilatha. 5 Nǝrṯoroŋw tok ŋǝthi ṯiŋla ṯokwɔɽoc, laakin ǝṯɔŋw ǝthi ŋɔma ethi ǝllini ŋiɽaŋal-ŋi ŋɔppa-ŋɔppa. Aarir-ŋi ṯi fǝkirǝ ŋǝthi wuthǝr wǝthi yaaɽi wǝṯi lɔvrɔ lokwɔɽoc kette kǝmruŋǝ kɔppa!
6 Ŋwɔṯaŋw ṯiŋla tok ṯir kaka iigǝ. Nɔŋworo kaka ṯurmun ṯuurǝnnǝ ŋikiyaŋi-na, ṯinaanɔ ki a@ḏo-na wǝthi yaŋna yǝri, mindaŋ ǝṯɔŋw ruuŋwi yaŋna tatap. Ṯǝṯi kette kǝmɽuŋǝ iigǝ-yi ki-ṯobii@a-na tatap ṯǝthi lizigwunǝŋ wa wuruuthu ki-jihannam-nǝ. 7 Kwizigwunǝŋ kwǝthi ŋɔma ethi iiɽǝzi haywaanaatha wǝthi wuthǝr, wir kaka ndǝwǝ-ŋwɔsi kwomne-gi kwǝṯi nyaŋralɔ, nǝ lɔm tok, mindaŋ nɔŋwsi iiɽǝzi, 8 laakin nǝ kwizigwunǝŋ ere kweere mac kwǝthi ŋɔma eṯhi iiɽǝzi ṯiŋla. Ṯiŋla ṯir ŋikiya ṯiti ṯǝṯi kǝkkini mac, ṯǝṯi urǝnni ŋiya-na deddep. 9 Ǝṯir-ṯhi ɔrtatha Kweelenyi nǝ Papa-ŋw, nǝ ǝṯir-thi ollollo lizi tok, kila ligittina ki-suurǝ kwǝthi Allah. 10 Ǝṯi ṯɔrtatha-ŋa yɔvɔɔlɔ-yi ruuthǝ tok kworo-na kwɔtɔpɔt. Liyǝŋgǝri liinyi, ŋiti ŋir mǝmkin ḏuṯ ethǝrrini ŋɔrtɔtɔŋw! 11 Lɔrony lɔtɔpɔt lǝṯi ruwǝ ŋaaw ŋaami nǝ ŋiɽii tok ki-lɔrony-na ṯǝ kila lette-lette-a? 12 Liyǝŋgǝri liinyi, kwɔɔtha kwǝthi ŋɔma ethi riiɽi @ineba, wala ethi kǝrǝm ǝthi ŋɔma ethi riiɽi ŋwɔɔtha? Bǝri! Wala ethi lɔrony lɔrja ŋaaw ethǝthi ŋɔma ethi irṯǝzǝ ŋaaw ŋaami.
Ṯǝthinǝ yǝnǝ ṯisaaw ṯǝthi kindala-ŋw.
13 Ǝyǝ kwɔrɔ kweere daŋgal-na kwǝthi yǝnǝ, nǝ kwilŋiṯṯi ŋiɽaŋal-na? Ethiŋwsi ruwǝzǝlɔ ŋimiitha-ŋi ŋisaaw ŋǝthi ŋothɽor ŋuuŋun, ṯǝjlinnǝ-thi nǝ ṯǝthinǝ-thi yǝna tok. 14 Laakin mǝ ǝthi ṯigiiya ŋiɽany ki-rɔgwor-na raalɔ, nǝ ṯamɽa ṯǝthi rogɽo tok, eṯeere piŋi rogɽo mac, mindaŋ ethisi ere andisasa naana ŋa ŋir rerrem mac. 15 Nǝ ṯǝthinǝ yǝnǝ ṯɔrtɔtɔŋw, ṯiti ṯɔɔɽɔ kindala-ŋgi mac, laakin nɔŋworo ṯǝthi kwurǝyulu-ŋw, nɔŋweere oro ṯǝthi Allah mac, laakin nɔŋworo ṯǝthi Shiiṯaan. 16 Kǝzir wǝṯi-gwɔ kee ŋiɽany ŋa ṯamɽa-thi ṯǝthi rogɽo naani, ǝṯi niizaam kwigii naani, nǝ ǝṯir naani ŋigii ŋirna ter-ter. 17 Ker-kerreny nǝ ṯǝthinǝ yǝnǝ ṯǝthi kindala-ŋw sɔɔɽi cɔr-cɔɽic, nɔŋwiiɽǝnni, ǝṯɔŋw thee jiɽeem, ǝṯɔŋworo ŋɔmath-ŋɔmath, ǝṯɔŋw urǝnni ŋimɽiyǝ-nǝ deddep nyɔr-nyi nyisaaw, ǝṯɔŋweere ǝthi ṯɔṯɔthisa-na mac 18 Nǝ ŋirllalɔ oro ṯɔɔnɔ ṯǝthi ŋwɔɔla ŋwa ŋwɔgwɔɔthɔna ŋiiɽǝnnǝ-ŋi ki-lizi kila lǝṯi kwee ŋiiɽǝnnǝ.